Сарсенова әсел берікқызы әлеуметтану (кесте түрінде)



Pdf көрінісі
бет10/33
Дата05.12.2022
өлшемі1.57 Mb.
#466553
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   33
Aleumettanu Sarsenova

Абай (Ибраһим) Құнанбаев (1845-1904) — ақын, ағартушы, философ, 
композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, 
орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды 
көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық
моральдық мәселелерін арқау еткен. 
3 БӨЛІМ. ҚАЗАҚ ОЙШЫЛДАРЫНЫҢ ӘЛЕУМЕТТАНУЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ 
3.1 А. Құнанбаевтың әлеуметтанулық көзқарастары 


Қоғамдағы келеңсіз құбылыстармен, әлеуметтік әділетсіздікпен күрескен, будда нормаларын өз дүниетанымдай қарастырды: 
1. Өмірді өлтірме, қор қылма, сыйла; 
2. Ұрлама, тонама, еңбегіңнің пайдасын әркімге тигіз; 
3. Армандықтан сақтан, әйелден аулақ бол
4. Өтірік айтпа, шындықты айтуға қорықпа, бірақ ақиқатпен айт
5. Жаныңнан өсек шығарма, біреудің айтқанын біреуге айтпа; 
6. Ант ішпе; 
7. Бос сөзге уақыт бөлме, орынды сөйле, әйтпесе үндеме; 
8. Мақтан қума, күндеме, жақыныңның жақсылығына қуан; 
9. Жүрегіңді ашудан тазарт, дұшпаныңды жек көрме; 
10. Сенімсіздіктен құтыл, ақиқатты ұғуға тырыс. 
Абайдың страта туралы ой-пікірлері 
Қазақ қоғамының әлеуметтік таптық құрылымын қарастырып, оның байлар мен кедейлерге бөлінгенін, бұл бөлінудің 
теңсіздіктен туындағанын, мүліктік теңсіздік бай мен кедей арасындағы алшақтығын қалыптастырып, әлеуметтік қарама-
қайшылыққа соқтыратынын түсіндіреді.


Әлеуметтік тұжырымдаманы дамытуда зор үлесі бар ірі тұлғалардың бірі Ыбырай (Ибраһим) 
Алтынсарин (1841-1889) болды.
“Мақтубат”, “Қазақ хрестоматиясы”, “Қазақтарға орыс тілін үйретудің 
бастауыш құралы” атты төл шығармалары – бүгінде қолға алынып, жарыққа шығып жатқан ұлттық
оқулықтарды қалыптастырудың үлгісі болатын құнды туындылар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   33




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет