Шемонайхинский район
Краткие сведения о районе
Шемонаиха ауданы 1928 жылы ұйымдастырылған, Шығыс Қазақстан облысының солтүстiгiнде орналасқан. Глубокий және Бородулиха аудандарымен және Ресейдiң Алтай өлкесiмен шектеледi. Ауданның аумағы 4 мың шаршы шақырым. Ауданда жалпы саны елу мың адам тұрады, бiр шаршы метрде халықтың тығыздығы - 13 адам.
Шемонаиха қаласы әкiмшiлiк орталығы болып табылады, он жетi мыңнан астам адам тұрады. Елдi мекендер келесi тұрпатта көрсетiлген: бiр қала, екi кент, 37 ауыл. Ауданда 11 әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк, оның iшiнде 8 ауылдық округ, 2 кенттiк және 1 қалалық округ. Аудан халқының ұлттық құрамы жыл басында келесi арақатынаста берiлiп отыр: қазақтар - 9,9 пайыз, орыстар - 82,4 пайыз, басқа ұлттар - 7,7 пайыз. Ауданда минералды-шикiзаттық қоры бар, атап айтқанда полиметалдық кендер, құрамында мыс, мырыш, алтын, қорғасын бар. Ауданның базалық салалары - ауыл шаруашылығы және кен өндiру саласы. Экономика құрылымында өнеркәсіп 45 пайызды, ауыл шаруашылығы 34 пайызды, сауда 12 пайызды, қаржы салымы 9 пайызды құрайды.
Ағымдағы жылғы 5 айдың қорытындысы бойынша өндiрiлген өнеркәсiп өнiмiнiң жалпы көлемi 2 миллиард 931 миллион теңге құрады. Мыс-химиялық комбинат ауданның негiзгi өнеркәсiптiк кәсiпорыны болып табылады. Бұданда басқа өнеркәсiп салалары да ауданда жақсы дамыған. Қайта өңдеу өнеркiсiбi нан өндiру, сүт және ет өнiмдерi кәсiпорындары бойынша көрсетiлдi. Ауданның екi кәсiпорыны - Ертiс сирекжер компаниясы және Казниобий ИХМЗ - сирек кездесетiн металдар және сирекжер өнiмдерiн өндiрумен айналысады. Ауданның агроөндiрiстi кешенi төрт жүз жетпiс төрт ауыл шаруашылық қалыптастықтарынан құрылған, оның iшiнде төрт жүз жетпіс сегіз шаруа қожалығы, 37 жаупкершiлiгi шектеулi серiктестiк, 1 коммандативтік серіктестік, 2 өнеркәсiптiк кооперативi бар. Жарты жылдықта ауданда 23 мың тонна сүт, 3 мың тонна ет өндiрiлдi. Аудан 134 мың гектар жерге тұқым себілді, соның ішінде астық-86 мың, кұнбағыс – 30, көп жылдық шөп – 9. Ауыл шаруашылық тауарлық өнiмдерiн өндiру өткен жылы бес миллиард екi жүз жиырма бес миллион теңге құрады. Аудандағы негiзгi көлiк түрi автомобиль болып табылады. Аудан арқылы негiзгi темiр жол тармағы өтедi: Защита - Локоть, Семей - Алматы. Ауданда қалааралық, халықаралық және ұйалы телефон байланысы бар. Ауданның бiлiм беру саласында 32 жалпы бiлiм беру мектептерi, 5 балалар бақшасы, 2 колледж, 2 кәсiптiк-техникалық мектеп бар.
Ауданның емдеу-алдын ала емдеу мекемелерi 40 объект, оның iшiнде 3 аурухана, 5 емхана, 10 дәрігерлік амбулатория, 17 фельдшерлiк-акушерлiк пункт, 5 тiс дәрiгерлерi кабинеттерi бар. Мәдени мекемелердiң тiзбесi келесi тұрпатта берiлген: 1 тарихи - өлкетану мұражайы, 1 мәдениет үйi, 15 клуб, 19 кiтапхана, 2 стадион, 3 спорт кешенi. Бiздiң ауданда тұратын әр ұлтты халықтың мәдениетiн және салт дәстүрiн тереңдете зерделеу мақсатында аудандық Достық Үйi жұмыс iстейдi, оны базасында ағымдағы жылы қазақ тілін оқыту Орталығы ашылады.
Наш район, образованный в 1928 году, расположен на севере Восточно-Казахстанской области. Граничит с Глубоковским и Бородулихинским районами и Алтайским краем Российской Федерации.
Территория района занимает 4 тысячи квадратных километров.
В районе проживает пятьдесят тысяч человек, плотность населения на один квадратный километр - 13 человек.
Административным центром является город Шемонаиха, в котором проживает более семнадцати тысяч человек.
Населенные пункты представлены следующим образом: один город, два поселка, 37 сел. В районе 11 административно - территориальных единиц, в том числе 8 сельских округов, 2 поселковых и 1 городской округ.
Этнический состав населения района на начало года представлен в следующем соотношении: казахи - 9,9 % , русские - 82,4%, другие национальности - 7,7 %.
Район располагает запасами минерально - сырьевых ресурсов, а именно полиметаллическими рудами, которые содержат медь, цинк, золото, свинец.
Базовые отрасли района - сельское хозяйство и горнодобывающая отрасль.
В структуре экономики промышленность занимает 45 %, сельское хозяйство 34 %, торговля 12 %, инвестиции 9%.
По итогам 5 месяцев т.г. выпуск промышленной продукции по району составил 2 млрд. 931 млн. тенге,
Основным промышленным предприятием района является Медно-химический комбинат. Кроме этого в районе достаточно развиты другие отрасли промышленности.
Перерабатывающая промышленность представлена предприятиями по производству хлебобулочной, молочной и мясной продукции. Два предприятия района - Иртышская редкоземельная компания и Иртышский химико-металлургический завод - занимаются производством редкометальной и редкоземельной продукции.
Агропромышленный комплекс района состоит из четырехсот семидесяти четырех сельхозформирований, в том числе четыреста семьдесят восемь крестьянских хозяйств, 37 товариществ с ограниченной ответственностью, 1 коммандитное товарищество, 2 производственных кооператива. За полугодие в районе произведено более 23 тысяч тонн молока, 3 тысячи тонн мяса. Сев проведен на площади 134 тысячи гектар, в том числе зерновые - 86 тысяч, подсолнечник - 30, многодетние травы - 9.
Основным видом транспорта в районе является автомобильный. Через район проходят основные железнодорожные ветки: Защита - Локоть, Семипалатинск - Алматы.
Район располагает междугородней, международной и сотовой телефонной связью.
В районе 32 общеобразовательных школы, 5 детских садов, 2 колледжа, 2 профессионально-технических школы.
Лечебно-профилактические учреждения района насчитывают 40 объектов, в том числе 3 больницы, 5 поликлиник, 10 врачебных амбулаторий, 17 фельдшерско- акушерских и фельдшерских пунктов, 5 стоматологических кабинетов.
Сеть учреждений культуры представлена следующим образом: 1 историко - краеведческий музей, 1 дом культуры, 15 клубов, 19 библиотек, 2 стадиона, 3 спортивных комплекса. В целях более углубленного изучения и дальнейшего развития культуры и традиций людей разных национальностей, проживающих в нашем районе работает районный Дом Дружбы, на базе которого в текущем году будет открыт Центр по изучению казахского языка.
Достарыңызбен бөлісу: |