Кәсіби тіл дамыту сабағы. Мамандыққа қатысты кәсіби сөздер, терминдер. Тіс және денсаулық

- Большой коренной зуб - үлкен азу тіс

- кариозный зуб - шіріген тіс

- искусственный зуб - жасанды тіс

- малый коренной зуб – кіші азу тіс

- молочный зуб - сүт тіс

- зуб мудрости - ақыл тіс

- постоянный зуб - тұрақты тіс

- резцовый зуб –күрек тіс

- зубное вещество - тіс заты

- зубной цемент - тіс цементі

- зубные канальцы - тіс өзекшелері

- кариес зуба – тіс жегісі

- кариес сухой –құрғақ жегісі

- десна - қызылиек

- пародонтоз - қанжел

Зубная альвеола - тіс ұялары

Зубная боль, одонталгия-тіс ауруы

Зубная эмаль - тіс кіреукесі

Зубное протезирование - жасанды тіс салу

Зубной зонд - тіс сүңгісі

Зубной камень - тіс тасы

Зубной мост - тістердің қалыбы

Зубной налет - тістегі өңез

Зубной порошок - тіс ұнтағы

Зубной слепок - тістің көшерме бедері

Зубной техник - тіс салушы

Зубы вставные - жасанды тіс салу

Тіс және денсаулық

Тіс ауруы адам баласына ежелден белгілі. Египетте, ежелгі Шығыс пен Вавилон, Үнді және Қытай елдерінде б.д.д. (біздің дәуірімізге дейінгі) көптеген ғасыр бұрын тісті емдеген, тіпті тіс протездерін салғаны мәлім. Сұлулық пен денсаулық ұғымы түзу, аппақ тістермен тығыз байланысты. Сау тістің адам денсаулығында атқаратын қызметі орасан зор.
Тіс ауруларының ішінде ең көп тарағаны – тіс жегісі (кариес). Ол, әсіресе, балалар мен жасөспірімдер арасында жиі кездеседі. Ересек адамдарда тіс жегісі 50-дан 80-ға дейін, ал жүкті әйелдер мен әр түрлі сырқаттармен (өкпе туберкулезі, ревматизм, дизентерия) ауырған адамдарда бұл көрсеткіш тіпті жоғары. Ал тіс ұлпасының қабынуы (пульпит) өте ауыр болады. Ол жақ сүйегінің қабынуы (остеомиелит) жұмсақ тіндердің іріңдеуіне (абсцесс, флегмона) және қанның бұзылуына әкеп соғуы мүмкін. Кеңінен таралған тіс түбірінің қабынуы да (парадонтит) тістен айырылудың себепшісі болады. Сонымен бірге тістің бұл аурулары адам ағзасын әр түрлі аурулардың пайда болуына әсер етеді. Мұндай тістерді жұлдырғаннан кейін, пайда болған аурулардың жазылғаны белгілі. Мысалы, жүрек ревматизмімен ауырған науқастың емделу процесі парадонтитке шалдыққан тісті жұлдырғаннан кейін жақсарған. Созылмалы бүйрек ауруымен ауырған науқастың жағдайы да ауыз қуысы ауруларын емдегеннен кейін нәтижелі болған. Ауыз қуысының созылмалы аурулары жазылған соң гастритті, асқазан мен ұлтабар жарасын, тоқ ішектің қабынуын (колит), асқазан, ішек, гинекологиялық ауруларды, бірқатар көз ауруларын емдеу едәуір жеңілдеген.

Сөздік
ежелден – издавна едәуір – много, значительно

мәлім – известно сырқат – заболевание
ұғым – понятие жазылған соң – после выздоравления
тығыз байланысты – тесно связано жеңілдеген – было облегчено
жасөспірімдер – подростки кеңінен таралған – широко
жүкті әйел – беременная женщина распространенный
ересек адамдар – взрослые люди себепші болу – способствовать, быть
көрсеткіш – показатель причиной
тіпті – совсем нәтижелі - результативный
асқыну – обострение ықпал ету – повлиять

жүктеу/скачать 0.49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: