Түрлі топырақ – климат жағдайында комплексті тыңайтқыштарды қолдану және тиімділігі

Комплексті тыңайтқыштарды негізгі ауьш шаруашылығы дақылдарына аймақтар бойынша зерттеу нәтижесінде, олардың әсерінің географиялық зандылыктары анықталады. Жекелеген табиғи аймақтар бойынша комплексті тыңайтқыштардың 5-10 түрі жиі қолданылады. Олардың ішінде қоректік заттарының арақатынасы теңестірілген (1:1:1) түрлері жетекші рөл аткарады. Бұған нитрофоска, нитроаммофоска, карбоаммофоска жатады. Бұл тыңайтқьштар азот, фосфор, калий элементтерінің тиімділігі жоғары қара топырақты емес аймақтарда кеңінен қолданылады. Құм, құмайт топыракты жерлерге қоректік заттардың арақатынасы 1:1:1 болатын тыңайтқыштарды, дәнді дақылдарға, картопқа, қант қызылшасына, біржылдық шөпке көктемде тұқымды себер алдьнда, ал саз, саздақ топырақтарда күзде сүдігер жыртар алдында қолданады.

• Комплексті тыңайтқыштарды негізгі ауьш шаруашылығы дақылдарына аймақтар бойынша зерттеу нәтижесінде, олардың әсерінің географиялық зандылыктары анықталады. Жекелеген табиғи аймақтар бойынша комплексті тыңайтқыштардың 5-10 түрі жиі қолданылады. Олардың ішінде қоректік заттарының арақатынасы теңестірілген (1:1:1) түрлері жетекші рөл аткарады. Бұған нитрофоска, нитроаммофоска, карбоаммофоска жатады. Бұл тыңайтқьштар азот, фосфор, калий элементтерінің тиімділігі жоғары қара топырақты емес аймақтарда кеңінен қолданылады. Құм, құмайт топыракты жерлерге қоректік заттардың арақатынасы 1:1:1 болатын тыңайтқыштарды, дәнді дақылдарға, картопқа, қант қызылшасына, біржылдық шөпке көктемде тұқымды себер алдьнда, ал саз, саздақ топырақтарда күзде сүдігер жыртар алдында қолданады.

Комплексті тыңайткыштар құрамында азотқа карағанда, фосфордың немесе фосфор мен калийдің (1:1,5:1 және 1:1,5:1,5) үлесі басымырақ болса, оларды фосфор мен калийдің жылжымалы түрлері аз топырақтарға күздік, жаздық астық дақылдарына, кар­топка, көпжылдық бұршақ тұқымдас шөптерге қолданады. Ал механикалық құрамы жеңіл калий аздау топарыққа егілетін тамыр жемістілерге, қант қызылшасына, сүрлемдік жүгеріге калий басымырақ (1:1:1,5) тыңайтқыштарды пайдаланады. Алмаспалы калийі жоғары және калийді шамалы мөлшерде пайдаланатын дакылдарға қоректік элементтердің арақатынасы 1:1:0,5 тыңайтқыштарын береді.

• Комплексті тыңайткыштар құрамында азотқа карағанда, фосфордың немесе фосфор мен калийдің (1:1,5:1 және 1:1,5:1,5) үлесі басымырақ болса, оларды фосфор мен калийдің жылжымалы түрлері аз топырақтарға күздік, жаздық астық дақылдарына, кар­топка, көпжылдық бұршақ тұқымдас шөптерге қолданады. Ал механикалық құрамы жеңіл калий аздау топарыққа егілетін тамыр жемістілерге, қант қызылшасына, сүрлемдік жүгеріге калий басымырақ (1:1:1,5) тыңайтқыштарды пайдаланады. Алмаспалы калийі жоғары және калийді шамалы мөлшерде пайдаланатын дакылдарға қоректік элементтердің арақатынасы 1:1:0,5 тыңайтқыштарын береді.