Саясаттану

2.Саяси билік

Жоспар:

1. Саяси билік түсінігі, ғылыми анықтамалары және белгілері. 2. Саяси биліктің легитимділігі және билік бөліну принциптері

• Билік - қоғамдық қубылыс
• Билік мемлекеттен бүрың, алғашқы қаумдық құрылыс кезіңде пайда болды
• Биліктің алғашқы түрлері саяси сипаттамаға айланбағаң
• Ол рү көсемдерінің беделіне сүйеніп атқарылады
• Мемлекеттің пайда болуымен байланысты билік саяси сиппатаманы мүліктенеді

• Биліктің табиғаты және мәні туралы зерттеушелердің арасында ортақ пікір жоқ
• Себебі билік өте күрделі қоғамдық көрініс
• Соған байланысты саяси ғылымдардың арасында ерекше биліктану ғылым зерттенеде- кратология (кратос грек тілінде билік)

Билік анықтамалары

ТЕЛЕОЛОГИАЛЫҚ КОНЦЕПЦИЯ (Б.РАССЕЛ 1872-1970.) – билік мақсатқа жетістік ретінде

ЖҮЙЕЛІСТІК (ПАРСОНС 1902-1975.) - билік жүйенің негізгі қызмет ретінде

БИХЕВИОРИСТІК (Ч.МЕРРИАМ 1874-1953 Г. ЛАССУЭЛЛ 1902-1978, Д.КЕТЛИН 1896-1975) – билік жүріс түрысының ерекше түрі ретінде

ФУНКЦИОНАЛДЫ- ҚҮРЫЛЫСТЫҚ (Г АЛМОНД 1911) - билік басшылар мен бағынушылардың арасындағы ерекше қарым қатнастар

Т.б.-Биологиялық, психологиялық ,әлеуметтік –экономикалық, конфліктік, инструменталдық

• БИЛІК –

БІРЕҮДІҢ БІРЕУГЕ ЫҚПАЛ ЖАСАУ, ӨЗДЕРІҢІҢ ЕРІКТЕРІҢ ІСКЕ АСЫРУ РЕТІНДЕ БЕДЕЛ, ДӘСТҮР, ЗОРЛЫҚ ЖӘНЕ БАСҚА ҚҮРАЛДАР ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ КӨРСЕТІП ОТЫРҒАҢ БІР ЕРЕКШЕ ҚАБІЛЕТІ НЕМЕСЕ МУМКІНШІЛІГІ

Биліктің пайда болуының шарттары:

• 1.Әлеуметтік және адамдардың арасыңдағы теңсіздік 2.Ресурстардың жетіспегендікпең байланысты оларды қайта бөлү қажеттері
• 3.Ресурстар үшін дамытылып жатқан күрес, конфликттер
• 4.Адамдардың өздерің өздері басқару мүмкіншіліктері болмау себептерімең

• Саяси билік дегеніміз үйымдастырылған әлеуметтік топтардың өзіндік ерік-жігерді іске асырудағы қабілеттіліктерді пайдалана отырып, ортақ мүдделерге жетү мақсатымен басқа топтарға ықпал ету.