Таусоғарова А
жүктеу/скачать 0.57 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 15 СЕМИНАР
- 15 СӨЖ.
| 3. Концепт-ая – лингвомәдени қауымның я этностың, жеке тіл иеленушінің әлем бейнесі немесе ондағы белгілі бір объекті тұрғысындағы таным-білімін, тәжірибесін көрсететін өзара байланысты бірнеше концептілердің жиынтығы. Мысалы, қазақ халқының тілдік санасында үй – Шаңырақ, Үлкен үй, Отау үй, Отбасы, Кенже ұл, Ошақ т.б. концептілердің жиынтығында түсіндірілуі мүмкін. Мұндағы әрбір концепт өз алдына мәдени, рухани, этникалық мәністерге ие. В.А. Маслованың пікіріне сәйкес концепт-аяның құрылымы мынандай: негізгі концептінің когнитивті-пропозиционалды құрылымы – өзек; негізгі концептінің, оның синонимдерінің басқа да лексикалық репрезентациясы орналасатын өзек жанындағы аймақ және ассоциативті-образды репрезентациясы берілетін перифериялық аймақ. Мұнда өзек пен өзек жанындағы аймақ әмбебап және жалпы ұлттық білімді, ал перифериялық аймақ индивидуалдық түсінікті танытады (Қара.: Маслова В.А. Когнитивная лингвистика. – Мн.: ТетраСистемс, 2004.).
№ 15 СЕМИНАР Тақырып: Қазақ тіліндегі түр-түс атауларын когнитивтік аспектіде зерттеудің ерекшеліктері. 1) Түс атауларының тарихи сипаты. 2) Түстердің қалыптасуының архетиптік бейнесі. 3) Түр-түстердің концепттік мазмұны. 4) Түр-түс атауларының ассоциативтік өріс құруы. 5) Түр-түстердің символикалық табиғаты. Әдебиеттер: 1. Аитова Н.Н. Қазақ тіліндегі түр-түс атауларының когнитивтік семантикасы: Оқу құралы. – Ақтөбе, 2006. 12 – 84-беттер. №15 СӨЖ. Дискурс және дискурсивті талдау ұғымдары. Емтихан сұрақтары Когнитивтік лингвистиканың ғылым ретіндегі өзіндік ерекшеліктері. Когнитивтік лингвистиканың қалыптасуы: шығу арналары, кезеңдері мен міндеттері. Концепті туралы жалпы мәліметтер. Концепті және ұғым, мағына мәселелері. Концепті когнитивтік лингвистикадағы орны. Концепті құрылымы және оны сипаттау әдістемесі. Әлемнің жалпы адамзаттық тілдік бейнесі. Әлемнің ұлттық тілдік бейнесі. Әлемнің индивидуалдық тілдік бейнесі. Әлемнің қарапайым тілдік бейнесі. Әлемнің ғылыми және поэтикалық тілдік бейнесі. Тілдік сана және когнитивтік сана. Стереотиптер әлемнің тілдік бейнесінің элементі ретінде. Концепті – әлемнің тілдік бейнесінің негізі. Концептілер тобы. Э. Роштың прототиптер туралы теориясы. Дж. Лакоффтың метафоралық теориясының когнитивтік лингвистикадағы орны. Р. Лангакердің конитивтік грамматикасы. Тілдік қор – танымдық жады қызметінің нәтижесі. Қазақ тіл біліміндегі қазіргі когнитивтік парадигмалар. Тілдік модель. Жан концептісі. Эмоционалдық концептілер: Мұң концептісі. Когнитивизм, когнитивтік терминдерінің семантикасы. Тілдің когнитивтік аспектілері. Семантика мен таным теорияларының байланысы. «Қоңыр» сөзі қатысуымен жасалған тілдік бірлдіктердің пропозициялық танымдық құрылымы. Білімді көрсету, ұйымдастыру (репрезентация) тәсілдері және ондағы тілдің орны. Базалық концептілердің жалпы адамзаттық және ұлттық сипаттары. Тіл біліміндегі таным теориясының универсалды сипаты. Метафораның когнитивтік теориясы Эмоция атауларының иррационалды сипаттары Жалпы тілдік фактілер – танымдық тәжірибе нәтижесі. Қазақ тіліндегі түр-түс атауларының когнитивтік семантикасы. Концепт және концепт құрылымы. Тілдік сана құрылымы. Гештальт теориясы. Сөз өнері – таным өзегі. Халықтық психология – этнотаным негізі. Когнитивтік ғылым және оның басқа ғылымдармен байланысы. «Тілтану» парадигмасының қалыптасуы. Когнитивизм, когнитивтік терминдерінің семантикасы. Тілдің когнитивтік аспектілері. жүктеу/скачать 0.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|