PC/AT комьютерлерінде L, S, X M шиналар жүйесін ұйымдастыру.
Заманауи компьютерлерде бір емес бірнеше шиналар бар (11.6-сурет). Олардың негізгілері төртеу және олар L-шина, S-шина, X-шина және M-шина деп белгіленеді. L-шинада (немесе жергілікті шина) адрес және деректер желілері микропроцессормен тікелей байланысқан. Компьютерді бір ортақ жүйеге біріктіріп тұрған негізгі шина - S-шина (немесе жүйелік шина). Сонымен қатар, бұл шинаға жүйелік ядро құрамына кірмейтін шеткі құрылғылар қосылған. S-шина 8 арнайы разъем-слоттарда орнатылған. Бұл слоттар компьютердің жүйелік тақтасында жақсы көрінеді: оларда шеткі адаптерлер (дисплей, флоппи-дискі, винчестер, тышқан және т.б.) тақтасы орнатылған.
Cурет-11.6. IBM PC AT компьютерлеріндегі шиналық ұйымдастыру
Негізгі әдебиет: 7[85-109], 8[125-182]
Қосымша әдебиет: 12[36-83], 14[135-161]
Бақылау сұрақтары:
Процессорлардың жіктелінуі.
«Ортақ шиналы» концепциясы нені білдіреді?
Заманауи компьютерлер архитектурасының фон-Нейман архитектурасынан қайндай айырмашылықтары бар?
Шиналық ұйымдастыру дегеніміз не және ол қандай болады?
МПЖ-рде ақпарат тасымалдау?
Дәріс 12. МПЖ-рдің енгізу/шығару және жадылық ішкіжүйелері.
Микропроцессорлық жүйелерде ақпарат тасымалдау.
Тізбектей тасымалдау кезінде екі жағдай шешуші болуы мүмкін:
таратқыш пен қабылдағыш биттерін синхронизациялау;
тасымалдау сеансының басталуын белгілеу.
Микропроцессорлық жүйеде ақпарат тасымалдаудың үш әдісі бар:
асинхрондытер, сигналдар кез келген уақытта тасымалданады;
синхронды, сигналдар уақыттың қатаң бір периодтарында ған тасымалданады;
аралас, байттар асинхронды түрде тасымалданады, ал байт ішіндегі биттер синхронды түрде тасымалданады.
Микропроцессорлық жүйенің енгізу/шығару ішкіжүйесі микропроцессордың сыртқы құрылғылармен байланыссын қамтамасыз етеді. Бұл сыртқы құрылғыларға келесілер жатады:
енгізу/шығару құрылғысы (ЕШҚ) – пернетақта, дисплей, баспа құрылғылары, датчиктер және атқарушы механизмдер, аналогты-цифрлық түрлендіргіштер (АЦТ), цифрлық-аналогты түрлендіргіштер (ЦАТ), таймерлер және т.б.;
сыртқы жадыда сақтау құрылғылары (СЖСҚ) – магнитті дискілерде жинақтағыштар, «электронды дискілер» және т.б..
Микропроцессорлық жүйенің енгізу/шығару ішкіжүйесі келесі функцияларды орындайды:
деректер форматын келістіру;
алмастыру режимінде ұйымдастыру.
Енгізу/шығару әдістерінің жіктелуі.
Орталық процессордың басқаруымен:
сұраныс бойынша;
үзу бойынша.
Сыртқы құрылғылардың басқаруымен (жадыға тура қатынас құру).
Сурет-12.1. Ортақ (біріңғай) адрестік кеңістіктің құрылымы.
Достарыңызбен бөлісу: |