Їлкен єалым, философ, математик, астроном, музыкант жјне дјрiгер
жүктеу/скачать 0.75 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.4.2 Қарым қатынастың негiзгi операциялары
- 2.4.3 Реляционды алгебрадағы теоретикалық көпшелiк операциялар Бiрдей өлшемдi R1 және R2 сәйкес қатынастардың бiрiгуi
| Қатынас кiлтi дегенiмiз бiр мағыналы нақтылы кез келген кортежiндегi қатынас атрибуты болып аталынады. Кiлт құрастырылған болуы мүмкiн, яғни бiрнеше атрибуттардан тұруы. Кiлттiң болу шартында қатынас кортеждердiң бiрдей элементтердi құрамайтын кортеждерден тұратын көпшiлiк.
Қатынас деп санауға мүмкiндiк беретiн кесте шарттары: Кестенiң барлық жолдар ерекше болуы тиiс, себебi бiрдей алғашқы кiлттерi бар жолдар болуы мүмкiн емес. Бағаналар атауы әртүрлi болуы тиiс, ал мағынасы қарапайым болады. Кестенiң барлық бағаналар атауы бiр құрылымға ие болуы керек. Кестеде жолдарды орналастыру тәртiбi еркiн болуы тиiс. Қатынастар сызбасы эквиваленттi болады, егер олар бiрдей дәрежелi және бiр жерде бiрдей салыстырмалы атрибуттар болатын болса. 2.4.2 Қарым қатынастың негiзгi операциялары Қатынастардан керектi мәлiметтердi алу үшiн мәлiметтердi басқару тiлi қажет. Мәлiметтердi басқару тiлiнiң басты бөлiгi – сұраныстарды құру болып табылады. Мұны зерттеу үшiн 3 абстрактiлi теория жасалып шығарылған: Реляциондық алгебра Ауыспалы – кортеждi реляциондық аудару Ауыспалы – домендi реляциондық аудару Бiрiншi типтi сұраныс тiлi – алгебралық тiлдер – Қатынаста қолданылатын арнайы операторлар арқылы сұраныстар көрсету мүмкiндiгi. Екiншi және үшiншi типтi тiлдерге – аудару тiлдерi – қажеттi кортеждер қанағаттандыратын арнайы предикат арқылы сұранысты жүзеге асыру. Реляционды алгебра негiзiнде жасалған сұраныс тiлдерi кең таралмады. Реляционды алгебра варианты Э. Кодд операцияларының кемшiлiктерi болды. Алгебра деп операциялар жиынтығынан тұратын объектiлер көптiгi саналады. Реляционды алгебра негiзiнде жасалған сұраныс тiлi ISBL болып табылады. 2.4.3 Реляционды алгебрадағы теоретикалық көпшелiк операциялар Бiрдей өлшемдi R1 және R2 сәйкес қатынастардың бiрiгуi R қатынасы деп аталады. Алғашқы қатынастың барлық элементтерiнен құрылады. (R=R1UR2). Бiрдей өлшемдi R1 және R2 сәйкес қатынастардың айырмасы R қатынасы деп аталады. R1-ге қатысты және R2-ге қатысты емес көптеген кортеждерден тұратын дене. R2(R=R1-R2). Бiрдей өлшемдi R1 және R2 екi сәйкес қатынастардың қиылысы R қатынасын тудырады. R1 және R2 қатынастарын да жататын кортеждерден тұратын дене. R=R1(R1-R2). k1 дәрежелi R1 қатынасы және k2 дәрежелi R2 қатынасының көбейтiндiсi, бiрдей есiмдi атрибуттары жоқ, алғашқы k1 кортеждер элементi R1 қатынасына, соңғы k2 элементi R2 қатынасына тиiстi. (R=R1*R2) жүктеу/скачать 0.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|