топырақ номенклатурасы болып есептеледі. В.В. Докучаев және Н.М. Сибирцев топырақтың генетикалақ номенклатурасын құрып, топырақты атағанда орыстың халық сөздерін қолданған. Олар топырақтың жоғарғы қабатының түсіне, немесе топырақ түзілуінің экологиялық жағдайына байланысты топырақ типтерінің атауын көрсетті. Мысалы, қара топырақ, сұр топырақ, күлгін топырақ, батпақ топырағы, шалғын топырағы т.б. Осы атаулар халықаралық дәрежеде қолдау тауып басқа тілдерге аударылып немесе аудармасыз көптеген халықтар арасында қолданылып келеді.
Топырақты классификациялап белгілі жүйеге келтіріп анықтап, атау үшін топырақтың ерекше белгілері қолданылады. Олар диагностикалық белгілер деп аталады. Диагностикалық белгілерге топырақты зерттегенде, морфологиялық талдау жасағанда көзге түсетін, жеңіл анықталатын белгілер таңдалып алынады. Сонымен бірге топыраққа толық және дұрыс атау беру үшін күрделі химиялық, агрофизикалық зерттеулер де жүргізіледі.
Қорытынды
Топырақ қасиеттеріне және классификациясына сәйкес берілетін атау жүйесі топырақ номенклатурасы және барлық белгiлер қосындысы негiзiнде айқындалған топырақтар танылуы диагностикасы екенін белгілі болды. Топырақ туралы толық ақпараттар жинадық.
Пайдаланылған әдебитттер:
«Қазақ Республикасы топырақтары» 1960-1983 жылдары 14 томдық монография
Жамалбеков Е.У., Білдебаева Р.М. Топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, Қазақ университеті.
Жамалбеков Е.У., Білдебаева Р.М. Топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы., Алматы, Қазақ университеті.
Достарыңызбен бөлісу: |