Тапсырма дипломдық жұмысты орындауға
Өрт және жарылыс қаупі дәрежесі бойынша үй-жайларды жіктеу
жүктеу/скачать 1.7 Mb. Pdf көрінісі
|
| 3.4 Өрт және жарылыс қаупі дәрежесі бойынша үй-жайларды жіктеу
Ғимараттар мен қондырғыларды жобалау кезінде қарастырылатын өртке қарсы шаралар, ең алдымен, оларда орналасқан өндірістердің және жеке үй- жайлардың өрт немесе жарылыс қауіптілігіне байланысты. Үй-жайлар мен ғимараттар өрт немесе жарылыс қаупі дәрежесі бойынша ОНТП-24 сәйкес бес санатқа бөлінеді. А санаты – олардың жарылысы кезінде 5 кПа-дан астам қысым пайда болатын ауамен жарылыс қаупі бар қоспа түзе алатындай мөлшерде болатын, буының тұтану температурасы 28°∁ және одан төмен тез тұтанғыш сұйықтықтар немесе жанғыш газдар пайдаланылатын үй-жайлар (мысалы, бензин қоймалары). Б санаты – қалқыма күйге өтетін жанғыш талшықтар немесе шаң, сондай- ақ буының тұтану температурасы 28°∁ - тан асатын тез тұтанатын сұйықтықтар бөлінетін үй-жайлар. Олардың ауамен түзетін қоспасы жарылыс кезінде 5 кПа- дан астам қысым жасай алады. Бұл үй-жайларға шөп ұнын дайындау цехтары, диірмендер мен жармалардың ойма және ұнтақтау бөлімшелері, электр станциялары мен қазандықтардың мазут шаруашылығы кіреді. В санаты – бұл қатты жанғыш заттар, оның ішінде ауамен жарылыс қаупі бар қоспалар жасамайтын шаң немесе талшықтар шығаратын, сондай-ақ жанғыш сұйықтықтар өнделетін немесе сақталатын үй-жайлар. Мұндай үй-жайларға аралау, ағаш және құрама жем цехтары; зығырды, мақтаны бастапқы құрғақ өңдеу цехтары; диірмендердің астық тазалау бөлімшелері; жабық көмір қоймалары, бензинсіз отын – жағармай материалдарының қоймалары; электр рулары немесе трансформаторлары бар қосалқы станциялар жатады. Г санаты – отынды, оның ішінде газды жағатын немесе жанбайтын заттарды ыстық, балқытылған күйде өңдейтін үй-жайлар. Бұларға қазандықтар, ұстаханалар, дизель электр станцияларының машина залдары жатады. Д санаты – бұл жанбайтын заттар іс жүзінде суық күйде болатын үй- жайлар. Бұл санатқа сорғы суару станциялары; газбен жылытылатын жылыжайлардан басқа, көкөністер, сүт, балық, ет өңдеу цехтары жатады. Өрт қауіптілігі бойынша өндірістердің санаттары ғимараттар мен құрылыстардың конструктивтік және жоспарлау шешімдеріне, сондай-ақ өрт және жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз етудің басқа да мәселелерәне қойылатын талаптарды көп дәрежеде айқындайды. Олар технологиялық жобалау нормаларына немесе министрліктер (ведомстволар) бекітетін арнайы тізбелерге жауап береді. Бұл ретте басшылық ретінде «Жарылыс, жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша өндірістердің санатын айқындау жөніндегі нұсқаулар» (СН 463-74) және «Химия өнеркәсібі өндірістерін жарылыс, жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша санаттарға бөлу әдістемесі» қызмет етеді. Ғимараттар мен құрылыстардағы өрттің пайда болу жағдайлары көбінесе олардың отқа төзімділік дәрежесімен анықталады (ғимараттың немесе құрылымның өрт кезінде қирауға қарсы тұру қабілеті). Ғимараттар мен құрылыстар отқа төзімділік дәрежесі бойынша бес дәрежеге (I, II, III, IV және V) бөлінеді. Ғимараттың (құрылыстың) отқа төзімділік дәрежесі негізгі құрылыс 19 конструкцияларының жануы мен отқа төзімділігіне және осы құрылымдар бойынша оттың таралуына байланысты. Тұтануы бойынша құрылыс конструкциялары жанбайтын, жануы қиын және жанатын болып бөлінеді. Жанбайтын конструкциялар жанбайтын материалдардан, ал жануы қиын – жануы қиын оттан және жоғары температурадан қорғалған жанбайтын материалдардан (мысалы, ағаштан жасалған және табақ асбестпен және жабындық болатпен қапталған өртке қарсы есік) жасалған. Сурет 3.1 – Диагностика басқармасының шеберхана бөлмесі Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігі олардың отқа төзімділік шегімен сипатталады, олар мойынтірек немесе қоршау қабілетін жоғалтады, яғни олар әдеттегі пайдалану функцияларын орындай алмайтын сағаттардағы уақытты білдіреді (сурет 3.1). Мойынтірек қабілетінің жоғалуы құрылымның құлауын білдіреді. Қоршау қабілетін жоғалту – конструкцияны өрт кезінде шектес үй- жайлардағы заттардың өздігінен тұтануына немесе жану өнімдері көрші үй- жайларға ене алатын конструкцияда тесіп өтетін жарықтардың немесе тесіктердің пайда болуына әкелуі мүмкін температураға дейін қыздыру. 20 Құрылымдардың отқа төзімділік шегі тәжірибелік жолмен белгіленеді. Ол үшін толық көлемде жасалған дизайн үлгісі арнайы пешке орналастырылады және сонымен бірге оған қажетті жүктемемен әсер етеді. Сынақтың басынан бастап көтергіш немесе қоршау қабілетін жоғалту белгілерінің бірі пайда болғанға дейінгі уақыт отқа төзімділік шегі болып саналады. Конструкциялардың шекті қыздыруы қыздырылмайтын бетіндегі температураның сынаққа дейінгі конструкция температурасымен салыстырғанда орташа алғанда 140°∁-қа артық немесе бетінің қандай да бір нүктесінде 180°∁-қа жоғары немесе сынаққа дейінгі конструкция температурасына қарамастан 220°∁- қа артық жоғарылауы болып табылады. Отқа төзімділіктің ең төменгі шегі қорғалмаған металл конструкцияларға, ал ең үлкені темірбетонға ие. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың өндірістік ғимараттардың отқа төзімділігінің талап етілетін дәрежесі оларда орналасқан өндірістердің өрт қауіптілігіне, өртке қарсы қабырғалар мен ғимарат қабаттарының арасындағы қабат ауданына байланысты. Қажетті отқа төзімділік дәрежесі құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектері және олар бойынша оттың таралу шектері туралы мәліметтерді қамтитын ҚНжЕ П-2-80 кестелері бойынша айқындалатын нақты отқа төзімділік дәрежесіне сәйкес келуі тиіс. Мысалы, отқа төзімділігі I және II дәрежелі ғимараттардың негізгі бөліктері жанбайтын болып табылады және құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектерінде ғана ерекшеленеді. I дәрежелі ғимараттарда отты негізгі құрылыс конструкциялары бойынша таратуға мүлдем жол берілмейді, ал II дәрежелі ғимараттарда оттың таралуының ең жоғары шегі 40 см құрайды, тек ішкі салмақ түсетін қабырғалар (қалқалар) үшін ғана жол беріледі. V дәрежелі ғимараттардың негізгі бөліктері жанғыш. Олар үшін отқа төзімділік пен оттың таралу шектері нормаланбайды. жүктеу/скачать 1.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|