Сабақтың тақырыбы мен мазмұны Сағат саны Өтілетін мерзімі Қолданылатын әдіс-тәсілдер
жүктеу/скачать 2.06 Mb.
|
Алдымен өткен тақырьпггардан алган білімдерін тексеру мақсатында сүрақтар қоямын.
3. Шылаулар қандай сипатына қарай ссшеулік, жалғаулық, демеулік болып бөлінеді? 4. Септеуліктер мен жалғаулықтардьщ бір-бірімен үқсастықтары мен айырмашылықтары қандай? 5. Септеуліктер мен жалғаулықтар қандай мағыналық қатынастарды білдіреді?
10. Дефис арқылы жазылатын шылауларды атап, эркайсысына мысал келтіріңдер. Міне, осылайша сүрақтарға жауап алып болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 345-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мэтінді оқып шығып, шылауларды түрлеріне қарай талдаңдар. Шылауларды қатыстырып «Біздің атамыз» деген тақырыпта эңгіме айтыңдар. Келесі тапсырма: 346-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Мэтінді оқып, сөйлемдерді сөз түлғасына қарай талдап, сөз таптарына ажыратыңдар. Сабақтын қорытындысы:
Тексердім: 1  5. Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Сын жүмысы. Мақта. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушылардың өткен сабақтардан алған білімдерін тексеру эрі сауттылыққа баулу мақсатында сын жүмысын жүргізу. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың турі: сын сабағы. Сабақтың эдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, мэнерлеп оқу, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: диктанттар жинағы. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жү_мыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, жана сабақты түсіндіру, қорытындылау, Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
э)Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта оқушылардың өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін тексеру мақсатында сын жұмысын жүргіземін. Оқушыларға сын жүмысына арналған дэптерлерін таратып шығамын да, сын жүмысының тақырыбымен таныстырамын. Бүгінгі күнді, мәтін тақырыбын тақтаға жазып шығамын да мэтін мазмұнын мэнерлеп оқып шығамын. Мэтін 106 сөзден түрады. Содан кейін мәтіннің эрбір сөйлемін жеке оқып мэтінді жаздыруға кірісемін. Мақта Мақта аса бағалы өсімдік. Одан тамаша талшық алынады. Мақта ежелгі заманнан-ақ мэдени өсімдік болып есептелген. Оны ең эуелі Үндістанда, Қытай мен Египетте өсіре бастады. Үнділер басқалардан бүрын мақтадан жеңіл де жүқа маталар тоқуды үйренді. Мақта Қазақстанның оңтүстгшде есіріледі. Ол — жылылықты, қүнарлы топыракты жэне ылғалды қатты үнататын өсімдік. Әзінің биіктігі бір-бір жарым метр шамасында болады. Гүлдері ірі, үрығы қауашақты. Пісіп жетілген кезде, қауашағы ашылып, үлпілдек ақ мақта көрінеді. Мақтадан тек маталар ғана тоқылмайды, ол мединицаға өте қажет. Сонымен қатар одан пластмасса, целлюлоза, фотопленка, кағаз да жасалады. Мақтаның түқымынан май алынады. Ол конеерві, маргарин, сабын жасауға қолданылады. Мақта күнжарасы да пайдалы, одан гудрон бөлініп алынады. Тұқымның қабығы этил жэне метил спиртін өндіруге қажет. Сондықтан мақта эрі мәдени, эрі өте маңызды техникалық дақыл болып саналады. ("Ол кім? Бүл не?") Сабақтың қорытындысы:
Тексердім: 1  6. Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Тіл мэдениеті туралы түсінік. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға тіл мэдениеті жайлы толық мэлімет беру. ә) дамытушылық: ой-өрісіи, оіілау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отапып қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: дид. матсриалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеці.
ә) Үй тапсырмаеын сурау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта «Тіл мэдениеті туралы түсінік» тақырыбы жайлы түсіндіремін. Тіл екі түрде қызмет етеді. Бірі - сөйлеу тілі, екіншісі - жазба тіл. Сөйлеу тілі мен жазба тілдің бір-бірінен үлкен-үлкен айырмашылықтары бар. Сөйлеу тілі. бетпе-бет сөйлеу арқылы жүзеге асады. Сондықтан ол көбше диалог түрінде өтеді. Ал жазба тіл — эр түрлі жазба эдебиеттердің тілі. Ол - қолма-қол оқуға да, келесі ұрпақтардың оқып үйренуіне де, білуіне де арналатын мэңгілік мұра. Сөйлеу тілі тікелей бетпе-бет сөйлесу арқылы жэне сүрак-жауап, түсіндіру негізінде көрінетіндіктен, сөйлем қүрамы да ерекше болады. Онда дауыс ырғағы (интонация), ым, ишара, бет, қол қозғалыстары да белгілі мэнде жүмсалады. Жазба тілде ойды жеткізуге себін тигізетін ондай қосалқы эдістер болмайтындықтан, сөйлем ойды нақты да толық білдіре алатындай жүйелі эрі түсінікті етіліп қүрылады. Тілдің қызметі мен ойдың айтылу мақсатына қарай сөйлем қүрауда соған сэйкес сөздер, грамматикалық түлғалар, тіркестер сүрыпталып, талданып қолданылады. Ал ойдың эсерлі, көркем болуы, тыңдаушысын, оқушысын баурап экетуі тілде сөздердің орынды қолданылуына, көркемдегін, бейнелеуіш құралдардың сэтті жұмсалуына тікелей байланысты. Әркімнің сөз қолдану ерекшеліктері эр түрлі болады. Көсіліп сөйлейтін көсем де, таңдайынан бал тамған, тыңдаушысын тамсандыратын шешендер де сөйлегенде сөзді сұрыптап қолданады, сол арқылы ойын дэл де эсерлі жеткізеді. Оқушының сезіміне эсер ету үшін сөздер бейнелі мағынада, астарлы түрде, көркем мәнде қолданылады. Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 347-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді түсініп оқыңдар. Ақыл-білімді ауыр, оқу-ғылымды терең, адам өмірін ыстық, тэкаппардың көңілін биік деудің мэнісін түсіндіріңдер. Қай сөз ауыспалы мағынада қолданылған? Неліктен? Себебін түсіндіріңдер. Келесі тапсырма ауызша түрде: 348-жаттығу жұмысының орындалу шарты мынадай: Оқып шығыңдар. Сырымға қойылған сүрақтардағы «мүраты не?» деген сөздің мэнін түсініп алыңдар. Сырым батырдың жауабындағы айтылған нәрселердің мұраты не екеніне назар аударып, оның себебін түсіндіріңдер. Сөздің эсерлілігін арттырып түрған не деп ойлайсыңдар? Тапқыр жауап, ішкі мағына, үйқас, өлең сөздерін пайланып жауап беріңдер. Келесі тапсырма: 349-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Мэтінді оқып, мазмұнын айтыңдар. Осы мэтіннің өзіндік ерекшелігі болып табылатын тілдік қүралдарды, оқиғаны нақтылы баяндауын аңғарыңдар. Мақаланың тақырыбына назар аударыңдар. Сабақтың қорытындысы:
Тексердім: 1  7. Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Сөздердің жасалу тэсілдері. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға тіл мәдениеті, сөздердің жасалу тэсілдері жайлы толық мэлімет беру. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттсу, сшіыстыру, сүрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, корытындылау. Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жұмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
ә) Үй тапсырмасын сүрау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта «Сөздердің жасалу тэсілдері» тақырыбы жайлы түсіндіремін. Жаңа сабақты тусіндіріп болғая соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 349-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мэтінді оқып, мазмұнын айтыңдар. Осы мэтінніц озіндік ерекшелігі болып табылатын тілдік қүралдарды, оқиғаны нақтылы баяндауын аңғарыңдар. Мақаланың тақырыбына назар аударыңдар. Келесі тапсырма ауызша түрде: 350-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Мэтінді оқып, шешендік сөздердің өміршсң болу себебін түсіндіріп көріңдер. Келесі тапсырма: жаттығу жүмысьш орындап болған соң мынадай тапсырманы орындатамын: 1. Рөлге бөліп (бір оқушы—авгор, екіншісі—хан, үшіншісі—Жиренше болып) мэнерлеп оқып шығыңдар. 2. Не себеіггі хан Жиреншені қаңбактың қайдан келіп, қайда бара жатқанын сүрауға жіберді? Өз ойларыңды айтыңдар. 3. Қаңбақтың жауабын айтып, ханның үялу себебін түсіндіріңдер. Сабақтың қорытындысы:
Тексердім: 1 8. Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Соз таптары мен тіл мэдениетінің байланысы. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушыларға тіл мэдениеті, сөздердің жасалу тэсілдері жэне сөз таптары мен тіл мәдениетінін байланысы жайлы толық мэлімет беру. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тэрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: қалыпты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып үжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтың барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
э) Үй тапсырмасын сү_рау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта «Сөз таптары мен тіл мэдениетінің байланысы» тақырыбы жайлы түсіндіремін. Жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 351-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңдар. Төмендегі төрт түлік мал мен шаруашылық кэсібіне байланысты пікір мен мысалдарды өз беттеріңмен оқып, қажетті жерлерде пайдаланатын болыңдар. Келесі тапсырма: жаттығу жүмысын орындап болған соң мынадай тапсырманы орындатамын: 1. Мал шаруашылығына байланысты білетін атауларыңды атаңдар. 2. Қазақта «Мал-жан аман ба?» деп амандық сүраудың мэніне назар аударыңдар. 3. «Малым—жаным садағасы, жаным—арым садағасы» дегенді қалай түсінесіңдер? 4. Малға байланысты ер балаға қойылатын аттар мен қыз балаға қойылатын аттарды салыстырып, олардың ерекшеліктерін ажыратыңдар. Сабақтың қорытындысы:
Тексердім: 1 9. Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Жүрт алдында сөйлеу мэдениеті. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқуишларға тіл мәдениеті жэне жұрт алдында сөйлеу мэдениеті жайлы толық мэлімет беру. э) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отаным қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тэрбиелеу. Сабақтың түрі: қалынты сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жүмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жүмыс жүргізу. Сабақтың типтері: үйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау. Сабақтын барысы: а) Үйымдастыру кезеңі.
э) Үй тапсырмасын сүрау.
б) Жаңа сабақтм түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта «Жү_рт алдында сөйлеу мәдениеті» тақырыбы жайлы түсіндіремін. Жүрт алдында сөйлеуге адам бірте-бірте дайындалады. Сондықтан сөйлеуге үйренудің жолдары әр адамға қажет ыәрсе, Ол үшін, біріншіден, адам сөйлеуге өзін-өзі психологиялық жағынан дайъшдауы тиіс. Өз бойындағы қорқынышты, сенімсіздікті жоюдың бірден-бір жолы - сол сездің айтылу қажетттігіне деген сенім, не айтатыныңды жэне не үшін айтатыныңды анық түсіну, оз ойыңды қалай жеткізетініңді жоспарлап алу. Екіншіден, жұрт алдында сөйлейтіи сөздің мағыналы, жүйелі шығуы үшін, эрине, күнделікті оқып, қана қоймай жинайтын ақпараттардың мәні зор. Атап айтқанда, түрлі ғылыми көпшілік эдебиеттер, баспасөз материалдары, көркем эдебиеттер саған үлкен көмек береді. Оларды жай оқып қана коймай, олардан кажетіңді іріктеп жазып алып отыруға, дэйек сөздерді арнайы қойын кітапшаңа түсіріп алуға дағдылансаң, ол қашан да саған сүйеніш болады. Оның үстіне, қаламмен қағазға жазғаның ойыңа жазғаның емес не?! Өзіңнің жеке папкіңде газет-журнал қиындьшарын, өзіңе ерекше эсер еткен сүрақтарды, үлкен оқьмыстылардан естіген сөздеріңді жинақтаудың да көмегі үлкен. Үшіншіден, сөйлеу техникасыиа тоселуің қажет. Оңашада айнаға қарап, өзіңнің бет-құбылысыңды байқап, дене, кол қимылдарыңды басқаруға үйренуге тырыс. Даусыңды айтатын сөзіңе қарай құбылту - тьщдаушыпы еліктіруді бір тәсілі. Сөзің қанша мэнді болса да, оны соған лайық эуенмен, эуезбен айта білмессң, еңбегің еш болатынын жадыңда үста! Төртіншіден, ауызша сойлейтін сөзіңді ең эуелі жазбаша қүрып ал. Сонда сөзің эрі жүйелі, эрі көркем болып шығады. Бірақ, мүмкіндігінше, қағазға қарамай сөйлеуге дағдылан. Қағаздан оқыта сөйлеу сөздід эсерлілігіи чөмендетеді. Бесіншіден, шешендердің сөзіие үи лүіі қүлақ түріп жүр. Өзің үлгі тұтатын достарыңның, мүғалімдеріңнің, ата-аналарьщньщ сөзін мүқият бақылап, жақсысын үйренуден, жаманнан жиренуден жалықпа! Егер осы кеңеске қүлақ асып, үнемі есте үхтасаң, ссн де өзіңнен кейінгілер үлгі алатын шешен боларың анық. Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 353-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Міне, сен 6-сыныпты да аяқтап қалдыңдар. Ана тілінің қаншама сырлы элеміне бойладыңдар. Осы өзің өткен тақырыптардың ішінде ерекше есіңде қалған, я болмаса өзгеше ой туғызғандары болды ма? Болса, олар несімен үнағанын ой таразысына салып көріңдер. Ойыңды сабақ үстінде достарыңмен бөлісіңдер. Сөйлер алдында жоғарыдағы кеңесті тағы бір қайталап оқып алыңдар. Келесі тапсырма: 354-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Оқушылар, егер сендерге бір күнге ғана жетерлік уақыт ішінде ерекше бір сиқырлы күш бітсе, мэселені неден бастар едіңдер? Мысалы, сол күн ішінде бүкіл элем тек сенің иелігіңде болса... Ойьщды ауызша айтып көріңдер. Келесі тапсырма: 355-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Өздерің үнататын өнер түрі туралы шағын шығарма жазыңдар. Мэтіндегі сөздердің мағыналы, жүйелі, эсерлі болуына көңіл бөліңдер. Биылғы өткен грамматикалық тақырыптардың пайдасы тиді ме, өзіңе есеп беріңдер. Келесі тапсырма: 356-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:5-6 оқушыдан бірігіп, өздеріңді толғандыратын бір мэселе төңірегінде "Дөңгелек үетел" ұйымдастырыңдар. Мысалы: "Сыйлы оқушы деген кім?", "Егер мүғалім болсам...", "Қай оқулық ұнайды?", "Мектеп өмірі қайтсе қызықты болар еді?" т. б. Келесі тапсырма: 357-жаттығу жұмысының орындалу шартын тусіндіремін: Балалар, сендер жақсы сөйлеу үшін тыңдай білудің маңызы зор екенін білесіңдер. Ендеше, мақал-мэтелдерден, шешендік сөздерден, жыраулар поэзиясынан тыңдау эдебі туралы жазылған ой-пікірлерді тауып, оларға талдау жасаңдар. Келесі тапсырма: 358-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Оқып шығып, ойды көркемдеп, сезімге эсер етіп тұрған сөздер мен сөз тіркестерін атаңдар. Келесі тапсырма: 359-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Төмендегі сөздерді сабақты, салт етістіктерге ажыратып, екі топқа бөліп жазыңдар. Сабақтың қорытындысы:
Тексердім:  Сабақтың өтілетін мерзімі: 7- сынып Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Сын жұмысы. Диқан мен жер. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: оқушылардың өткен сабақтардан алған білімдерін тексеру ,әрі сауаттылыққа баулу мақсатында сын жұмысын жүргізу. ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу. б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: сын сабағы. Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, мәнерлеп оқу, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау. Сабақтың көрнекілігі: диктанттар жинағы. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау Сабақтың барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі.
ә)Жаңа сабақты түсіндіру. Бүгінгі жаңа сабақта оқушылардың өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін тексеру мақсатында сын жұмысыы жүргіземін. Оқушыларға сын жұмысына арналған дәптерлерін таратып шығамын да, сын жұмысының тақырыбымен таныстырамын. Бүгінгі күнді, мәтін тақырыбын тақтаға жазып шығамын да мәтін мазмұнын мәнерлеп оқып шығамын. Мәтін 110 сөзден тұрады. Содан кейін мәтіннің әрбір сөйлемін жеке оқып мәтінді жаздыруға кірісемін. жүктеу/скачать 2.06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|