Жұмысты корытындылау:
1. Кимографтың лентасына жазьшып алынған нэтижелерді қиып, дәптерге жапсыру.
2. Бір минут тыныс алу қозғалыс санын санап шығу.
3. Тыныс алудың кай фазасында жүтыну болады?
4. Жұмыс істеу кезінде тыныс алу қалай өзгереді? Осының бәрін түжырымдап жазу керек.
3 Тыныс алу химизмі
Канда негізінен азот, оттегі, кемір кышқыл газы кездеседі. Азотгың мөлшері артерия қанында да, вена қанында да, бір деңгейде сақгалады, ол организмдегі алмасу процесіне кдтыспайды. Отгегі артерия қанывда - 18 колем процент, ал вена канында — 12 келем процент болады. Дененің кдлыпты температурасы жағдайында альвеола ауасында отгегшің үлес қысымы с. б. 107 мм тең болса, 100 г қан 0,31 мл оттегі газын еріте алады. Демек, организмге кджетгі оттегі газын еріте алады. Демек, организмге қажетті оттегі газының тек кдна 0,3 проценті қан арқылы физиологиялық ерітінді күйінде тасымалданып, негізгі белігі эритроцитгердің қүрамындағы гемоглобинмен химиялық қосылыс түрінде тасымалданады.
Көмір қышқыл газы оттегімен салыстырғанда жақсырақ ериді, сондыктан оның организмдегі жалпы мөлшерінің 2,7 % ерітінді түрінде тасымалданып, ал негізгі белігі - ерімейтін химиялық байланыстар түрінде тасымалданады.
Атмосфералық ауаның құрамындағы барлық газдар организмде газ алмасу процесіне катыспайды. Мұның себебі, организм клеткаларының өзіне керекті газдарды таңцап алуында және газ алмасу процесінің физика зандылықгарына сәйкес жүруінде. Организмде газ алмасу газдардың үлес (парциальды) қысымының айырмасына сәйкес жүреді: газдар үлес қысымы жогары жатқан үлес қысымы төмен жаққа ауысады.
Достарыңызбен бөлісу: |