Түрік қағанаты Анықтамасы: Қазақстан жеріндегі орта ғасырлардағы мемлекет. Хронологиясы


§18.Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы



бет30/82
Дата02.01.2022
өлшемі0.65 Mb.
#453524
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   82
ТИРЕК-СЫЗБАЛАР. 7 СЫНЫП (1)

§18.Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы.

1.Анықтамасы:Сары топырақты балшықпен «ғаныш» қолданбалы өнердің құрылыс материалы болған.
2 .Қолданбалы өнер:

2.1.11ғ.оюлы және жылтыратылған кірпіштер

пайдаланылды.

11-12ғ.ғимараттарды өрнекетеп, сәндеу ісіне

оюланған кірпіштер пайдаланылды.

2.2.Керамиканы оюлап жануарлардың бейнесін

салу орын алған.
3.Деректер:Қызылөзен қаласынан арыстан бейнесі бедерлерген терракоталық тақталар табылған.
4 .Археологиялық ескерткіш:

4.1.Отырар, Тараз, Түркістан қалаларынан шығыс

моншалары табылған.

4.2.Отырар қаласының рабад өңірінен XI-XIIғ. екі

шығыс моншасы аршылған.
5 .Архитектуралық құрылыстар:
5.1.Мешіттер

5.2.Кесенелер

5.3.Мазарлар

5.4.Моншалар



6 .Мешіт: Мұсылман дінінің әдет-ғұрып, салт-

дәстүрлері орындалатын қасиетті ғимарат.

6.1.Боран мұнарасы – ол X-XIғ. Жетісу халқы жаппай мұсылмандыққа көше бастаған кезде салынған.

6.2.Құйрықтөбе қаласынан ең ертедегі мешіттің орны табылды.Күйдірілген және шикі кірпіштен тұрғызылған.

6.3.Тараз қаласынның маңындағы Өрнек қаласынан мешіт орны табылған.
7 .Кесене:Діни құрылыс, белгілі адамдардың құрметіне қабыр басына тұрғызылған.
7.1.Айша бибі:XI-XIIғ. Тараз қаласынан 18км жерде орналасқан ғимарат, қазіргі кезге дейін сақталған.
7.2.Арыстан баб:Қожа Ахмет Йассауидің ұстазы болған.

Ел ішінде «Арыстан бабқа түне, Қожа Ахметтен тіле» деген ұлағатты сөз бар.


7.3.Бабаджа-қатын кесенесі:X-XIғ. күйдірілген кірпіштен шаршыланып слынған порталдары бар, әсем күмбезді ғимарат.
8 .Мошалар:

8.1.Отырар моншасы:

Отырар қаласының рабад өңірінен XI-XIIғ. екі шығыс моншасы аршылған.

Шешінетін және демалатын бөлмелері бөлек салынған.

Моншаның жылу ошағы шығыс жағынан салынып, одан жылу құбырлар арқылы берілген.

С арқынды су құбыр арқылы сыртқа ағызылып, арнайы жасалған су сіңіргіш ортаға жіберілетін болған.

Отырардың екінші моншасы қаладағы кіреберіс қақпадан 200метр жерде орналасқан, қапайым адамдар түсетін болған.


8.2.Тараз моншасы:

Біріншісі жеті бөлмелі монша.Табылған қалдықтар:сәкілер, су құятын астаулар, науалар, кертпелер, полихромдық әшекейлер т.б.

Екіншісі біріншіден алыс емес, екі моншада да таудан келетін су қазандыққа қыш құбырлр арқылы жүргізілген.
8.3.Түркістан моншасы:

Қожа Ахмет Йассауи кесенесінің жанында XXғ. 60- жылдарында жұмыс істеген.Ол қазір мұражайға айналдырылды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   82




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет