Сабақтың тақырыбы : Бейне адаптер және олардың сипаттамасы Жоспар: Бейнеадаптер мақсаты

Бейнекартаның негізгі мақсаты (бейне адаптер) монитор экранындағы ақпаратты көрсету үрдісін бақылау болып табылады. Оның сипаттамалары монитордың параметрлеріне сəйкес келуі керек. Монитор экранының ажыратымдылығы неғұрлым көбірек болса, бейнекартаға неғұрлым жоғары талаптар қойылуы керек. Құрылымдық жағынан, графикалық карта жеке төлем карточкасы ретінде орындалады (1-сурет), ол акустикалық панельдегі AGP слотына немесе PCI-E 16x ұяшығына салынған немесе аналық платаға біріктірілген құрылғы болып табылады.

Қазіргі заманғы бейне адаптердің негізгі құрауыштары – бейне басқарушы, бейне, бейне жады, RAMDAC (Random Access Memory Digital to Analog Converter) - бейне шығару жəне интерфейсті микросхемаға арналған жүйелік шинаға арналған түрлендіру құралы.

Бейне карта түрін пайдаланудың ауқымын жəне ол жұмыс істейтін бағдарламалық жасақтаманы анықтайды. Барлық бейне карталарын екі түрге бөлуге болады: кəсіби бағдарламалар үшін жəне стандартты кеңсе бағдарламалары мен ойындармен жұмыс істеу үшін пайдаланылады (1 сурет).

1 сурет – Бейнеадаптер

Ойыншыларға арналған бейнекарталардың соңғы үлгілеріндегі графикалық процессордың күші кəсіби техниктердің күшімен салыстырылады. 2D режимінде офистік бағдарламалармен жұмыс істеу үшін дерлік кез келген бейне картасы қолайлы, сондықтан өнімділік туралы барлық негіздемелер 3D-режимде (негізінен компьютерлік ойындар үшін) бейне адаптерлерді қолданатын адамдар үшін мағынасы бар.

Қазіргі заманғы бейне адаптерлерді үш класқа бөлуге болады, ол бейнекартаның өнімділігі мен құнын анықтайды: бюджеттік, орта жəне жоғарғы үлгілер. Бюджет үлгілері қымбат емес, бірақ олар заманауи, ресурс талап ететін ойындар ойнауға мүмкіндік бермейді. Орташа үлгілер барлық заманауи ойындарды ойнауға мүмкіндік береді, бірақ сурет рұқсатында, кадр жиілігінде жəне басқа параметрлерде шектеу қойылады. Үздік үлгілер пайдаланушыға жоғары сапалы ең озық ойындар ойнауға мүмкіндік береді.

Графикалық процессор өнімділігі байланысты бейне картасының барлық негізгі сипаттамаларын анықтайды.

1 кестеде графикалық процессорлардың аса танымал түрлері көрсетілген. Бейне карта жасалуы мүмкін ең үлкен сурет рұқсаты кескіннің көлденең жəне тігінен бойлай орналасқан нүктелерінің санын анықтайды. Ажыратымдылық неғұрлым жоғары болса, монитордағы суретті неғұрлым егжей-тегжейлі жəне ақпараттандырады.

Мониторды үлкен диагональмен немесе графикамен жұмыс істеу үшін жоғары ажыратымдылық қажет болуы мүмкін. Қазіргі заманғы кəсіби графикалық карталар 3,440x2 400 пикселге дейінгі ең жоғары ажыратымдылықты қамтамасыз етеді.

Пиксельді конвейерлер блогы бейнепроцессордың негізгі элементтерінің бірі болып табылады. 3D үлгісін құрастырған кезде, əрбір құбыр құбыры бір сурет нүктесінің түсін есептейді. Бірнеше құбырлар болуы параллельді бірнеше нүкте бойынша есептеулерді жүргізуге мүмкіндік береді, бұл кескіннің пикселдермен толтырылу жылдамдығын арттырады жəне, демек, компьютерлік ойындарда бейнекарта өнімділігін арттырады. Біртұтас құбырлармен (ағымдық процессорлар) жасалған архитектура үшін бұл өріс пикселдік құбырлар ретінде пайдаланылуы мүмкін осындай ағымдық процессорлардың максималды санын көрсетеді.
1 кесте – Графикалық процессорлардың анағұрлым танымал түрлері


№1 тапсырма:

Төмендегі бейнеадаптер түрлері жайлы мәліметтер жинап, сол мәліметтер бойынша слайд дайыдаңдар

• 
  MDA (Monochrom Display Adapter) – монохромды;
  
• 
  CGA(Color Graphics Adapter) – 4 түс;
  
• 
  EGA (Enchanced Graphics Adapter) – 16 түс;
  
• 
  VGA (Video Graphics Array) – 256 түс;
  
• 
  SVGA (Super VGA) – 16.7 млн. түске дейін.
  

1. 
   Есептеуіш техниканы жөндеу және техникалық қызмет көрсету. Д.Ғабдуллаев
   
2. 
   А.В.Остроух Сандық ақпаратты енгізу және өңдеу