0-0 000 = 0 00 = 0
күрделі үстеу сөздердің тіркесуі арқылы жасалып түр Оқулыкпен жүмыс.
273-жатгығу. Жаттығу жүмысының шарты мынадай: Қысқы табиғат көрінісіне қарап жэне төмендегі үстеулерді кірістіре отырып, мэтін қүраңдар. Кеше. Қыстай. Зорға. Байқаусызда. Биыл. Жаттығу жү^мысын орындап болған соң қосымша мынадай тапсырма беремін.
Бос орынға тиісті сөзді қой. Мөнерлеп оқуға дайындал. Мүғалім сөзі:
Қазір бэріміз Қазақстан үшағымен алыс сапарға үшамыз. Сапар кезінде сөйлемдерді
дүрыс қүраған және мәтінді мәнерлеп оқып берген оқушы осы үшақгың ең мыкты
стюардессасы болады. Стюардесса сөзі:
— Жолаушы азаматтар!
1. Сіздер бүгін Астана - Париж бағытындағы ұшақпен сапарға шықтыңыздар.
-
Қазір ұшақ жер бетінен 400 м биіктікке кетеріледі.
-
Бағана күн бүлтты еді.
-
Біраздан соң Кавказ шындарының жанынан етеміз.
-
Біз барып қонатын Париж қаласында күн біршама жылы болып түр.
Мысалы, бірінші сөйлемдегі көп нүктенің орнына бүгін деген сөз қойылу керек. Біз бүгін деген сөздің қасындағы текшенің ішіне 1 деген цифрді жапсырамыз.
7. Жариялау.
Мезгіл үстеудің сүрағы күрамы сөйлемдегі мағынасы қызметі
Мекен үстеудің сүрағы құрамы сөйлемдегі магынасы қызметі
Сабақтың қорытындысы:
Не білдік? Нені үйрендік? Ие білгіміз келеді? Кесте толтыру.
Үйге тапсырма. 274-жаттығу жұмысы. Бүл жаттығудың шарты мынадай: өздерің калаған көркем эдеби мэтіннен үстеулерді тауып, құрамына қарай талдаңдар.
Тексердім:
Сабақтың өтілетін мерзімі: 6- сынып
Сабақтың тақырыбы: Үстеудің мағыналық түрлері. Мезгіл үстеуі. Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: окушыларға үстеу, үстеудің құрамдық түрлері, үстеудің
мағыналық түрлері, мезгіл үстеуі жайлы толық мәлімет беру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру.
б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа,
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.
Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар.
Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.
Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі.
-
Сәлемдесу.
-
Кезекші мәлімдемесі.
-
Журнал бойынша түгелдеу.
-
Жаңа сабаққа дайындық.
ә) Үй тапсырмасын сұрау.
1. Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.
-
Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Үстеудің мағыналық түрлері. Мезгіл үстеуі тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Үстеулер білдіретін мағынасына қарай мынадай түрлерге бөлінеді: мезгіл үстеуі, мекен үстеуі, сын-қимыл (бейне) үстеуі, мөлшер үстеуі, күшейту (күшейткіш) үстеуі, мақсат үстеуі және себеп-салдар үстеуі.
Мезгіл үстеуі.
Мезгіл үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің мезгілін, мерзімін білдіреді де, қашан? қашаннан? деген сұрақтарға жауап береді. Мысалы: бүгін келді, ертең барады, таңертең тұрады, т.б. мезгіл үстеулері құрамын жағынан негізгі немесе туынды түбір не күрделі түбір бола береді.
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 275-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді оқып, мезгіл үстеулерін атаңдар. Сұрақ қою арқылы қай сөзбен тіркесіп тұрғанын көрсетіңдер.
Келесі тапсырма: Төмендегі сөйлемдерді көшіріп жазыңдар.мезгіл үстеулерінің қалай жасалғанын айтыңдар.
Келесі тапсырма: 276-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мезгіл үстеулерін тауып, сұрақ қою арқылы қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын көрсетіңдер.
Сабақтың қорытындысы:
-
Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
-
Үйге тапсырма: 277-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мезгіл
үстеуінің құрамдық бір түріне үш сөйлемнен мысал келтіріңдер.
-
Жаттығу жү_мысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.
-
Дэптерлерін алмастыру.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Үстеудің мағыналық түрлері. Мезгіл үстеуі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Үстеулер білдіретін мағынасына карай мынадай түрлерге бөлінеді: мезгіл үстеуі, мекен үстеуі, сын-қимыл (бейне) устеуі, мөлшер үстеуі, күшейту (күшейткіш) үстеуі, мақсат үстеуі жэне себеп-салдар үстеуі. Мезгіл үстеуі.
Мезгіл үстеуі қимылдың, іс-эрекеттің мезгілін, мерзімін білдіреді де, қашан? қашаннан? деген сүрақтарға жауап береді. Мысалы: бүгін келді, ертең барады, таңертең түрады, т.б. мезгіл үстеулері қүрамын жағынан негізгі немесе туынды түбір не күрделі түбір бола береді.
Міне, осылайша жаңа сабакты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 275-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мэтінді оқып, мезгіл үстеулерін атаңдар. Сүрақ қою арқылы қай сөзбен тіркесіп түрғанын көрсетіңдер.
Келесі тапсырма: Төмендегі сөйлемдерді көшіріп жазыңдар.мезгіл үстеулерінің қалай жасалғанын айтыңдар.
Келесі тапсырма: 276-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мезгіл үстеулерін тауып, сүрақ қою арқылы қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын көрсетіңдер.
Сабақтың қорытындысы:
-
Сүрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
-
Үйге тапсырма: 277-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мезгіл
үстеуінің қү_рамдық бір түріне үш сөйлемнен мысал келтіріңдер.
Тексердім:
Сабақтың өтілетін мерзімі:
Сабақтың тақырыбы: Мекен үстеуі, сын-қимыл үстеуі. Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға үстеу, үстеудің құрамдық түрлері, үстеудің
мағыналық түрлері, мекен үстеуі және сын-қимыл үстеуі жайлы толық мәлімет беру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру.
б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа,
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: қалыпты сабақ.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.
Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар.
Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.
Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі.
-
Сәлемдесу,
-
Кезекші мәлімдемесі.
-
Журнал бойынша түгелдеу.
-
Жаңа сабаққа дайындық.
ә) Үй тапсырмасын сүрау.
-
Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.
-
Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру.
-
Дәптерлерін алмастыру.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі сабақта «Мекен үстеуі, сын-қимыл үстеуі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Мекен үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің болу орнын, бағытын білдіріп, қайдан? деген сұрақтарға жауап береді. мекен үстеулері де негізінен етістікпен тіркеседі. Мысалы: ілгері жүр, жоғары тартты, төмен түсті, т.б. мекен үстеулері де құрамы жағынан негізгі я туынды түбір немесе күрделі түбір бола береді.
Сын-қимыл (бейне) үстеуі.
Сын-қимыл (бейне) үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің амалын, сынын, бейнесін, тәсілін білдіріп, қалай? қайтіп? қалайша? кімше? деген сұрақтарға жауап береді. сын-қимыл (бейне) үстеуі көбінесе етістікпен тіркесіп жұмсалады. Мысалы: ақырын жүрді, тез келді, бірден сөйледі, т.б. сын-қимыл (бейне) үстеуі де құрамы жағынан негізгі я туынды немесе күрделі түбір бола береді.
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 278-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мекен үстеулерін тауып, сұрақ қою арқылы қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын көрсетіңдер.
Келесі тапсырма: 279-жаттығу жұмысының шартын түсіндіремін: Берілген мекен үстеулерін кірістіре отырып сөйлем құраңдар.
Келесі тапсырма: 280-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мекен үстеулерін тауып, қалай жасалғанын айтыңдар. сұрақ қою арқылы тіркесіп тұрған сөзін табыңдар.
Келесі тапсырма: 281-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Сөйлемдерді көшіріп жазып, сын-бейне үстеулерінің астын сызыңдар, олардың қалай жасалғанына назар аударыңдар.
Сабақтың қорытындысы:
-
Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
-
Үйге тапсырма: 282-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Берілген
сөйлемдерді көшіріп жазып, сын-бейне үстеулерінің астын сызыңдар, тіркескен сөзімен
байланыстырып, оларға сұрақ қойыңдар.
-
Сэлемдесу,
-
Кезекші мэлімдемесі.
-
Журнал бойынша түгелдеу.
-
Жаңа сабаққа дайындық.
ә) Үй тапсырмасын сүрау.
-
Өткен сабақта өтілген ережені сүрау.
-
Жаттығу жүмысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.
-
Дәптерлерін алмастыру.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі сабақта «Мекен үстеуі, сын-кимыл үстеуі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Мекен үстеуі қимылдың, іс-эрекеттің болу орнын, бағытын білдіріп, қайдап? қайдан? деген сүрақтарға жауап береді. мекн үстеулері де негізінен етістікпен тіркеседі. Мысалы: ілгері жүр, жоғары тартты, төмен түсті, т.б. мекен үстеулері де қүрамы жағынан негізгі я туынды түбір немесе күрделі түбір бола береді. Сын-қимыл (бейне) үстеуі.
Сын-қимыл (бейне) үстеуі қимылдың, іс-эрекеттің амалын, сынын, бейнесін, тэсілін білдіріп, қалай? қайтіп? қалайша? кімше? деген сұрақтарға жауап береді. сын-қимыл (бейне) үстеуі көбінесе етістікпен тіркесіп жүмсалады. Мысалы: ақырын жүрді, тез келді, бірден сөйледі, т.б. сын-қимыл (бейне) үстеуі де қүрамы жағынан негізгі я туынды немесе күрделі түбір бола береді.
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 278-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мекен үстеулерін тауып, сүрақ қою арқылы қандай сөзбен тіркесіп түрғанын көрсетіңдер.
Келесі тапсырма: 279-жаттығу жүмысының шартын түсіндіремін: Берілген мекен үстеулерін кірістіре отырып сөйлем қүраңдар.
Келесі тапсырма: 280-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мекен үстеулерін тауып, қалай жасалғанын айтыңдар. сүрақ қою арқылы тіркесіп түрған сөзін табыңдар.
Келесі тапсырма: 281-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Сөйлемдерді көшіріп жазып, сын-бейне үстеулерінің астын сызыңдар, олардың қалай жасалғанына назар аударыңдар.
Сабақтың қорытындысы:
-
Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
-
Үйге тапсырма: 282-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Берілген
сөйлемдерді көшіріп жазып, сын-бейне үстеулерінің астын сызыңдар, тіркескен сөзімен
байланыстырып, оларға сұрақ қойыңдар.
Тексердім:
Сабақтың өтілетін мерзімі: 6-сынып
Сабақтың тақырыбы: Мөлшер үстеуі, күшейткіш үстеуі. Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға үстеу, үстеудің қүрамдық түрлері, үстеудің мағыналық түрлері, мөлшер үстеуі және күшейткіш үстеуі жайлы толық мәлімет беру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру.
б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, корытындылау.
Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар.
Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.
Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі.
-
Сәлемдесу.
-
Кезекші мәлімдемесі.
-
Журнал бойынша түгелдеу.
-
Жаңа сабаққа дайындық.
ә) Үй тапсырмасын сұрау.
-
Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.
-
Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Мөлшер үстеуі, күшейткіш үстеуі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Мөлшер үстеуі қимылдың немесе сынның мөлшерін, көлемдік дәрежесін, шама-шарқын білдіреді де, қанша? қаншама? қаншалық? қаншалап? және кейде қалай? қалайша? деген сұрақтарға жауап береді. мөлшер үстеулері бірде етістіктермен тіркесіп, қимылдың мөлшерін, шама-шарқын білдірсе, енді бірде сын есімдермен тіркесіп, сынның мөлшерін білдіреді. Мысалы: онша жараспайды, анағүрлым көбейді, т.б. дегенде етістіктермен тіркесіп, қалай? Қанша? деген сұраққа жауап беріп, ал онша биік емес, анағүрлым үлкен, т.б. дегенде мөлшер үстеулері сын есімдермен тіркесіп, қалай? Немесе қанша? деген сұраққа жауап беріп, сынның мөлшерін, көлемдік дәрежесін білдіріп түр. Мөлшер үстеулері құрамы жағынан туынды не күрделі түбір болып келеді.
Күшейткіш үстеуі.
Күшейткіш үстеу сынның немесе қимылдың, іс-әрекеттің белгісін не сапасын күшейтіп, не солғындатып көрсетеді. Күшейткіш үстеулер, көбінесе, сапалық сын есімдермен тіркесіп жұмсалады да, онымен тұтасып келіп, сын есімнің күшейтпелі шырай түрін жасауға негіз болады. Мысалы: ең әдемі, тым биік, тым биік, т.б.
Күшейткіш үстеулердің біразы етістікпен тіркесіп, қалай? деген сұраққа жауап беріп, қимылдың сипатын күшейте не солғындата көрсетеді. Мысалы: мүлдем білмейді, әбден шаршаған, т.б. құрамы жағынан күшейткіш үстеулер негізгі түбірлер болып келеді.
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 283-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Сөйлемдерді көшіріп жазып, мөлшер үстеулерінің астын сызыңдар. Тіркескен сөзімен байланыстырып, сұрақ қойып атаңдар.
Келесі тапсырма: 284-жаттығу жұмысының шартын түсіндіремін: Сөйлемдерді көшіріп жазып, мөлшер үстеулерінің қалай жасалғанын айтыңдар. Сұрақ қою арқылы қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын ажыратыңдар.
Келесі тапсырма: 285-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Күшейткіш үстеулерді тауып, қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын және қандай мағына беріп тұрғанын ажыратыңдар.
Сабақтың қорытындысы:
-
Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.
-
Үйге тапсырма: 286-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Тым, аса
орасан, нағыз және әбден, дәл, сол, мүлдем үстеулерімен сөйлем құрап, ерекшеліктерін
көрсетіңдер.
Сабақтың өтілетін мерзімі: 6- сынып Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Мақсат үстеуі, себеп-салдар үстеуі. Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға үстеу, үстеудің қүрамдық түрлері, үстеудің
мағыналық түрлері, мақсат үстеуі және себеп-салдар үстеуі жайлы толық мәлімет беру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, сауаттылыққа баулу, олардың ой-пікірін қалыптастыру.
б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа,
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: түсіндіру. суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.
Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар.
Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.
Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.
Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі.
-
Сәлемдесу.
-
Кезекші мәлімдемесі.
-
Журнал бойынша түгендеу.
-
Жаңа сабаққа дайындық.
ә) Үй тапсырмасын сұрау.
-
Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.
-
Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру.
-
Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Мақсат үстеуі және себеп-салдар үстеуі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Мақсат үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің болу мақсатын білдіреді де, қалай? не мақсатпен? деген сұрақтарға жауап береді. мақсат үстеулері сан жағынан көп емес. Оған: әдейі, жорта, әдейілеп, т.б. сөздер жатады. Мысалы: әдейі келдім, жорта айтты, т.б
Себеп-салдар үстеуі.
Себеп-салдар үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің болу себебін білдіреді де, не себепті? неге? қалай? деген сұрақтарға жауап береді. себеп-салдар үстеуіне: босқа, құр босқа, амалсыздан, лажсыздан, т.б. сөздерге жатады. Мысалы: босқа әуре болма, амалсыздан келіп отыр, т.б.
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 288-жаттығу жұмысының орындалу
-
Негізгі және туынды үстеулер көбінесе айтылуынша жазылады. Мысалы: ертең,
кешке, бірге, әрең, талай, төмен, т.б.
-
Сөздердің бірігуінен жасалған күрделі үстеулердің көпшілігі сыңарлары қалай
дыбысталса, солай жазылады. Мысалы: бүгін, биыл, қыстыгүні, т.б. сөздер осылайша
айтылуынша жазылады. Бүлар бұл+күн, бұл+жыл, қыстың+күні сияқты күрделі үстеулердің
сыңарлары әрбір тұлғасын сақтап жазылады.
-
Сөздердің қайталануынан немесе қосарлануынан жасалған күрде-лі үстеулер дефис
(-) арқылы жазылады. Мысалы: тез-тез, қолма-қол, т.б.
-
Сөздердің тіркесуінен қүралған күрделі үстеулердің әрбір сыңары бөлек жазылады.
Мысалы: таң сәріде, күні бойы, т.б.
Тақтамен жұмыс.
Төмендегі сөйлемдерді көшіріп жазып, емлесін түсіндір.
Көру диктанты І.Түлкідей түн қатып, Бөрідейін жол тартып. (Махамбет).
-
Ендігәрі мұндай ісіңді көрмейтін болайын.
-
Ол қаннен-қаперсіз жүріп келеді.
-
Дұшпан ұшақтары қала үстінде күні-түні ұшып, бомбаларды боратып жатыр.
в) Жаңа сабақтан түсінгендерін тексеру.
Сынып оқушыларын екі топқа бөлу.
1-топ. Перфокартамен жүмыс
|
жүргізеді (ауызша)
|
|
|
|
Мысалдар
|
мезгіл
|
мекен
|
мөлшер
|
сын-қимыл
|
күшейткіш
|
мақсат
|
себеп-салдар
|
Ала жаздай
|
+
|
|
|
|
|
|
|
Сол үшін
|
|
|
|
|
|
+
|
|
Аса
|
|
|
|
|
+
|
|
|
Ақырын
|
|
|
|
+
|
|
|
|
Мұншама
|
|
|
+
|
|
|
|
|
Қасақана
|
|
|
|
|
|
|
+
|
Тысқары
|
|
+
|
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |