Технологиясы
Құю қалыбының ңегізгі қасиеттері
жүктеу/скачать 2.9 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.4 Құю қалыбының ңегізгі қасиеттері
Балқыған металды құю, құймалардың қаттылануы мен суытуы мезгілінде құймамен қалып арасында күштік, жылу және химиялық өзара әрекеті өтеді. Қалыпқа күштің әсері құйылған металдын қалып қабырғасына гидростатикалық қысым жасауы кезінде білінеді. Күштің әсері қалыптың бұзылуына әкелуі мүмкін.Қалып қуысының қабырғасына құйылып жатқан металды үйкелісіп болғандықтан соңғылары шайып кетуі мүмкін. Сонымен қатар, металдың тасқыны қозғалу бағытын өзгерткенде қалып динамикалық әсерін көреді. Құйма шөгуінде қалыптың жеке бөліктері оның шөгуіне кедергі жасайтын болады. Шөгуге қалыптың кедергісі құймада сызат тудыратындай кернеулерді жасауы мүмкін. Металды құю, құймалардың қаттылануы мен суытуы мезгілінде жылулық әсері, құймадан қалыпқа жылу ауысуында пайда болады.Осы 11 кезде құйма суиды, ал қалып қызады. Егер қалыптың отқашыдамдылығы балқу температурасына қарағанда төмен болса, онда қалыптың сырты балқи бастайды да, құйма сыртында күйік жасай отырып, қорытпамен қосыла бастайды. Күйік қиын алынатын құйма қабатын нашарлататын металл, оның оксидтер мен қалыптық қоспа бөлігі қабықтан балқыма сырты, құйманы тазартуды қиындатады. Қалып қиылысу бойынша кернеу тудыруға әсер ететін температура айырмасы пайда болады, сонымен қалып қосымша механикалық қысымға ұшырайды. Жылу беру процестерін дамыту нәтижесінде қалыптың сыртқы қабатының температурасы арта бастайды, осы кезден жылу қалыптан қоршаған ортаға тарай бастайды. Қалыптың материалымен ерітіп құйылған металдыңхимиялық әсері қалыпқа құйылып жатқан металдың жоғарғы температурасының әсерімен қалыптық қоспалардың компонентерінің химиялық айналуында және құйылған металл оксидтердің қалыбымен химиялық өзара әсерінде көрінеді. Мысалы, темір оксідтері қалыптың кремнезем оксидтерімен өзара әрекеттесуінде балқудың төменгі температурасына ие сұйық жылжымалы қосылысты (файялит) құрастырылады.Бұл металдыңқалыппеншекарасында түйісуінде қалыптың отқа төзімділігін төмендеуіне әкеледі. Әсіресе металл ұзақуақыт ағатын қалып учаскелеріне жаман химиялық әсерлер білінеді. Металл мен қалыптың химиялық әсерінде су буланып кетеді және құймалар айналасында белгілі бір газ орталығы пайда болады, оның құрамы күйік пен газды шұңғылшаларды түзетуге елеулі ықпал етеді. Құйылатын металл мен қалыптың күштік, жылу және химиялық әсерлесуі құю қалыбына қажетті негізгі қасиеттерді түзуге мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 2.9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|