Тексерген: Джанкадыров С. С


Акл — ақыл-ой Схоластика



бет5/28
Дата05.12.2023
өлшемі106.55 Kb.
#485490
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28
философия термин

Аклақыл-ой




  1. Схоластика (schola — мектеп) — шынайы өмірден бас тарту,

консерватизм, діни идеяларға толық бағыну.





  1. Теоцентризм — құдай туралы ілім, философиялық зерттеудің

негізгі мәні болып, құдай есептелінеді.




  1. Эманация — құдайдың әлемге әрдайым әсер етуі.




  1. Креационизм- бір күннің ішінде құдайдың әлемді жаратуы




  1. Монетеизмбір құдай




  1. Теология- (teos-құдай) — құдай туралы ілім.




  1. Пантеизм- құдай әлемді жаратып, сол әлемге таралып кетуі




  1. Гуманизм — білімді, адамгершілік.




  1. Антропоцентризм — адамды дүниенің ең басты құндылығы деп есептейтін көзқарас.




  1. Антиклерикализмдінге емес, керісінше шіркеудің басыбайлығына қарсы бағытталған қозғалыс.




  1. Реформация — католицизмді реформалауды көздейтін XVI — XVIІ ғасырда пайда болған қозғалыс.



  1. Секуляризация — қоғам мен жеке тұлғаның дін ықпалынан арылуы.




  1. Натурфилософия — табиғатты бірлікте қарастыратын




  1. Социалистік-утопистік (ХУ-ХУІІғ.ғ.) бағыт мемлекет пен қоғамды құрудың идеалды — қияли формаларын, тендестіру, жаппай реттеу және т.б. мәселелерді қарастырды.




  1. Субстанция — (лат. substantia— мазмұн, негізде жатқан нәрсе) — объективті шындық, оның қозғалысының барлық түрлерінің тұтастығы аспектісіндегі материя; сезімдік алуан түрлілікті және қасиеттердің өзгергіштігін салыстырмалы түрде тұрақты және дербес тіршілік ететін алуандылыққа сыйдыру мүмкіндігін беретін шегіне жеткен негіздеме.




  1. Сенсуализм — (фр. -sensualisme, лат. — sensus- қабылдау, сезім, сезіну), таным теориясындағы бағыт, оған сәйкес сезімділік ең анық танымның басты түрі болып табылады.




  1. Рационализм — (лат.т. «rationalis» -саналы, ratio-сана), сананы танымның және адамдардың мінез-құлқының негізі деп танитын философиялық бағыт.




  1. Әдіс (метод) — (гр.т. «metods» — зерттеу немесе тану жолы, теория, ілім), философиялық және ғылыми білім жүйесін құру және негіздеудің тәсілі; шындықты практикалық және теориялық игерудің айла-тәсілдері мен операцияларының жиынтығы.




  1. Эмпиризм — (лат. «emperia» — тәжірибе), сезімдік тәжірибені білімнің көзі деп мойындайтын таным теориясындағы бағыт, онда білімнің мазмұны осы тәжірибенің сипаттамасы ретінде келтіріліп, не оған сая алады.




  1. Индукция — (лат. «induction» — келтіру) — танымдағы жекеден, дарадан жалпыға ауысу, жалпыны жекеден, дарадан шығару.




  1. Дедукция — (лат. «deduction» — шығару)- танымдағы жалпыдан жекеге және дараға ауысу, жалпыдан жеке және дараны шығару.






  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет