Туѓан жер туралы маќал-мєтелдер



бет28/40
Дата20.05.2022
өлшемі0.49 Mb.
#458128
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   40
Жандарбекова Л.ҚАЗАҚ ТІЛІ

Абай
(1845-1904)

Қазақ халқының ұлы ақыны Абай 1845 жылы қазіргі Семей облысының Абай ауданында туған. Абайдың әкесі өте қатал адам болса, шешесі Ұлжан қайырымды, мінезі жұмсақ, тілге бай адам болған. Әжесі Зере мен анасы Ұлжан Абайға ертегілерді, аңыз әңгімелерді айтып, жақсы тәрбиелеп отырған.


Әкесі Құнанбай Абайды 9 жасында Семейдегі діни мектепке береді. Семейде жүргенде ол орыс тілін үйренуге тырысады. Үш ай орыс мектебінде оқиды. 13 жасында Абайды әкесі бұл оқудан қайта шығарып алады.
Абай Пушкинді, Лермонтовты, Крыловты көп оқып, олардың шығармаларын қазақ тіліне аударады. Абай аударған Пушкиннің «Татьянаның әні», Лермонтовтың «Қараңғы түнде тау қалғып» деген өлеңдеріне ән де шығарады.
Абай 1904 жылы қайтыс болды. Ол өз шығармаларының кітап болып басылғанын көре алмай кетті. Абай өлгеннен кейін – 1909 жылы Петербургте – «Қазақтың ақыны Ыбыраһим Құнанбайұлының өлеңдері» деген атпен кітап болып шықты.
Абай шығармалары кеңес дәуірінде көп данамен әлденеше рет жарық көрді. Орыс тіліне, орыс тілінен шетел тілдеріне аударылды. Бұл күндері Абайды, оның шығармаларын дүние жүзі біледі.
Қазақтың ұлы жазушысы Мұхтар Әуезов «Абай жолы» эпопеясын осы ақын өміріне арнады. Мұнда ол Абайды кішкентай балалық шағынан үлкен азамат-ақын дәрежесіне жетуін көрсеткен.
Республикамызда көптеген мектептер және көшелер Абай есімімен аталады. Абай атында қала, аудан бар.
Абай – қазақ халқының ұлы ақыны, композиторы және жазба әдебиетінің негізін қалаушы.
Сөздік

мінезі жұмсақ-мягкого характера


тілге бай-красноречивый

діни-религиозный


тырысу-стараться
негізін қалаушы-основоположник
жазба-письменная
арнау-посвятить
көрсету-показывать
дүние жүзі-весь мир
дана-тираж
жарық көрді-вышел в свет


Анықтауыш.Төле би


Сөйлемдегі заттық мағынасы бір мүшелердің сапасы мен белгісін айқындайтын тұрлаусыз мүшені анықтауыш дейміз.
Анықтауыштың сұрақтары мыналар: қандай? қай? қайсы? (қайсысы?) қайдағы? кімнің? ненің? қанша? неше? қашанғы?
Анықтауыш, негізінде есім сөздерден болған сөйлем мүшелерін анықтайды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   40




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет