Студенттің ПƏндік оқу- əдістемелік кешені
Жүктеуіш ілгектер жəне қапсырмалар
жүктеу/скачать 4.85 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жүктеуіш ілгектер жəне қапсырмалар.
Ілгектер ең кең таралымды, бірақ, сонымен қатар олар жетілмеген жүк қарпығыш құрылғы болып табылады, себебі олар жүккөтергіштер сияқты автоматты түрде жұмыс істей алмайды жəне оларға қызмет көрсету үшін жұмысшылардың əр кез қасында болуын талап етеді. Құрылымы бойынша ілгектерді бір мүйізді (47, а-сурет) жəне екі мүйізді (47,г-сурет); деп бөледі; соңғысы ұзын өлшемді жүктерді көтеру үшін қолайлы. Ілгектер мен аспалар беріктік пен сенімділіктің жоғары талаптары қойылады. Ілгектерді жасауды келесі əдістері бар: соғу арқылы қалыптау арқылы жəне қаңылтырлы болаттан жасалған тойтарма көмегі арқылы, ілгек шаблоны арқылы кесу арқылы (пластиналы); құймалы ілгектер, əзірше зерттелуде. Ілгектерді жасау кезінде пісіру, сонымен қатар пісіріп малтыру немесе жіберілмейді. Материал ретінде тұтқырлы аз көшірмекті болат 20, сонымен қатар, болат 20г.(жоғары көміртект: болатты жəне шойынды аяқ асты бұзылу қаупінен қолданбайды) қолданады. 31 12 сурет Жүктемелі ілгектер мен есеп беру сұлбалары. жасалып болғаннан кейінгі соғылған ілгектеррдің ішкі кернеуін түсіру үшін босаңдатуға ұшырады. Жаңа ілгектер 1,25 номиналды күш түсіру сынағынан 10 минуттан аз аралықта өтеді. Ілгектің жұмыс қимасының ең тиімді пішіні- шеттері жұмырланған трапеция тəрізді пішіні (12,б- сурет), ал аз жүктемелер үшін ілгектің пішіні дөңгелекті қима тəріздес болуы мүмкін. стандарта ілгектер үшін өлшемдердің тиімді қатысы b 1 /b 2 =2…2,5 құрайды. Ілгек ұшынды үшбұрышты (100т. дейін) немесе трапеция тəрізді бұрандалар кесілген. Ілгек ашасының өлшемін анықтау үшін ілгекте орналасқан арқанның немесе пісіру тізбегінің бұтақтарын анықтайды. Ілгектер мен олардың өлшемдерін жүккөтергіштігіне байланысты таңдайды. Ілгектің беріктігін тексеру есебін жүргізу қаупті қималардағы кернеулерді анықтау негізінде жүргізіледі. Ілгек бұрамдасындағы созылу кернеуі (МПа) мұндағы d 1 - бұралданың ішкі диаметрі, м; [ s p ]- созуға шақ кернеу. көтерук механизмнің жұмысының режимнің тобына байланыста 50….75 МПа қабылдайды. (ауыр режим үшін аз мəн ). Гайка биіктігін бұралда орамдарын жамшу шарттары арқылы анықтайды. мұндағы Р 0 – бұромда қадамы; d- бұромданың сыртқы диаметрі; [ s см ]-жаншудың шақ кернуі; [ s см ]=30…35 МПа; сомын материалы- болат 45 Ілгектің иілген бөлігін қисық сызықты қайрақ ретінде есептеуге болады. Ілгектің ішкі бөлігіндегі кернеу (47,а,б-сурет) ілгек қимасының сыртқы бөлігінде 32 Бұл формулаларда: Л- ілгектің көлденең қимасының, D-ілгек ашасының диаметрі, h- қиманың биіктігі, e 1 ,e 2 – қиманың ауырлық центрінен ілгектің ішкі жəне сыртқы тамшығына дейінгі арақашықтық, k- ілгектің қимасының пішініне жəне қисықтығына байланысты коэффициент. Ілгектің ішкі бөлігіндегі кернеу оның сыртқы жағына қарағанда үлкен. Ілгектің параметрлерінің мəнін анықтайық. мұнда b 1 жəне b 2 – қиманың үлкен жəне кіші ені. 13- сурет. Қатпарлы крюктер Ортақ жағдайда h- коэффициентін мына теңдеумен табады: Дұрыс геометриялық пішінді қима үшін (тіктөртбұрыш, трапеция, эллипс) k коэффициентін интегралдармен табуға болады: Трапецияға: мұнда r- қиманың ауырлық центр қисығындағы радиус Жүккөтергішге байланысты k=0,05…0,1. Тіктөртбұрышты қимаға мұнда егер, u<1, онда 33 Радиус Л немесе эллипс дөңгелегі үшін, үлкен жарты өсі а ілгектің иілу жазықтығында жатса, Ілгектің қимасының күрделі формасы болғанда коэффициентті k графаналитикалық əдіспен анықтайды. Сонымен қатар, коэффициентті k(12,в суретінде көрсетілген) комограмма бойынша да анықтауға болады. Жанама кернеулер Беріктің үшінші теорисына сəйкес жалпы кернеулер Жіберілісті кернеулер мұндағы n=1,2…1,5- беріктік қоры. Сомын астына жүкті қарпу кезінде ілгекті жеңіл бұрау үшін арналған таяқышты мойынтірек орнатады. Сонымен қатар маңдайына өз өсімен де айналады.Жүкпен бірге қозғалатын ілгек қозғалысының мұндай үйлесілімділігі оны кеңістікте жеңіл бағдарлауға мүмкіндік береді. Жүккөтергіштердің қазіргі кездегі құрылымдарындағы арқанды блоктар жоғары жəне ұзақ қызмет етуді қамтамасыз ететін тербелу мойынтіректерінде орнатылған. Ілгек сомынының бұрамдалуын алдын алу үшін əр түкті əдістерді қолданады. Бірақ ең қарапайым жəне сенімді болып, тақтайшамен бекіту əдісі табылады. Бұл тақтайша гайкамен бұрама ойықтарына кіріп, оған бұрама сұқпамен бекітіледі. Блоктардың майладың тығыздау немесе май көмегімен майлау əдісін қолданған жөн, блок мойынтіректерін тығздауды ілгектің жүкті гайкасының астында да жүргізу қарастырылған. жүктеу/скачать 4.85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|