ГЕРОДОТТАН ҮЗIНДI
«... Кир массагеттердi бағындыруды ойлады. Массагеттер, айтуға қарағанда, аса күштi әрi саны жағынан көп тайпа. Олар күннiң шығыс жағында Аракс (Сырдария) өзенiнiң арғы жағында исседондарға қарама-қарсы тұрды. Ал кейбiреулер оларды скиф тайпалары деп те атайды. Массагеттердiң патшасы қайтыс болып, орнына әйелi Тұмар патшайым таққа келедi. Кир оған елшiлерiн жiберiп, өзiне әйелi болуға ұсыныс жасайды. Тұмар Кирдiң ойын бiрден түсiнiп, оның өзiне емес, елiне құштар болып отырғандығын бiлiп, ұсынысынан бас тартады...
...Бiр-бiрiне берiлмей ұзақ уақыт шайқасып, ақыр соңында Тұмардың әскерi жеңiске жеткен. Парсылардың әскерi түгелдей қырғынға ұшырап, Кирдiң өзi де қаза болған.Тұмар Кирдiң өлiгiн табуды бұйырған. Кирдiң өлiгi табылғаннан кейiн патшайым адам қаны толтырылған меске Кирдiң басын салғызып: “Сен адам қанына құмар едiң,ендi iшiп той”, - деп, местi Сыр суына тастатыпты...
...Массагеттер астық екпейдi, бiрақ мал өсiрумен, балық аулаумен айналысады. Аракста (Сырдария) балық өте көп. Олар көп жағдайда айран, сүт iшедi. Бұлардың табынатын Құдайы – аспандағы жалғыз Күн. Олар Күнге жылқыны құрбандыққа шалады. Ондағы ойлары – өте шапшаң Құдайға (Күнге) лайықты дүниедегi ең жүйрiк мал-жылқыны құрбан ету».
Геродот. История в девяти книгах. (Перевод и примечания Г.И.Стратановского Л. 1972. кн., I. С. 201—206, 207, 211, 215, 215.)
16. Сақтар туралы ежелгі деректер
A) қытай-рим жылнамаларында
B) араб-парсы трактаттарында
C) монғол-қытай шежірелерінде
D) грек-парсы жазбаларында
17. Өз еңбегінде парсы патшасы Кирдің сақ жеріне шапқыншылығын сипаттады
A) Прииск
B) Полиэн
C) Арриан
D) Геродот
18. Мәтін бойынша Кир бастаған парсы әскерлері жеткен өзенді анықтаңыз
A) Сырдария
B) Ертіс
C) Іле
D) Жайық
19. Б.з.б. 530 жылы парсы әскерлеріне қарсы тұрған сақ билеушісі
A) Зарина
B) Томирис
C) Скунха
D) Шырақ
20. Картада 1; 2; 3 номерлермен берілген сақтар тарихына қатысты жылдарды оқиғалармен сәйкестендіріңіз
А. Александр Македонскийдің жорығы; В. I Дарийдің сақ жеріне шабуылы
С. Кир бастаған парсы әскерлерінің сақ жеріне басып кіруі
A) 1-В; 2-С; 3-А
Достарыңызбен бөлісу: |
