ШаруашылықТЫҢ табиғи және климаттық жағдайы
жүктеу/скачать 2.56 Mb.
|
| Кәдімгі солтүстік қарапайым шалғынды сұр. Негізгі сипатталған топырақ учаскенің топырақтары сәл толқынды аумақта жартылай көлбеу таралып, Талас өзенінің жайылма террасасы Шымырбай учаскесінің едәуір бөлігін алып жатыр. Бұл топырақтың қалыптасуы әлсіз топырақ ылғалдылығы жағдайында жүреді. Жер асты суларының тереңдігі 4,5-6 м. Топырақтың су - физикалық қасиеттеріне байланысты, топырақтың дамуындағы анаэробты фазалардың ұзақтығы мұнда байқалмайды және органикалық заттардың ыдырау процестері өте қарқынды жүреді. Осыған байланысты гумустың жиналуы баяу және аз мөлшерде жүреді. сипатталған топырақтың үлкен құрғақтығын анықтайтын қарапайым сероземалар белдеуіне тән гидротермиялық жағдайлар топырақтың пайда болуына да әсер етеді. Морфологиясы мен физика-химиялық қасиеттері бойынша бұл топырақтар кәдімгі солтүстіктегі автоморфты сероземаларға жақын. Олардың айырмашылығы біршама жоғары гумустануға, профиль бойынша қарашірік бояуының тереңдігі мен созылуына, жақсы құрылымға, айқын карбонатты-иллювиалды горизонттың болмауына, 1-2 м тереңдікте тот басқан дақтар түрінде терең батпақтанудың әлсіз және тұрақсыз белгілерінің болуына байланысты. Кей аудандарда шөптің негізгі шөгінділермен, блюграспен жусан құрайды пиязшық, бидай шөптері, эбелек және сирек кездесетін итмұрын бұталары кездеседі. Топырақ түзілу жағдайларына және топырақ түзуші жыныстардың сипатына, сипатталған топырақтар арасында жер асты суларының минералдану дәрежесіне байланысты тұқымдастар бөлінеді: қарапайым, әлсіз, орташа сортаң.
Кәдімгі солтүстік қарапайым сұр. Бұл топырақтар негізгі учаскенің аумағында және Шымырбай учаскесінің оңтүстік және солтүстік бөліктерінде жеке учаскелермен таралған. Олар біртекті контурлар, 10-30% алатын бірдей топырақтардың әлсіз немесе орташа сортаң тұқымдарын құрайды. Кейде олар 10-30% алып жатқан шалғынды-серозды қарапайым топырақтары бар екінші компонент болып табылады. Топырақ түзетін жыныстар-шеміршекті-қиыршық тасты аллювиалды-пролювиалды сазды шөгінділер. Шалғынды-күкіртті топырақтар жер асты сулары 4,5-6 м тереңдікте жатқан режимге сәйкес жағдайда қалыптасады. Жер асты суларының салыстырмалы түрде жақын орналасуына қарамастан, термиялық режимнің ерекшеліктері топырақтың үлкен құрғақтығын тудырады. Бұл топырақтың едәуір бөлігі суармалы, сирек егіншілікте қолданылады. Сақталған тың аудандарда шөптегі негізгі шөгінділермен, көк шөптермен, бидай шөптерімен, эбелектермен және сирек кездесетін итмұрын бұталары мен жусан құрайды. Кәдімгі шалғынды сұр солтүстіктік әлсіз сортаңды қарастырылып отырған топырақтар зерттелетін аумақта біртекті контурлармен оқшауланған жалғыз таралған. Қалыптасу шарттары тұзды тұқымдарға ұқсас. Топырақтың морфологиялық құрылымы мен физика-химиялық қасиеттері бойынша шалғынды-күкіртті сортаңды солтүстік топырақтарға жақын. Олар 0-30 см және тереңірек қабатта әлсіз еритін тұздардың болуымен ерекшеленеді. Тұздардың болуы топырақтың генетикалық көкжиектерге дифференциациясын әлсіретеді. Орташа өлшенген қабатта 0-50 см қарашірік 1,43% құрайды. Шалғынды-күкіртті қарапайым солтүстік орта сортаң топырақтар (шифр 1395) қарастырылып отырған топырақтар негізгі учаскенің солтүстік бөлігінде 132 контурында біртекті Топырақ құрамы бойынша бөлінген. Қалыптасу шарттары қарапайым босанумен бірдей. Морфологиялық бейіннің құрылымы мен физика-химиялық қасиеттері бойынша 1391 шифрының топырағына жақын. Олар олардан 0-30 см және терең қабатта орташа еритін тұздардың болуымен ерекшеленеді. Тұздардың болуы топырақтың генетикалық көкжиектерге дифференциациясын әлсіретеді. Орташа өлшенген қабатта 0-50 см қарашірік 1,08% құрайды. Тұз қышқылының 10% - ы бетінен және бүкіл профиль бойынша қайнатылады. Горизонттың механикалық құрамы бойынша топырақ орташа сазды. Шалғынды-күкіртті қарапайым солтүстік топырақтар негізгі учаскенің жұмсақ толқынды жайылмалы жазығында кең таралған, Шымырбай учаскесінде сирек кездеседі. Бұл Топырақтардың қалыптасуы 2,5 - 4,0 м тереңдікте жатқан жер асты суларымен ылғалдың жоғарылауымен байланысты. топырақ түзетін тау жыныстары сазды мехсостамның аллювиалды-пролювиалды шөгінділері болып табылады. Жеке контурларда сақталған өсімдіктердің құрамында жолдардың, егістіктер мен каналдардың жиектерінде ылғалданған жерлерге тән топтар басым: чи, мия, бидай шөптері, ұсақ қамыс, түйе тікенегі, сонымен қатар жусан, көкшөп, шөгінді; тұзды топырақтарда солян өсімдіктері байқалады. Жартылай гидроморфты шалғынды-серозды Топырақтардың топырақ профилі осы аймақтың шалғынды-серозды аналогтарынан қарашірік горизонттарының қараңғы түсімен, жақсы құрылымымен, айқын иллювиалды карбонатты горизонттың болмауымен және метрлік қабатта тот басқан және сұр дақтар түрінде Жылтырату белгілерінің болуымен ерекшеленеді. Топырақ түзуші жыныстардың ерекшеліктеріне және жер асты суларының минералдану дәрежесіне байланысты сипатталған топырақтар арасында қарапайым, әлсіз және орташа сортаң, әлсіз, орташа және қатты сортаң ерекшеленеді. Қарапайым шалғынды сұр солтүстіктік әлсіз сортаңды қарастырылып отырған топырақтар негізгі учаскенің орталық бөлігінде аз, бірақ кең таралған. Олар біртекті контурларды құрайды, екінші компонент (10-30%), сол топырақтың қарапайым тұқымдары бар, сирек жетекші компонент шалғынды әлсіз тұзды топырақтармен (10-30%) үйлеседі. Жер асты сулары 2,5 - 4 м тереңдікте жатыр. өсімдік жамылғысы жусан, блюграсс, қияқ және ходжеподж араласқан Әр түрлі шөпті-дәнді өсімдіктерден тұрады. Топырақ түзетін жыныстар-тұзды аллювиалды-пролювиалды саздақтар. Сортаңды шалғынды-серозды Топырақтардың топырақ профилі жоғарғы горизонттың аз тығыз орналасуымен, тез еритін тұздардың көрінетін шоғырларының болуымен, кейде бетінен ақшыл жабындар түрінде сипатталады; топырақ профилінің генетикалық горизонттарға әлсіз дифференциациясы, әлсіз және нәзік құрылым. Шымырбай учаскесінде тау бөктеріндегі жазықтың сәл толқынды бетінде оқшауланған кәдімгі суармалы шалғын сұр солтүстіктік қатты сортаңды сипатталған топырақтар бір таралған. Топырақ құрамы бойынша біртекті контур 136 құрайды. Бұл Топырақтардың пайда болуы 2,5-4 м тереңдікте жатқан минералданған жер асты суларының ылғалдануының жоғарылауымен байланысты. Топырақ түзетін жыныстар сазды мехсостамның тұзды шөгінділерімен ұсынылған. Морфологиялық, физикалық және химиялық қасиеттері бойынша күшті сортаң топырақтар шифрдың орташа сортаң топырақтарына жақын. Олар олардан улы тұздармен тұзданудың күшті дәрежесімен және нәтижесінде генетикалық көкжиектерге әлсіз дифференциациямен және топырақ профилінің нашар құрылымымен ерекшеленеді. Тұз қышқылының 10% - дан қайнауы жер бетінен және бүкіл топырақ қалыңдығынан байқалады. 0-30 см және тереңірек қабатта күшті дәрежеге сәйкес келетін улы концентрациядағы жеңіл еритін тұздар бар. Жоғарғы қарашірік горизонтының механикалық құрамы бойынша топырақ орташа сазды. Кәдімгі қарапайым шалғынды сұр алғашқы жайылмалы террасаның жазық ойпаттарынан пайда болды p.Талас және уақытша су ағындарының аңғарлары арқылы. Топырақ түзілу процестеріне 1,5 - 3 м тереңдікте жатқан тұщы немесе минералданған жер асты сулары айтарлықтай әсер етеді.топырақ профилі жер асты суларының көкжиегінен келетін капиллярлық ылғалмен үнемі қаныққан. Топырақтың бір бөлігі суармалы егіншілікте қолданылады. Жайылымдық жерлерде, жолдар мен егістіктердің бойында сақталған табиғи өсімдік жамылғысы негізінен дәнді дақылдармен (қамыс, бидай шөптері, қамыс, шошқа) ұсынылған шалғынды шөптерден тұрады. Тұздылықтың жоғарылауымен шалғынды өсімдіктерге араласады. Топырақ түзуші жыныстар-ауыр мехсостамның аллювиалды-пролювиалды шөгінділері. Шалғынды топырақтардың ішінде қарапайым, әлсіз, орташа, қатты сортаң, әлсіз, орташа сортаң, дамымаған және дамыған тұқымдастар ерекшеленеді. жүктеу/скачать 2.56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|