Семья indd



Pdf көрінісі
бет48/52
Дата05.12.2022
өлшемі1.23 Mb.
#466528
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52
балам сөйлесін десеңіз

‹ дыбысын айтқанда еріндер құбырға ұқсап, ұшы сүйірленіп 
алға созылады. Үстінгі тістері мен астыңғы тістерінің арасы 
аздап қашықтық сақталады. Тілдің ұшы астыңғы тіске тіреледі 
де екі жағы көтеріліп үстінгі азу тістерге қабысады. Соның 
салдарынан тілдің ортасында ауыз куысымен еркін шығатын 
астау пайда болады. Ү дыбысын дұрыс дыбыстау үшін:

Ерінді аздап дөңгелектейміз,

Тілдің ұшын астыңғы тіске жақындатып

Ү дыбысын созып айтамыз: 
‘--  – кі
‘й- й- й – йшік пен йрек
К- к- к – Кміс пен кшік
‘йір- йір йректі,
‘йірге кім йретті?
‘йір- йір йректі,
‘йірге мен йреттім.
 
«‘ш»–дегенім, 

 
 
 
‘лгі емес, лгерім.
Жапырасыз т р б та,
Ойлап ара д рыстап,


103
102
‡айсы әріпке т р сап.
 
(‘)
Ө дыбысын айтқанда дауыс шымылдығы жабық болады. 
Ү дыбысының сипаттамасы: дауысты, ерінді, қысаң тіл алды 
жіңішке Ө дыбысын шығарғанда сөйлеу мүшелерінің әрекеті 
төмендегідей болады. Астыңғы тістер мен жоғарғы тістер 
арасындағы ара қашықтықтан бір шама үлкендеу болады. 
Тілдің ұшы төмен түседі де сәл артқа қарай тартылады. 
Ортасының көлбеулігі бір денгейде сақталады, ауа еркін 
шығады. Жұмсақ таңдай жоғары көтеріледі де, мұрын ауа 
жолы жабылады. 
Дыбысты қою үшін:

О дыбысын дыбыстап тұрып,

Тілдің ұшын алдыңғы тістерге итеріп,

Ө дыбысын ала аламыз.
Ө- ө- ө – өрік
Өр- өр- өр – өрмекші
Кө- кө- кө – көлшік
Көй- көй – көйлек
Мала,
Шөп керек,
Шөп көп керек,
Әрине, көк шөп керек.
 
 
 
Шын ебекші – өрмекші,
 
 
 
Өрмекші – шын өрнекші
Шөлде бар,
Суда жо.
Көлде бар,
Буда жо.
 
 (Ө)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет