Химялық заттар қалай адам ағзасына кіреді?
Химиялық заттар тікелей қатынас кезінде әсерін тигізеді. Химиялық заттар әр түрлі күйде болады, сұйық бу және қатты түрде. Адам ағзасына химиялық заттар төрт түрде әсер ету қабілеті бар.
Дем алу жүйесі.
Химиялық заттар адам ағзасына қоршаған ауамен дем алған кезде кіре алады. Кейбір химиялық заттардан (мысалға аммиак) өкпе, мұрын және тамақ жүйесіндегі былжыр қабығын ұшықтырады. Басқа химиялық заттар адам қанына сіңіп, қан айналу жүйесінде айналып ішкі дене мүшелеріне зақым келтіруі мүмкін. Зиянды заттардың көп уақытқа дейінгі әсері – мысалға, асбес немесе басқа талшықтық заттар, адам ағзасына күрделі зақым келтіруі мүмкін. Уақ дисперсиялық заттар және талышықтық заттар өкпе жүйесінде тұрып, қабыну және зақым жара туғызуы мүмкін.
Қандай да химиялық заттарымен жұмыс жасан кезде, бірінші кезеңде жеке қорғаныс құралын яғни керекті респиратор құралын қолдануларыңыз қажет.
Теріден тіке кіру.
Адам терісі бірталай химиялық заттарға кедергі бере алса да, көптеген заттар адам терісінен өту қабілеті бар. Тері үстіндегі жаралардан, зақымданған жерлер, құрғақ тері және жарық жерлерінен химиялық заттар оңай кіре алады. Кейбір химиялық заттар, тиген кезде адам терісін зақымдау мүмкін, ал кейбіреулері теріден тіке өтіп қан тамырына ену мүмкін. Бір топ химиялық заттар – толуол, бензин минералдық спирттер теріден оңай өте алады. Кейбір пестициттер адам терісінен оңай өтіп, адам ағзасында қауіпті деңгейге дейін жинала алады. Химиялық заттар денеге енбес үшін, бірнеше қауіпсіздік ережелері қарастырылған. Міндетті түрде арнайы қолғап қолдануларыңыз қажет, ал егер химиялық заттар теріге тиген жағдайда сумен шаюға тырысыңыз. Қол жуған кезде де арнайы жуғыш заттарын қолданыңыз, еріткіш заттарын , скипилар, бензин сұйықтарын қолданудан бас тартыңыз.
|
