Салықтардың заңи белгілері:
|
Юридические признаки налогов:
|
1. салықты тек мемлекеттің белгілеуі;
|
1. установление налога только государством;
|
2. салықты төлеу заңи міндет;
|
2. уплата налогов – юридическая обязанность;
|
3. салық мәжбүрлі төлем;
|
3. налог – принудительный платеж;
|
4. салық міндетті төлем;
|
4. налог – обязательный платеж;
|
5. салық құқықа сай төлем;
|
5. налог – правомерный платеж;
|
6. салық тиісті құқықтық нысандағы төлем;
|
6. налог – платеж соответствующей правовой формы;
|
7. салық тұрақты төлем
|
7. налог – стабильный платеж
|
Салықтардың экономикалық белгілері:
|
Экономические признаки налогов:
|
1. салық қайтарымсыз төлем;
|
1. налог – безвозвратный платеж;
|
2. салық баламасыз төлем;
|
2. налог – безэквивалентный платеж;
|
3. салық ақшалай нысандағы төлем;
|
3. налог – платеж в денежной форме;
|
4. салық төлеушісі айқындалған төлем;
|
4. налог – платеж с определенным субъектом;
|
5. салық объектісі айқындалған төлем;
|
5. налог – платеж с определенным объектом;
|
6. салық мөлшері айқындалған төлем;
|
6. налог – платеж с установленным размером;
|
7. салық төлеу мерзімі айқындалған төлем;
|
7. налог – платеж с определенным сроком;
|
Салықтар – заңның негізінде және заңда айқындалған мөлшерде әрі белгіленген уақытта салық төлеушілерден қайтарымсыз, жекелей-баламасыз түрде тиісті бюджеттің кірісіне алынатын ақшалай төлемдер.
|
Налоги – безвозвратные, индивидуально-безэквивалентные, обязательные денежные платежи, взимаемые с налогоплательщиков на основании закона, в определенных законом размерах и в установленные сроки в доходы соответствующего бюджета.
|
Салықтардың функциясы:
|
Функции налогов:
|
1. фискальдық функция;
|
1. фискальная функция;
|
2. қайта бөлу функциясы;
|
2. перераспределительная функция;
|
3. реттеуші функция;
|
3. регулирующая функция;
|
4. бақылау функциясы.
|
4. контрольная функция.
|
Фикальдық функция мемлекет бюджеттеріне ақша қаражаттарының түсуін қамтамасыз етеді. Фискальдық функция бұл мемлекеттің салықтық-бюджеттік функциясы.
|
Фискальная функция обеспечивает поступление денежных средств в бюджеты государства. Фискальная функция – это налогово-бюджетная функция государсвта.
|
Қайта бөлу функциясы әртүрлі шаруашылық субъектілерінің және жеке тұлғалардың табыстарының бөлігін мемлекет пайдасына қайта бөлуді қамтамасыз етеді.
|
Перераспределительная функция обеспечивает перераспределение части доходов различных хозяйствующих субъектов и физических лиц в пользу государства.
|
Реттеуші функция салық нысандарын таңдау, олардың ставкалары мен алыну тәртібін өзгерті, салықты жою немесе негізделген жеңілдіктер беру арқылы шаруашылық субъектілері мен жеке тұлғалардың қызметтерін ынталандырады, сондай-ақ өндірісті ойдағыдай реттеуді қамтамасыз етеді.
|
Регулирующая функция посредством выбора форм налогов, изменения их ставок и способов взимания, отмены налогов или предоставления обоснованных льгот стимулирует деятельность хозяйствующих субъектов и физических лиц, а также обеспечивает надлежащее регулирование производства.
|
Бақылау функциясы – салық салу аясында жүзеге асырылатын бақылау, яғни заңды және жеке тұлғалардың тапқан табыстарына, мүліктердің пайдалануына және т.б. бақылау жүргізу.
|
Контрольная функция – осуществление контроля в сфере налогообложения, т.е. проведение контроля за получением доходов юридических и физических лиц, за использованием имущества и т.д.
|
Қазақстан Республикасында мынадай салықтар қолданылады:
|
В Республике Казахстан действуют следующие налоги:
|
1. заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы;
|
1. подоходный налог с юридических и физических лиц
|
2. қосылған құнға салынатын салық;
|
2. налог на добавленную стоимость;
|
3. акциздер;
|
3. акцизы;
|
4. әлеуметтік салық;
|
4. социальный налог;
|
5. жер қойнауын пайдаланушылардың арнаулы төлемі мен салықтары;
|
5. специальные платежи и налоги недропользователей;
|
6. жер салығы;
|
6. земельный налог;
|
7. көлік құралына салынатын салық;
|
7. налог на транспортные средства;
|
8. заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық;
|
8. налог на имущество юридических и физических лиц;
|
Алымдар – мемлекеттік уәкілетті органдар тарапынан нақты заңды немесе жеке тұлғаларға көрсетілген қызметтерге байланысты сол тұлғалардан алынатын міндетті төлемдер.
|
Сборы – обязательные платежи, взимаемые уполномоченными государственными органами с конкретных юридических лиц с оказанными им услугами.
|
Алымдардың белгілері:
|
Признаки сборов:
|
1. алым міндетті төлем;
|
1. сбор – обязательный платеж;
|
2. алым біржолғы төлем;
|
2. сбор – одноразовый платеж;
|
3. алым біршама-баламалы төлем;
|
3. сбор – относительно-эквивалентный платеж;
|
4. алым ерікті сипаттағы төлем;
|
4. сбор – платеж добровольного характера;
|
5. алым ақшалай нысандағы төлем.
|
5. сбор – платеж в денежной форме.
|
Қазақстан Республикасында мынадай алымдар қолданылады:
|
В Республике Казахстан действуют следующие сборы:
|
1. бағалы қағаздар эмиссиясын тіркегені үшін алынатын алым;
|
1. сбор за регистрацию эмиссии ценных бумаг;
|
2. Қазақстан Республикасының аумағы бойынша автокөлік құралдарының жүріп өткені үшін алымдар;
|
2. сборы за проезд автотранспортных средств по территории Республики Казахстан;
|
3. кәсіпкерлік қызметпен айналысатын жеке тұлғаларды тіркегені үшін алынатын алым;
|
3. сбор за регистрацию физических лиц, занимающихся предпринимательской деятельностью и юридических лиц;
|
4. жекелеген қызмет түрлерімен айналысу құқығы үшін алынатын лицензиялық алым;
|
4. лицензионный сбор за право занятия отдельными видами деятельности;
|
5. аукциондық сатудан алынатын алым;
|
5. сбор с аукционных продаж;
|
6. рыноктарда тауарларды сату құқығы үшін алынатын алым;
|
6. сбор за право реализации товаров на рынках;
|
7. Қазақстан Республикасының радиожиілік ресурстарын пайдаланғаны үшін төлем;
|
7. плата за использование радиочастотного ресурса Республики Казахстан;
|
8. заңды және жеке тұлғалардың Алматы қаласының рәміздерін өздерінің фирмалық атауларында, қызмет көрсету таңбаларында, тауар таңбаларында пайдаланғаны үшін алынатын алым;
|
8. сборы за использования юридическими и физическими лицами символики города Алматы в их фирменных наименованиях, знаках обслуживания, товарных знаках;
|
9. жеке тұлғалардың қолма-қол шетел валютасын сатып алғаны үшін алым;
|
9. сбор за покупку физическими лицами наличной иностранной валюты;
|
Баждар – арнайы мамандандырылған мемлекеттік уәкілетті органдар тарапынан заңды немесе жеке тұлғаларға көрсетілген әр сипаттағы қызметтері үшін сол тұлғалардан алынатын міндетті төлемдер.
|
Пошлины – обязательные платежи, взимаемые специализированными, уполномоченными государственными органами с юридических или физических лиц за оказанные им услуги различного характера.
|
Баждардың белгілері:
|
Признаки пошлины:
|
1. баждар міндетті төлемдер;
|
1. пошлины – обязательные платежи;
|
2. баждар ақшалай нысандағы төлемдер;
|
2. пошлины – платежи в денежной форме;
|
3. баждар біршама баламалы сипаттағы төлемдер;
|
3. пошлины платежи относительно-эквивалентного характера;
|
4. баждар заңи сипаттағы төлемдер;
|
4. пошлины – платежи юридического характера;
|
5. баждар ерікті сипаттағы төлемдер.
|
5. пошлины – платежи добровольного характера.
|
Қазақстан Республикасында баждар мемлекеттік және кедендік болып бөлінеді.
|
В Республике Казахстан пошлины подразделяются на государственные и таможенные.
|
Мемлекеттік баж – арнайы уәкілетті мемлекеттік органдардың заңды немесе жеке тұлғаларға көрсеткен заңи сипаттағы қызметтері үшін сол тұлғалардан алатын міндентті төлем.
|
Государственная пошлина – обязательный платеж, взимаемый уполномоченными государственными органами с юридических лиц за оказанные им услуги юридического характера.
|
Мемлекеттік баж алатын арнайы уәкілетті органдар:
|
Уполномоченные государственные органы, взимающие государственную пошлину:
|
1. соттар;
|
1. суды;
|
2. нотариалдық мекемелер;
|
2. нотариальные учреждения;
|
3. АХАТ бөлімшелері;
|
3. отделения ЗАГС-ов;
|
4. Ішкі істер органдарының рәсімдеу, паспорт беру және рұқсат беру бөлімдері.
|
4. ОВиР органов внутренних дел.
|
Кедендік баждар – мемлекеттік кедендік органдардың мемлекеттің кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен өнімдерді әкелетін және әкететін заңды немесе жеке тұлғалардан алынатын міндетті төлемдер.
|
Таможенные пошлины – обязательные платежи, взимаемые государственными таможенными органами с юридических или физических лиц за ввоз или вывоз ими товаров и продукции через таможенную границу государства.
|
Кедендік баждардың түрлері:
|
Виды таможенных пошлин:
|
1. маусымдық кедендік баждар;
|
1. сезонные таможенные пошлины;
|
2. арнаулы кедендік баждар;
|
2. специальные таможенные пошлины;
|
3. демпингке қарсы баждар;
|
3. антидемпинговые пошлины;
|
4. өтемдік баждар.
|
4. компенсационные пошлины.
|
Мемлекеттің салық жүйесі – мемлекет аумағында алынатын салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің, салықтарды есептеу, алу әдістері мен тәсілдерінің, салықтық құқықтық қатынастардың, тиісті нормативтік-құқықтық актілердің, салықтық қызмет аясындағы уәкілетті мемлекеттік органдардың, салықтық бақылаудың нысандары мен әдістерінің жиынтығы.
|
Налоговая система государства – совокупность налогов и других обязательных платежей, взимаемых на территории государства, методов и способов исчисления и взимания налогов, налоговых правоотношений, соответствующих нормативно-правовых актов, уполномоченных государственных органов в сфере налоговой деятельности, форм и методов налогового контроля.
|
Салықтық қызмет мемлекеттің бюджеттік қызметінің бір түрі ретінде.
|
Налоговая деятельность как разновидность бюджетной деятельности государства.
|
Мемлекеттің салықтық қызметі – мемлекет аумағындағы салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу және оларды тиісті бюджеттің кірісіне алу, сондай-ақ осы міндетті төлемдердің бюджетке уақтылы әрі толығымен түсуіне бақылау жүргізу жөніндегі мемлекеттің өзінің және уәкілетті органдарының іс-қимылдары.
|
Налоговая деятельность государства – деятельность государства и уполномоченных государственных органов по установлению налогов и других обязательных платежей и взиманию их в доход соответствующего бюджета, а также по осуществлению контроля за своевременным и полным поступлением этих обязательных платежей в бюджет.
|
Мемлекеттің салықтық қызметінің негізгі бағыттары:
|
Основные направления налоговой деятельности:
|
1. салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу;
|
1. установление налогов и других обязательных платежей;
|
2. мемлекеттің салықтық құрылымын қалыптастыру;
|
2. формирование налоговой структуры государства;
|
3. салықтық бақылауды жүзеге асыру;
|
3. осуществление налогового контроля;
|
4. салықтардың төленуін қамтамасыз ету;
|
4. обеспечение уплаты налогов;
|
5. салық заңдарын бұзғаны үшін заңи жауапкершілік белгілеу.
|
5. установление юридической ответственности за нарушение налогового законодательства.
|
Салықтық қызметтің әдістері –
|
Методы налоговой деятельности:
|
1. салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу;
|
1. установление налогов и других обязательных платежей;
|
2. салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді алу;
|
2. взимание налогов и других обязательных платежей;
|
3. салық міндеттемелерінің атқарылуына салықтық бақылауды жүзеге асыру;
|
3. осуществление налогового контроля за исполнением налоговых обязательств;
|
4. салықтық реттеу.
|
4. налоговое регулирование.
|
Салықтық қызметтің қағидаттары:
|
Принципы налоговой деятельности:
|
1. заңдылық және негізділік;
|
1. законность и обоснованность;
|
2. жалпыға бірдейлік және нақтылық;
|
2. всеобщность и конкретность;
|
3. теңділік және әділеттілік;
|
3. равенство и справедливость;
|
4. қолайлылық және жеткіліктілік;
|
4. удобность и достаточность;
|
5. жеңілділік және бірдүркінділік;
|
5. льготность и однократность;
|
6. тұрақтылық және жүйелілік.
|
6. постоянность и систематичность.
|
Мемлекеттің салықтық қызметінің негізгі міндеттері:
|
Основные задачи налоговой деятельности государства:
|
1. салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді толығымен және уақтылы алу арқылы мемлекет кірісіне ақша қаражаттарының түсуін қамтамасыз ету;
|
1. обеспечение поступления денежных средств в доход государства путем своевременного и полного взимания налогов и других обязательных платежей;
|
2. салықтық заңдардың (законодательство) орындалуын қамтамасыз ету;
|
2. обеспечение исполнения налогового законодательства;
|
3. салық төлеушілерге олардың салық салу аясындағы құқықтары мен міндеттерін түсіндіру;
|
3. разъяснение налогоплательщикам их прав и обязанностей в сфере налогообложения;
|
4. салық заңдары мен салық салу жөніндегі нормативтік актілердегі өзгерістер мен толықтырулар туралы ақпараттарды салық төлеушілерге уақтылы хабарлап тұру;
|
4. своевременное информирование налогоплательщиков об изменениях в налоговом законодательстве и в нормативных актах по налогообложению;
|
5. салық заңдарының және салық салу мәселелері бойынша басқа мемлекеттермен жасалынатын шарттардың жобаларын әзірлеуге қатысу.
|
5. участие в подготовке проектов законов, договоров по вопросам налогообложения с другими государствами.
|
Мемлекеттің салықтық қызметінің мақсаттары:
|
Цели налоговой деятельности государства:
|
1. мемлекеттің салықтық құрылымдарының ойдағыдай қызмет атқаруларын қамтамасыз ету;
|
1. обеспечение надлежащего функционирования налоговых структур государства;
|
2. мемлекеттік бюджетке ақша қаражаттарын тарту арқылы әлеуметтік-экономикалық және саяси құрылыстың мемлекеттік бағдарламаларын ақшалай қамтамасыз ету;
|
2. денежное обеспечение государственных программ социально-экономического и политического строительства путем привлечения денежных средств в бюджет государства;
|
3. халық тұтынатын тауарларды шығаруға және өнеркәсіп өнімдерін өндіруге бағытталған шаруашылық субъектілерінің қызметтерін ынталандыру, сондай-ақ өндіріс аясын ойдағыдай реттеуді қамтамасыз ету.
|
3. стимулирование деятельности хозяйствующих субъектов, направленной на производство товаров народного потребления и выпуск промышленной продукции, а также обеспечение надлежащего регулирования производственной сферы.
|
Салықтық қызметті жүзеге асыруға уәкілетті мемлекеттік органдар:
|
Уполномоченные государственные органы, осуществляющие налоговую деятельность:
|
1. ҚР Парламенті;
|
1. Парламент РК;
|
2. ҚР Президенті;
|
2. Президент РК;
|
3. ҚР Үкіметі;
|
3. Правительство РК;
|
4. Мемлекеттің мамандандырылған салық қызметі органдары;
|
4. специализированные органы налоговой службы государства;
|
5. Өз құзыреттері көлемінде салық салу аясындғаы қызметтерін жүзеге асыратын жергілікті өкілді және атқарушы органдар.
|
5. Местные представительные и исполнительные органы, осуществляющие деятельность в сфере налогообложения в пределах своей компетенции.
|
Мемлекеттің салықтық қызметінің негізгі құқықтық нысандары:
|
Основные правовые формы налоговой деятельности государства:
|
