Сімдіктер экологиясы

87 
 
Алмасушы иондар – обменные ионы. Топырақ бӛлікте-
рінде теріс және оң зарядтарының әсерімен ұсталып тұратын 
иондар. Ондай иондар катиондарды немесе аниондарды қосқан-
да алмасуы мүмкін. 
 
Алмасып сіңу – обменная адсорбция. Иондардың катты 
денелерге сіңуі. Мұнда иондардың зарядтары бірдей басқа ион-
дарға алмасуы мүмкін. 
 
Аменсализм – аменсализм. Биоценоздағы бір-бірімен қа-
рым-қатынаста болатын екі түрдің біреуінің екіншісіне теріс 
әсерін тигізуі. Мысалы, тораңғыл ағашы және тӛменгі ярустағы 
ӛсімдіктер.  
 
Амин қышқылдары – аминокислоты. Құрамында бір 
немесе екі амин (-NH) және карбоксил (-СООН) топтары бар 
органикалық қышқылдар. Амин қышқылдарының жалпы саны 
150 шамасында, соның 20 ғана белоктардың құрамына енеді. 
 
Аммонийлену – аммонийфикация. Топырақта кӛптеген 
аммонийлеуші микроорганизмдердің, сондай-ақ актиномицет-
тер мен зең саңырауқұлақтарының тіршілік әрекеттері нәтиже-
сінде заттардың ыдырап, аммиактың пайда болуы. 
 
Анабиоз – анабиоз. Организмдердің тіршілік әрекеттері-
нің толық тоқтауы. Мұнда тіршілік белгілерінің бәрі тоқтап, ал 
қажетті жағдайлар туғанда қайтадан ӛсіп дамиды. Құрғақ тұ-
қымдар, кепкен қыналар, кӛп ӛсімдіктердің ұрықтары (спора-
лары), кӛптеген жәндіктер анабиоз жағдайында болады. 
 
Анаэробтар – анаэробы. Оттегі жоқ ортада тіршілік ететін 
организмдер (кейбір бактериялар).  
 
Антитоксиндер – антитоксины. Уытты заттардың әсері-
нен пайда болып, сол заттарға қарсы әсер ететін, яғни зиянсыз-
дандыратын ерекше қосындылар. 

жүктеу/скачать 1.9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: