Сабақтың мақсаты: романның мазмұнын меңгерту
жүктеу/скачать 0.98 Mb.
|
әділетсіздікті көп көрген жалғыз Жаны таза, бәрінен биік Ешкімге бас имеген әнші елдің еркесі құсбегі ақын       Үш шығарма негізінде оқушылар Ақан бейнесін «Топтастыру» стратегиясы бойынша ж  азып шығады.
сазгер 
атбегі 
Оқушыларға «Ақан трагедиясының сыр неде?» деген сұрақ беріліп,пікір айтылады. ІІІ кезең Ақан рухымен сырласу. IV. кезең «Не білгіміз келеді?» Оқушылар Ақан сері Қорамсаұлы туралы тағы не білгілері келетінін ортаға салды. Қорытынды,бағалау. Үйге: поэмадан өздеріне ұнаған үзіндіні жаттау. Күні: Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11 Сабақтың тақырыбы: «Қан мен тер» романы. Сабақтың мақсаты: білімділік – романдағы тарихи-әлеуметтік жағдай,романның композициялық құрылысы,оқушыларды кейіпкерлер жан-дүниесіне үңілдіру; тәрбиелік – оқушылар бойына тарихи саналылықты қалыптастыру,адал махаббатқа,достыққа тәрбиелеу; дамытушылық – ізденімпаздық қасиеттерді қалыптастыру,шешендікке баулу,экономикамен ұштастыру. Көрнекілік: мулбтимедиялық компьюер, «Қан мен тер» романы бойынша жасалған иллюстрация. Сабақтың барысы. І.Ұйымдастыру кезеңі. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау (Сауда,ақша,салық сөздерінің анықтамасы.Олардың романдағы көрінісі.) Сауда дегеніміз – тауардың бағасын белгілей отырып,оны заттай немесе ақшалай айырбасқа түсіру.Ол романда былай көрініс тапқан. «Еламан еңбекақысын сұрады.Арбасын шығартып алғасын ана екеуі жөндеп сөйлепей сырт айнала бастады.Ертеңгі базардан кешігіп қаламыз деп асығып тұрып,абайламай ақысын артық айтып қалыпты.Олар болмашы бірдеңемен құтыла салғысы кеп,тиын-пиын іздей бастап еді,Еламан сыпайылықты қойып жағадан ала кетті. «бір тоқтының пұлын әкел!» деп қозғалтпай тұрып,тиесілі пұлын түп-түгел құсқызып алды». Салық – үкіметтің кәсіпорындардан,адамдардан алған төлемі,экономиканы жанама реттеуші болып табылады. « Түс кезінде Ебейсін кірді: - Саламалейкум... Сүйеу үндемеді.
ІІІ.Жаңа сабақ 1   . Роман бойынша жасалған Тілек Халиннің иллюстрациясын («қазақстан мұғалімі» газеті,28.01.1994 экраннан көрсете отырып,романның композициялық құрылысына талдау жасау.
Кіріспе түсінік Романның негізі Жалпы жанр ерекшелігі Оқиға желісі Оқиғаның даму сатысы Оқиғаның шиеленісуі Оқиғаның шарықтау шегі Оқиғаның аяқталуы 2. «Роман кейіпкерлері» сөзжұмбағы.
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1. Баласын Кенжекей асырайтын романдағы кейіпкер 2. Өзі қатыспайтын,еске алу ретінде ғана көрінетін кейіпкер 3. «Сары бала» 4.Басты кейіпкер 5.Әлизаның күйеуі 6.Оқыған азамат 7.Құдайменденің халық қойған аты 8.Қиқар шал 9.Бөбектің сүйгені.
Егер оқушы өзіне өз ортасын,айналасындағылардың көңілін аудара білсе,ол харизма немесе харизматикалық лидер деген көзқарасты білдіреді.Ол үшін оқушы жан-жақты білімді,өзіне сенімді болуы шарт.Еркі бойынша ортаға шыққан оқушы «мен харизматикалық лидермін,себебі...» деп ойын дәлелдейді.Мұнда ойының біліктілігіне,келтірген пікірлеріне аса көңіл бөлу керек.Қалған оқушылар сұрақ қойып,жауапты бағалап отырады. 4.Тест сұрақтарына жауап алу. 1. Сүйеу қарт кімнің әкесі? а) Кенжекей ә) Ақбала б) Айғанша в) Балкүміс г) Бөбек 2.Әлібидің қызы кім? а) Кенжекей ә) Ақбала б) Айғанша в) Балкүміс г) Бөбек 3. «Халық» қоймасын... бұйырса, болыстықты ақтылы ала қойым...» кімнің сөзі? а) Тәңірберген ә) Жасағанберген б) Құдайменде в) Алдаберген г) Кәлен 4.балықшылардың соңынан іздеп қазаға ұшыраған кім? а) Андрей ә) Мюлгаузен б) Селиванов в Курнос Иван г) Чернов 5. «Сен оларға күйеуге шығатыныңды айтпа! Жас бала мойнымды бұрғызбайды де» деп Ақбаланы азғыртушы кім? а) Қара қатын ә) Судыр Ахмет б) Тәңірберген в) Балкүміс г) Бөбек 6. Ә.Нұрпейісов 196-64 жылдары қай жуналдың бас редакторы болды? а) «Жалын» ә) «Мәдениет және тұрмыс» б) «Жұлдыз» в) «Қазақстан әйелдері» г) «Қазақстан мектебі» 7. Ә.Нұрпейісовтың «Соңғы парыз» романын аударған кім? а) Анатоли Ким ә) Юрий Казаков б) Леонид Леонов в) Расул Гамзатов г) Ш.Айтыматов 8. Ә.Нұрпейісовтың туған жері. а) Балқаш өңірі ә) Арал ауданы б) Жезқазған в) Қарағанды г) Ақтоғай ауданы 9. Ә.Нұрпейісовтың оқыған оқу орны. а) Ленинград университеті ә) Мәскеу университеті б) М.Горький атындағы әдебиет институты в) Қазақ мемлекеттік университеті г) Абай атындағы институт. 10.Ә.Нұрпейісов қандай ордендермен марапатталды? а) «Қызыл Жұлдыз» ә) «Құрмет белгісі» б) «Еңбек Қызыл Ту» в) Дұрыс жауабы жоқ г) Бәрі дұрыс
Күні: Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11 Сабақтың тақырыбы: Ілияс Жансүгіровтың «Күйші» поэмасы. Сабақтың мақсаты: Ілия с Жансүгіровтың өнер тақырыбындағы қаламының шеберлігін таныту. Сабақтың міндеттері: білімділік – шығарманың идеясы мен тақырыбын ашу; дамытушылық – шығармадағы өнер құдіреті арқылы адамдар арасындағы психологиялық тартысты,оқиға шиеленістерін зерделеуге үйрету; тәрбиелік - өнер құдіретін сезінуге,халықтық өнерді сүюге тәрбиелеу. Оқытудың әдісі: түсіндірмелі,практикалық. Типі: білік пен дағдыны қалыптастыру. Пәнаралық байланыс: саз өнері. Қолданылатын технология: ұжымдық оқыту технологиясы. Сабақтың барысы. І.Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылармен амандасу,бөлменің және оқушылардың сабаққа даярлығын бақылау,балалардың сабаққа қатысымын тексеру. ІІ. Жаңа сабаққа бет бұру кезеңі.
ІІІ.Жаңа сабақ. Ұжымдық оқыту технологиясының талабы бүгінгі оқытудың негізгі мақсатымен үндеседі.Оқушыны үнемі жұмысқа дағдыландыруға үйретеді.Технологияның ерекшелігі оқушылар жұптаса жұмыс жүргізген кезде бір-бірінің білімін толықтырып,өз беттерінше жұптаса жұмысқа үйренеді.Алғашқы тапсырма үш жұпқа беріледі.Қалған тапсырмалар әр жұпқа жеке беріледі. Поэма бойынша жоспар.
Шығараманың композициялық құрылысы
Күй аттарын теріп жаз. «Асанқайғы», «Терісқақпай», «Қорамсақ», «Сары өзен», Боз інген», «Ақ көбек», «Ақсақ құлан», «Қос келіншек», «Жау жорығы», «Қалмақ қыз», «Арша мерген», «Қара көбек», «Бала көбек», «Желмая», «Тәттімбет», «Кенже қара», «Тойтан салған», «Атылған аққу», «Күйген», «Суға кеткен», «Нар идірген», «Ой,бауырым!», «Азат». Күй туралы аңыздарды әңгімеле. Күй әуенінің түрлері Зарлы күй Ащы күй
Тәтті күй Мұңды күй Күй ырғағын берудегі ақынның градацияны қолданған тұстарына мысал келтір. Ақтарып,лекілдетіп,лепілдетіп,талдырып,тамшылатып,сығып,сарқып т.б. Ақынның Қарашаш портретін түрліше жасауына баға бер. Қара қас,қылаң қабақ,керқұба қыз, Қара шаш,алма сағақ,құралай қыз. Сырықтай ордадағы сымдай бойы. Тал шыбық,қыпша белдің өзі нағыз. ... Қарсылап қарсы алдында тұр мегежін. Бетінде Қарашаштың қызыл да жоқ. Шөп желке,шолақ бұрым қотыр-қотыр, Қыз емес,қарсы алдында албасты отыр. Жыландай жиырылған кесерткі қыз ... Күйшінің Қарашаш портретін деген сезімнің суреттелуі
Көмекші нұсқау Сыныпқа проблемалық сұрақтар
Бекіту жұмысы
Қорыту.Ілияс Жансүгіровтың шығармашылығына ғалымдар берген баға. «Жасынан ән-күйді терең сезініп,жанымен түсінетін Ілияс әдебиетке ән-күйдің, құдіретті күйшінің туын көтере келді» Қажым Жұмалиев. «Күйші» өлімді,зұлымдықты жеңген өнер құдіреті туралы симфониялық сарын,романдық қуаты бар, кең тынысты.асқақ әуенді күрделі шығарма» Рымғали Нұрғали. Қарасам өлең-дария ағысына, Көнермес көңіл толды табысыңа. «Құлагер»,»Күйші», «Дала» көтеріпті Атыңды ақындықтың ғарышына. Кәкімбек Салықов. Үйге тапсырма. Күні: Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11 Сабақтың тақырыбы: Жаяу Мұсаның өмірі мен шығармашылығы Сабақтың мақсаты: 1) Жаяу Мұса Байжанұлының өмірі мен шығармашылығы жайлы білімдерін қалыптастыру,шығармашылық ізденіске үйрету,шығармаларымен таныстыру; 2) қазақ халқының әнші-ақындары жайлы білімдері мен ой-өрістерін дамыту,ұлттық ән өнеріне қызығушылығын арттыру; 3) өнерді қадірлеуге,өнер адамдарын құрметтеуге тәрбиелеу. Сабақтың түрі: конференция сабақ. Әдіс-тәсілі: шығармашылық,өзін-өзі дамыту,тірек-сызба,проблемалық. Пәнаралық байланыс: музыка. Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,компьютер,Жаяу Мұса Байжанұлы жөнінде әдебиеттер мен газет-журнал материалдары. Конференцияның бағдарламасы І.Кіріспе бөлім 1.Жаяу Мұса Байжанұлының шығармасын тыңдау. ІІ. Негізгі бөлім 1.Жаяу Мұса Байжанұлы дүниеге келген орта 2.Мұсаның балалық шағы 3.Шығармашылық мұрасы а) өлеңдері,поэмалары 4.Жаяу Мұса бүгінде а) Жаяу Мұса шығармаларын алғаш нотаға түсіргендер б) Жаяу Мұса шығарамларын орындаушылар.
1.Жаяу Мұсаның «Ақсиса» әнін тыңдата отырып сұрақ қою. - Балалар,қалай ойлайсыңдар,бұл ән – кімнің әні және қалай аталады? -Жаяу Мұсаның «Ақсиса» әні. - Олай болса бүгінгі сабағымызды «Жаяу Мұсаның өмірі мен шығармашылығы» атты тақырып бойынша конференция түрінде өткіземіз. 2.Сендерге Жаяу Мұса Байжанұылының өмірі мен шығармашылығы жайлы ізденіп келуге үш топқа тапсырмалар берілген.Сол тапсырмалар бойынша біз сабағымызды жүргіземіз. «Ізденушілер», «Зерттеушілер» және «Мұрагер» топтары өздерінің ізденіс жұмыстарын ортаға салады. ІІ. Негізгі бөлім Жаяу Мұса Байжанұлы дүниеге келген орта,Мұсаның балалық шағы жайлы «Ізенушілер» тобы 1835 ж.Павлодар обл.Баянауыл ауданындағы Жасыбай көлінің маңындағы Далба тауы Ақшоқы деген жерде дүниеге келген.
Әкесі Байжан кедей болған.Анасы Нақыш ертеректе дүние салып,Мұса Байжанның ағасы Тайжанның қолында тәрбиеленді.   
Ақын Әнші Күйші Композитор *Синкретті өнер иесі *Әділдік үшін күрескен жан *Заман лебін терең сезінген ақын *Өнерпаз
*Әлеуметтік істерге белсене араласқан қайраткер  Өмір белестері
жүктеу/скачать 0.98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||