Өлкеміздегі қасиетті жайларды қайта жөндеулер

261 
абаттандыру, олардың инфраструктурасын бұнан былай да дамыту, жайлардағы 
қасиетті зиярат етіу орындарының мұсылман дүниесіндегі абырайын бұнан
былай да арттыру,бұл жерлерге жергілікті саяхаттар ( «ішкі туризм») және
шет елдік мұсылман –саяхатшылар үшін «кіші қажы» зияраттарын 
ұйымдастыру мәселелері мемлекеттік саясат-хәрекеттер стратегиясындағы
туризм тарауындағы маңызды бағдарламаның бірі болып табылады. 
Шымбай ауданындағы «Қара құм» ишан мазарындағы Күнхожа қабірі 
және Бердақтың қабірі-махбарасы жайласқан. Бұл рухани бабаларымыздың 
«Обаларын» «қайта жерлеу» бойынша жергілікті әкімшілік, халықтың тілегі, 
қалауымен жаңа орынға көшіруді мақсат етпекте. Арқа автомагистраль жол 
бойында, Шымбай қаласында, жаңа орында бабаларымыздың кенетаф-
махбарасы орнатылды, сол жерде рухани бағын құру дауам етпекте. 
Қаракалпақстан Республикасы- астанасындағы бірден-бір, киелі орын-
мұсылмандар Имам ишан жұма мешіті-Өзбекстандағы ең үлкен мешіттердің 
бірі болғаны ел үшін үлкен мақтаныш. [3.92 бет].Нөкіс қаласындағы Имам 
ишан жұма мешітін түптен реконструциялау бойынша қысқа уақыттарда 
құрылыс жұмыстары орындалды. 
Арал өлкесіндегі рухани және діни-ағартыушылық тарауында ел-жұрты, 
халқы үшін ұлы истер жасаған ғұлама және данышпандар,пірлер жасап өткені 
тарихтан белгілі. Бабаларымыздың үлгілі істері, тарихы-руханиятымыз айнасы, 
ата-бабаларымыздың 
ғибратты 
өмір 
тәжірібелері, 
руханиятағы 
нәтижесі,мейірім-шапағаты,бұлардың қарапайым рухи санасына ұялап қалған 
мұрағаттары нұсқа болып қалған.Соның бірі, Арал бойы Әмудария алқабында
жаңа дәуірде жасап өткен, қарақалпақ халқының рухани ғұламасы, діни-
ағартушылық саласындағы ардагері, арқа өлкенің ғұлама-пірі, қазыреті Шайық 
Имаматдин Мухаммед ахун-ишан Қайыпназар би ұлы болып табылады. 
Әмударияның оң ( шығыс ) тарапында, «Туғ тау» аймағында қазыреті 
шайық Аллаберді азизлер хожа-ахун ата жасап өткен.1912 жылы «Әмудария 
бөлімі картасында- «Могила святой Азлер ата» белгіленген. 1714 жыл «Азлер 
Азиз» есімі деректерде белгілі.
Оның киесі, көзі ашықтығы, тілек-дуасы ел-жұрт ішінде аңызға айналған 
екен. Ол ғұлама-пір Қызыр-Қадыр ата сүлдерінде Қайыпназар бидің 
келіншегіне ақ батасын берген, соңынан Қызыр атаның дуасы қабыл болып,
Имаматдин есімді перзент туылған екен. Бұл халық аңызы болса да, жақсы 
ниет, жақсы тілек, жақсы сөзлер жас шыңырық үшін керек екенін үлгі, сүйеніш 
және таяныш етіп көрсетеді. 
Жаңа дәуірдегі Жаңадария, Қуаңдария, Көкдария, Көкөзек және Ақжағыс 
бойларында қарақалпақтардың мекен жайлары және қорған-қалалары, 
қасиетті зиярат жайлары өте көп болған.Жаңадария алқабында Молда 
Шамсутдин 
ибн 
Фахратдин 
Ал-Хорезми 
халыққа 
мұсылманшылық 
шариғаттарын үгіттеген, мешіт-медреседе жас молдаларды оқытқан. Ол 
«Ийзах-ал-қалуб» атамада теологиялық шежіре жазған еді.[4.36бет]
Арал бойы, «Теңіз елінің» діни қазыреті, әулиесі, шайық -хожасы, Мұрат 
сан-ахун- хожа, әзиз ата, кексе-тархан бабасы, «төменгі» қарақалпақтардың
мәртебелі әулиесі болған. Ол қайтыс болғанда, марқұмды «ақ түйеге» атып, 

262 
олнвң шөккен жеріне «Оба» құрып, басына махбара тұрғызған екен. Тарихшы 
Мунис шежіресінде қазырет шайық Мұрат хожаның абырына хан зиярат 
қылғаны жазылған.
«Ақ жағыс» елді мекенінен бір фарсақ жерде Молда Имаматдин 

жүктеу/скачать 4.46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: