х
|
х
|
|
|
Құлау жылдамдығы:
1) көтергiш күш формуласында,
2) 1 G құлау жылдамдығы;
3) әсер етуi:
4) салмақ ортасы,
5) қуатты орнату,
6) биiктiктер (IAS),
7) қанат жүктемесi,
8) N артылу коэффициентi:
9) анықтау;
10) бұрылулар;
11) күш.
|
Х
|
х
|
|
|
Қанаттардың қарқыны бойынша бағытта кедергiнiң басталуы:
1) жоспарда нысанның әсерi,
2) геометриялық есу,
3) элерондарды қолдану.
|
х
|
х
|
|
|
Құлатудың жақындығы жайлы ескерту:
1) құлатудың жақындығы жайлы ескерту,
2) жылдамдық бойынша шектеулер;
3) баффет;
4) кедергi жолақтары;
5) жабылуларда ауыстырып-қосықыш (токаударғыш);
6) құлатудан кейiнгi қорытынды.
|
х
|
х
|
|
|
Құлаудың ерекшелiктерi:
1) жұмыс iстеп тұрған қозғалтқыш кезiнде,
2) жоғарлық пен төмендеулердi алған кезде,
3) Т-ұшақ құйрығындағы жазық жерлi ұшақтар,
4) штопорды болдырмау:
5) штопорды дамыту;
6) распознание штопора;
7) штопордың нәтижесi.
8) мұз (сыни межелдерде және үстiнде):
Құлау жайлы ескертудiң болмауы;
Құлау кезiндегi ұшақтың жалпы нормадан ауытқыған құбылысы.
|
х
|
х
|
|
|
CL коэффициентiн арттыру
|
|
|
|
|
Жабылулар және оларды ұшу мен қону үшiн қолданылу себептерi:
1) CL әсерi - CL - б кестесi,
2) жабылулардың түрлi үлгiлерi,
3) жабылулардың асимметриясы,
4) тангажға жабылулардың әсерi.
|
х
|
х
|
|
|
Алдыңғы қанат жиегiнiң механизациясы және оны ұшу мен қону үшiн қолданылу себептерi
|
х
|
х
|
|
|
Шектес қабат
|
|
|
|
|
Түрлi үлгiлерi:
1) ламинарлы,
2) турбуленттi
|
х
|
х
|
|
|
Ерекше жағдайлар
|
|
|
|
|
Мұз және басқа да ластанулар
1) тежелу орнында мұздың болуы,
2) үстiңгi қабатта мұздың болуы (аяз, қар мен көктайғақ кезiнде),
3) жаңбыр;
4) алдыңғы жиегiнiң ластануы;
5) құлауға тигiзетiн әсерi;
6) басқарушылықты жоғалуға тигiзетiн әсерi;
7) басқаратын жабдықтардың iстен шығуына әсерi;
8) ұшу, қону және төмен жылдамдық кезiндегi қанат механизiмiне әсерi.
|
х
|
х
|
|
|
Тұрақтылық
|
|
|
|
|
Көлденең ұшуда тұрақтылық шарттары
|
|
|
|
|
Статикалық тұрақтылыққа арналған шарттар
|
х
|
х
|
|
|
Тепе-теңдiк:
1) көтергiш күш және салмақ,
2) кедергi және күш.
|
х
|
х
|
|
|
Тепе-теңдiктi сақтау әдiстерi
|
|
|
|
|
Үйрек тұмсықты ұшақтардың қанаты мен құйрығындағы жазық жер
|
х
|
х
|
|
|
Шектердi басқарушылар
|
х
|
х
|
|
|
Балласт және салмақты триммирлау
|
х
|
х
|
|
|
Статикалық және динамикалық бойлық тепе-теңдiк
|
|
|
|
|
Тепе-теңдiктiң негiздерi, анықтаулар:
1) статикалық тепе-теңдiк, позитивтi, бейтарап және негативтi,
2) динамикалық тепе-теңдiкке арналған алғышарт,
3) динамикалық тепе-теңдiк, бейтарап және негативтi
|
х
|
х
|
|
|
Күш ортасының орналасуы:
1) шегiне жеткен орталандыру мен тепе-теңдiктiң ең төмен запасы;
2) алдыңғы орналасуы;
3) Статикалық және динамикалық тепе-теңдiкке әсерi.
|
х
|
х
|
|
|
Динамикалық бүйiр және курстық динамикалық тепе-теңдiк
|
|
|
|
|
Спираль және түзеткiш әрекеттер
|
х
|
х
|
|
|
Басқару
|
|
|
|
|
Жалпы негiздер
|
|
|
|
|
Үш сызық пен үш өзек
|
х
|
х
|
|
|
Шабуыл бұрышын өзгерту
|
х
|
х
|
|
|
Тангаажды басқару, биiктiк тұтқышы
|
х
|
х
|
|
|
Ағын құлауының әсерi
|
х
|
х
|
|
|
Ауырлық орталығының орналасуы
|
х
|
х
|
|
|
Жорту
|
|
|
|
|
Басқыштар мен бұрылу тұтқышын басқару
|
х
|
х
|
|
|
Жантаю бойынша басқару
|
|
|
|
|
Элерондар: ұшудың түрлi кезеңдерiндегi мiндеттерi
|
х
|
х
|
|
|
Қолайсыз жортулар
|
х
|
х
|
|
|
Қолайсыз жортуларды болдырмайтын құралдар:
1) элерондарды қалқыту,
2) элерондардың дифференциалды iстен шығуы.
|
х
|
х
|
|
|
Аэродинамикалық баланс жолымен басқару жабдықтарының күшiн төмендетуге арналған құралдар:
1) теңгеру және теңгеруге қарсы пластиналары;
2) сeрвoтриммерлер.
|
х
|
х
|
|
|
Масса мен тепе-теңдiк
|
|
|
|
|
Тепе-теңдiк үшiн қажеттi құралдар:
|
х
|
х
|
|
|
Триммирлеу
|
|
|
|
|
Триммирлеу себептерi
|
х
|
х
|
|
|
Триммерлер
|
х
|
х
|
|
|
Қолдану шектеулерi
|
х
|
х
|
|
|
Флаттер бойынша шектеулер
|
х
|
х
|
|
|
VFE,, VНО, VNE
|
х
|
х
|
|
|
Оңтайландыру – артық жүк арту диаграммасы:
1) жүктеме коэффициентi,
2) артық жүк артылған кездегi жылдамдықтың олқылығы,
3) оңтайландыру, алдыңғы артық жүк арту факторы мен категория сертификаттау
|
х
|
х
|
|
|
Массаның әсерi
|
х
|
х
|
|
|
Қарқын бойынша шектеулер
|
|
|
|
|
Қарқынға байланысты артық жүк арту диаграммасы
|
х
|
х
|
|
|
Қарқыннан артық жүк артуға тиетiн факторлар
|
х
|
х
|
|
|
Пропеллерлер (бұранда)
|
|
|
|
|
Тарту қозғалтқышының айналу кезеңiн өзгерту
|
|
|
|
|
Бұранда адымын түсiну
|
х
|
х
|
|
|
Бұранда қалағын айналдыру
|
х
|
х
|
|
|
Мұздың аинтка әсерi
|
х
|
х
|
|
|
Қозғалтқыштың iстен шығу немесе тоқтап қалуы
|
|
|
|
|
Авторотацияның кедергiсi
|
х
|
х
|
|
|
Бұранданың жұмыс кезiндегi жағдайлар
|
|
|
|
|
Реактивтi айналу кезi
|
х
|
х
|
|
|
Бұранданын әуе ағынының асимметриялық әсерi
|
х
|
х
|
|
|
Қалақтың асимметриялық әсерi
|
х
|
х
|
|
|
Ұшу механикасы
|
|
|
|
|
Ұшаққа әсер ететiн күштер
|
|
|
|
|
Тура тұрақты көтеру
|
х
|
х
|
|
|
Тура тұрақты төмендеу
|
х
|
х
|
|
|
Тура тұрақты жоспарлау
|
х
|
х
|
|
|
Тура тұрақты сырғу
|
х
|
х
|
|
|
Тұрақты үйлестiрiлген бұрылыс:
1) жантаю бұрышы,
2) артық салмақ коэффициентi,
3) бұрылу радиусы,
4) бiрден бұрылудың стандартты жылдамдығы.
|
х
|
х
|
|
|
|
|
|
|
|
5.2. Ұшу негiздерi: тiкұшақтың аэродинамикасы
|
|
|
|
|
Дыбысқа дейiнгi аэродинамика
|
|
|
|
|
Негiзгi түсiнiктер, заңдылықтар мен анықтаулар
|
|
|
х
|
Х
|
Өлшем бiрлiктерiнiң өзгеруi
|
|
|
х
|
Х
|
Ауа туралы анықтаулар мен негiзгi түсiнiктер:
1) атмосфера және халықаралық стандартты атмосфера,
2) тығыздық,
3) тығыздыққа қысым мен температураның әсерi.
|
|
|
х
|
х
|
Ньютон Заңдылығы:
1) Ньютонның екiншi заңы,
2) Ньютонның үшiншi заңы: әрекеттер мен қарсы әрекеттер.
|
|
|
х
|
Х
|
Ауа ағыны туралы негiзгi түсiнiктер:
1) ауаның тұрақты ағыны және ауаның тұрақсыз ағыны,
2) Бернулли басқармасы,
3) статикалық қысым, динамикалық қысым, жалпы қысым және сыни нүкте,
4) ТАС және IAS;
5) екi және үш қалыпты ауа ағыны,
6) жабысқақтық және шеткi қабат.
|
|
|
х
|
Х
|
Екiқалыпты ауа ағыны
|
|
|
х
|
Х
|
Аэродинамикалық профиль геометриясы:
1) қалақ секциялары,
2) хорда сызықтары, қалыңдығы мен хордаға қалыңдық қатынасы,
3) иiлiс және иiлiс сызықтары,
4) симметриялық және асимметриялық профилдер.
|
|
|
х
|
Х
|
Қалақ бөлшектерiндегi аэродинамикалық күштер:
1) шабуыл бұрышы,
2) қысымды бөлу,
3) көтергiш күш және көтергiш күштiң коэффициентi,
4) көтергiш күш пен шабуыл бұрышының коэффициенттiк қатынасы,
5) профиль кедергiсi мен кедергi коэффициентi,
6) кедергi мен шабуыл бұрышының коэффициенттiк қатынасы,
7) қорытынды күш, қысым орталығы мен тангаж кезеңi.
|
