Тақырып. «Арнайы педагогика» Кіріспе. Арнайы педагогика теориясының жалпы сұрақтары
б.Арнайы педагогтың денсаулығына қойылатын талаптар
жүктеу/скачать 262.77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 7.Арнайы білім берудегі педагог әрекетінің адамгершілік бағыты,Кәсіби этика мен деантология мәселесі
| б.Арнайы педагогтың денсаулығына қойылатын талаптар
Арнайы білім беру жүйесіндегі педпгогтардың түлғасына қойылатын қарама қарсы көрсеткіштермен кэсіби зияндары Педагог-дефектологтың кэсіби іскерлігі денсаулыққа теріс эсер ететін кэсіби зияндықтармен қатар жүретіндер санатына жатады. Осыған байланысты денсаулығындаауытқуы бар жэне жеке психограммасы педагог- дефектологтың кәсіби психограммасына едэуір сэйкес келмейтін түлғаларға мүндай еңбекке араласуға қатаң тыйым салынады. Педагог-дефектологтың еңбегі көру,есту, жүйкелік, жүрек-қан тамырлары, және иммундық жүйе ағзаларының сау күйіне жоғары талаптар қояды. Физикалық төзімділік, жүқпалы ауруларға жоғарғы түрақтылық , түрақты психикалық денсаулық өте қажет; есту қабілетінің нашарлауы жағдайында оны элеуметтік түрғыда толық қалпына келтіру қамтамасыз етілуі тиіс; Мамандар, немесе эрине логопедтер дүрыс сөйлеу жэне дыбыстарды дефектісіз айту қабілеттілігіне ие болуы тиіс. Педагог-дефектологтың кэсіби сипатының аса маңызды бейнелері -бүл қарапайымдылық , жауапкершілік, оптимизм, төзімділік,эмпатия, энергиялық, өз жүмысынан бас алмауы, мүмкіндіктері шектеулі адамдардың өмірлік қызығушылықтарына сенімділік, өз тэрбиеленушілерін силау жэне жақсы көру, кэсіби адалдық немесе тэртілік. Іскерлік нэтижелері ғажайыпқа теңестірілетін мамандық көп табыла бермейді. Бүл кезде, ғажайыптар секілді бала жэне оның отбасы үшін өмірлік перспективасының трагизмі мен амалдың жоқтығы аяқ тартады, бала кэдімгі бала өмірімен өмір сүре ойнай, жэне оқи, ата-аналарымен сөйлесе жэне қүрдастарымен достаса алатын, мектеп сахнасында өнер көрсете, сурет сала ересек болуы даярлана алады. Педагог-дафектолог кәсіби іскерлігі жаңа кітапта жазылған ғажайыпқа үқсас: «Оған керең сүйектілді экелді де, оны оның қолына салуды сүранды». 7.Арнайы білім берудегі педагог әрекетінің адамгершілік бағыты,Кәсіби этика мен деантология мәселесі Арнаулы педагогика барлық балалар оқуга қабілетті дегенге арқа сүйейді. Ерекше білімдік қажеттіліктерге ие түлғалар, ережеге орай, баяу оқиды, бірақ олар оқи жэне жоғарғы нэтижелерге қол жеткізе алады. Педагогикалық оптимизм принципі Л. С. Выготскийдің баланың «жақын аралық даму зонасы» жөніндегі идеясына арқа сійейді, ол оның дамуында оқудың басты роліне куэ болады жэне жеке коррекциялық-дамытушы бағдарламаның бастауын, барысын жэне нэтижесэн жобалауға мүмкіндік бередә. Кэсэби маманданған педагог, дамудың дамудың өзекті түрдегі деңгейіне арқа сүйейеп қана емес, сондай-ақ баланың потенциялдық мүмкіндіктерін біле жэне ескере отырып, оқудың оң нэтижесіне жетуді мақсат түта отырып, баламен коррекциялық-педпгогикалық жүмыс жүргізеді. Қазіргі заманғы арнаулы педагогика оқытылмайтын балалар болмайды дегенге нық сенеді. Педагогикалық өнер жэне қазіргі заманғы коррекциялық-білім беру технологиялары, балаға деген махаббат, төзімділік пен нақтылық ғажайыптар тудыруда алады. Бүған «оқытылмайтын» балалардың білім берудің қазіргі заманғы оң нэтижелері куэ бола алады. Білім берудің коррекциялық-компенсациялық бағыттылығы оқыту мен коррекциялаудың арнаулы техникалық қүралдарының қазіргі заманғы жүйелерімен, компьютерлік технологиялармен, білім беру процесін ерекше үйымдастырумен қамтамасыз етіледі. Ол арнаулы білімберудің құрамдарында, әдістерінде жэне ұйымдастырылуы мен ұйымдастырушының формаларында бейнеленеді. Яғни, бұл мектептегі сыныптардың төмен толығуы, оқыту мерзімін ұлғайту, қорғалатын емдік-педагогикалық режим, жеке сабақтардың болуы, коррекциялық жэне компенсациялық жұмыстарға арналған арнаулы пэндер, оқулық және оқытушылық іскерліктің арнаулы тәсілдерімен қолданылады. Тұлғаның құрылуы мен дамуындағы іскерліктің ерекше ролі жалпыға мэлім. Арнаулы педагогикадағы іскерліктік принцп психологиядағы белгілі «басты іскерлік» ұғымына табантірейді. Арнаулы білім беру жүйесіндегі заттық-тэжірибелік іскерлік дамуында кез-келген ауытқуы бар баланың компенсаторлық дамуын қамтамасыз етудің спецификалық құралы болып табылады. Кәдімгі баланы сөзбен түсіндіруге болатын нэрселерді, ерекше білімдік қажеттіліктерге ие балаға үйрету тек педагогпен арнаулы ұйымдастырылған жэне бағытталған өзіндік іскерлігі арқылы ғана меңгертуге болады. Арнаулы педагогика психиканың іскерлік детерминациясы жайлы психологиялық теорияны дамыта жэне тілді, ойлау жэне коммуникациялық қабілеттілікті дамытумен білім брудің бірыңғайлық принцпіне негізделе отырып, көрнектік-қозғалыстық негізде білім беру процесін ұйым дастырады. Көптеген ғылыми зерттеулермен дәлелденгендей, процесінде баланың қабылдау, сөйлеу жэне пікірлесу, ойлау жэне есте сақтау, эмоция жэне мотивация секілді жоғарғы психикалық функциялары сәтті дамитын заттық-тәжірибелік іскерлік - ерекше білімдік қажеттіліктерге ие баламен жұмыс жасауда өте күшті коррекциялық-компенсациялық педагогикалық құрал болып табылады. Арнаулы білім беруде педагогтың басшылығымен ұжымдық заттық-тэжірибелік іскерлік таралған ( «топтармен», «бригадалармен» жұмыс), ол мотивациялық сөздік қарым-қатынас үшін шынайы жағдайлар тудырады. Балалар оқитын пәндер іскерліктің тұрақты мотмвациясын тудырады жэне қоршаған заттық өмір, осы заттардың арнаулы және оларды эрекеттестіру жайлы білімдердің қайнар көзі болып табылады. Білім берудегі іскерліктік ықпал ету принципі ерекше білім қажеттіліктерге ие балалардың кез-келген категориясына қолданылды жэне көптеген коррекциялық сабақтар өткізуге қолданыс табады. Олжалпы білім беру пэндерінде дежүзеге асады. Индивидуалды жақындасу принципі коррекциялық эсер ету жалпылама қабылданған эдістері, эффектісі емес деп санайтын балаларды білім беру процесінен шығармауға мүмкіндік береді. Балалар мен жасөсрірімдергедифференциялдық жақындасу ұжымдық оқу процесі жағдайында тіпті бүлінудің бір категориясы аясында да вариативтік типологиялық ерекшеліктердің болуымен байланысты. Осыған орай, дәл сол бір қандай да топта немесе мүмкін болатын қосымша ауытқулары бар, осы бұзылудың көрінуінің түрлі ерекшеліктеріне ие ақыл-есі кемтар балалар оқуы мүмкін. Олар өзара оқу-танымдық мүмкіндіктері, танымдық белсенділік дэрежесі, тұтастай алғандағы ерекше білімдік қажеттіліктерінің спецификасы бойынша ерекшеленеді. Осыған байланысты педагогкластағы өз сипаттамалары бойын,ша біртекті микротоптардан шыға отырып, дифференциялды түрде коррекциялық білім беру процесін қүрады . Оқушыларды дамытудың ерекшеліктері қүрамдар мен олардың танымдық-оқулық іскерлігінің эдістеріне спецификалық өзгерістер енгізуді мэжбүрлейді. Осыған байланысты, перцептивтік іскерліктің бүлінулері балалардың танымдық мүмкіншіліктеріне орай оқыту ақпаратын ерекше қүрылымдауды жэне қайта кодтау қажеттіліктерін тудырады; ойлау іскерлігінің бүлінуі ойлау эрекетінің нақты негізі қалыптасуы қамтамасыз етілетін оқытуды үйымдастыруды талап етеді; компенсаторлық жолдар мен дамыту механизмдеріне мүқтаждық арнаулы педагогтан корекциялық-педагогикалық эсер етудің мүмкін болатын бағыттарын таңдауды және компенсаторлық дамытудың адекваттық қүрамы мен қүралдарын ерекшелеп алуды талап етеді. Шындығында, арнаулы педагог қана біржағынан, бүл баланың дамуының жэне танымдық мүмкіндіктерінің заңдылықтары мен ерекшеліктерін жэне екінші жағынан оған келетін коррекциялық жэне компенсациялық көмектің жолдары мен тэсілдерін біле отырып, оқу-танымдық іскерліктің процесін үйымдастыра және осы процесті басқара алады. жүктеу/скачать 262.77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|