7.1 Өндірістік функцияның сипаты және олардың жерге орналастыруда, кадастрда колданылуы
Өндірістік функция - өндірістік факторлардан тұратын өндірістік нәтежиелерін тәуелділігін математикалық түрде көрсететін тәуелділік.
Өндірістік функцияның символ арқылы жазылуы: y= £(x1,x2,x3......xn), мұндағы х1,x2,x3.....xn – өндірістің әр түрлі факторларын көрсететін шама.
Өндірістік функцияларды көрсететін бірнеше әдіс бар: кестелік, графикалық, аналитикалық, номографиялық.
Кестелік әдіс көбінесе тікелей бақылаулар нәтижесінде алынған тәуелділікті зерттеуге қолданылады.
Графикалық әдіс тек қана нақтылық мән емес, сонымен қатар көрсеткіштердің сипатының өзгеруімен бағытты маңызды болғанда қолданылады.
Аналитикалық әдіс – негізгі болып табылады, бұл өндірістің берілген факторлары болғанда нәтижесі көрсеткіштің есептелу тәртібін көрсететін теңдеу.
Номографиялық әдіс өндірістік функцияның мәндерін тез анықтауда қолданылады.
7.2 Өндірістік функциялардың түрлері
1 Сызықтық тәуелділік у=a0+a1x (1 фактор болғанда); көп фактор болғанда көп факторлы y= тәуелділік.
Дәрежелік тәуелділік y= ; бірнеше факторларды болғанда, Кобба- Дуглас функциясын қолданады. у=a0 (П-көбейтінді).
Гиперболалық тәуелділік (жұпты болғанда), .
Асимтота өспелі тәуелділігі (көптік) .
Полиноминалды тәуелділік (жұпты) , L=2 болса, .
Кинетикалық тәуелділік
Сызықтық тәуелділік: егер берілген фактор өзгеріп отырса, оң нәтежиелі фактор өсіп немесе кеміп отырса қолданылады.
Жерді бағалау жұмыстарын жүргізген кезде (өнімділікке байланысты моделді құрған кезде қолданылады) модельге әр түрлі факторларды енгізеді: топырақтың сапасы, енгізілген тыңайтқыш көлемі және т.б.
Кейбір кезде өндіріске әсер ететін негізгі факторларды анықтау үшін сызықтық тәуелділік қолданылады.
Дәрежелік тәуелділік
Достарыңызбен бөлісу: |