Ол: “...мемлекеттік міндеттерді орындайтын адамдар, сондай-ақ соларға теңелген адамдар, өздерінің лауазымды құзыреттерін және онымен байланысты мүмкіншілікті немесе өз құзыреттерін басқаша пайдаланып мүліктік пайда алу үшін заңмен қарастырылмаған мүліктік жайлылықты және артықшылықты қабылдау, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалармен аталмыш жайлылықты және артықшылықты оларға заңсыз беруге осы адамдарды парамен сатып алу”.
ҚР “Сыбайлас-жемқорлықпен күрес туралы” Заңы сыбайлас-жемқорлыққа келесідей анықтама береді.
Сыбайлас-жемқорлықты қалай жоюға болады?
1.Пара бермеу және алмау.
2.Мақсаты нәтижелерге жету үшін, өз мүмкіншілігіңмен жетуге тырыс.
3.Парақорлықты көрсеңіз жергілікті органдарға және ақпарат көздеріне хабар беріңіздер.
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ - лауазымдық (қызметтік) өкілеттіктерін және соған байланысты мүмкіндіктерін жеке өзі немесе делдардар арқылы жеке өзіне не үшінші тұлғаларға мүліктік (мүліктік емес) игіліктер мен артықшылықтар алу немесе табу мақсатында заңсыз пайдалануы, сол сияқты игіліктер мен артықшылықтарды беру арқылы осы адамдарды параға сатып алу.
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ СУБЪЕКТІЛЕРІ
жауапты мемлекеттік лауазымға ие болатын тұлғалар
мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлғалар
мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлғаларға теңестірілген тұлғалар
лауазымды тұлғалар
Сыбайлас жемқорлықтың себептері:
шенеуніктердің әрекеттеріне, табыстарына және шығындарына қатаң бақылаудың жеткіліксіздігі
сот жүйесінің жетілмегендігі
сыбайлас жемқорлық фактілері үшін жазалардың дұрыс еместігі
жетілмеген экономика мен қоғамдық бақылаудың жоқтысы
бюджеттік саладағы жұмысшылар жалақысының төмендігі
ұлттық дәстүрлер мен менталитет
311 бап пара алу
308 бап билікті немесе қызметтік өкілеттікті асыра пайдалану
231 бап коммерциялық сатып алу
228 бап өкілеттіктерді теріс пайдалану
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА
ҚАРСЫ КҮРЕС
Тапсырмалар
1.Сыбайлас жемқорлыққа анықтама беріп, Мемлекеттің дамуына жемқорлық қалай әсер ететіндігін дәлелдеңдер-?
2. Мәдениет, рухани мәдениет, құқықтық мәдениет, жемқорлыққа қарсы мәдениет ұғымдарын салыстырыңдар және бұл терминдерді жалпы қандай ұғым біріктіріп отыр-?
Достарыңызбен бөлісу: |
