Қорытынды:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Баға...........
Күні: №7 Зертханалық жұмыс
Тақырыбы: Судың беттік керілу коэффициентін тамшының үзілуі және сұйықтың капилляр бойымен көтерілу әдістерімен өлшеу.
Керекті құрал-жабдықтар: зертханалық таразы. гірлер, штангенциркуль, өлшемі 1х10 см қаңылтыр өлшеуіш сына, ине, миллиметрлік бөліктері бар 30 см-лік өлшеуіш сызғыш, конус тәріздес құты, стакан, воронка, шүмегі бар және ұшының диаметрі 3-4 мм болатын шыны резеңке түтік, штатив, тазартылған су.
Теориялық түсінік.
Беттік керілу сұйықтың беттік қабатының шекарасына әрекет ететін F беттік керілу күшінің, сол шекараның l ұзындығына қатынасымен өлшенеді:
Сұйықтың σ беттік керілуі шектелетін шекаралардың табиғатына және сұйықтың температурасына тәуелді.
Берілген жұмыста судың беттік керілуін екі тәсілмен, тамшының үзілуі және сұйықтың капилляр бойымен көтерілуі әдістерімен өлшеу қажет.
Бірінші әдіспен σ өлшеу үшін 13,4-суретте көрсетілген құрылғы жиналады.
Ұшы 3 шыны, 2 краны бар резеңке түтік 1 құйғыға кигізіліп штативке бекітіледі. Құйғыға таза су құйылады. Шүмек арқылы судың жеке тамшылары стаканға ағатындай етіп реттеледі. Тамшының үзілер мезетінде беттік керілу күшінің F модулі массасы m тамшының Fа ауырлық күші модуліне тең болады: немесе
Осыдан
Өлшеу дәлдігін жоғарылату үшін n тамшының массасы өлшенеді де мына формуламен есептеу жүргізіледі: (13.10)
Мұндағы М – аққан судың массасы, n-су тамшының саны, D-шыны түтіктің ішкі диаметрі.
Екінші әдіспен өлшеу кезінде капилляр түтікті стакандағы суға батырады да капиллярмен көтерілген судың h биіктігі өлшенеді (13,5-сурет)
Капиллярдағы сұйық беттік керілу күші F капиллярмен көтерілген судың Ға салмағына теңгерілгенше көтеріледі, сонда
Осыдан (13.11)
Су массасын таразымен өлшейді, шыны түтіктің ішкі диаметрі-өлшеуіш сынамен және штангенциркульмен, капиллярдағы көтерліген судың биіктігі - өлшеуіш сызғышпен, капилляр диамеирі – инемен және штангенциркульмен өлшенеді.
Жұмыстың орындалу тәртібі:
Достарыңызбен бөлісу: |