76. Тең қатынастық шкала - өлшенетін қасиеттің көріну дәрежесін пропорционалды түрде объектілер мен субъектілерді классификациялайтын шкала.
77. Есімдік шкала (есімдік шкала латынша nomen-есімі, аталуы дегенді білдіреді) - белгінің сол немесе басқа классқа сәйкестетендіретін шкала.
78. Микрометр – бұрама - гайка микрожұбы арқылы бұрыштық өзгерістерді сызықтық шамаларға өзгертуге арналған өлшеуіш аспап.
79. Нониус — өлшеу аспабының негізгі межелік бөлігінің үлесін анықтайтын қосалқы межелігі.
80. Бұрыштық өлшеулер.Горизонталь және вертикаль бұрыштарды өлшеу геодезия мен ең жиі жүргізілетін жұмыстарга жатады. Бұрыштарды өлшейтін негізгі аспапты теодолит деп атайды.
Активті шама – көмекші энергия көздерінсіз өлшеу ақпараттық сигналдарын қалыптастыра алатын физикалық шама (механикалық күш, электр қозғағыш күші және т.б.).
Пассивті шама (мысалы, масса, электр кедергісі, индуктивтілік) – өздігінен өлшеу ақпараттық сигналын қалыптастыра алмайтын шамалар.
Өлшеу - белгілі бір физикалық шамамен оның өлшем бірлігі ретінде қабылданған мән арасындағы сандық қатынасты іс жүзінде анықтауға арналған ақпараттық процес.
Ақпарат – объект туралы алғашқы белгісіз білімдерді азайтуға ықпал жасайтын мәліметтер жиынтығы.
Өлшеу эксперименті –қандайда бір нақтылықпен өлшеу нәтижесін анықтауға арналған, ғылыми тұрғыда негізделген әдіс.
Өлшеу нәтижесі – өлшеу жабдығы көмегімен эксперимент арқылы алынған физикалық шаманың өлшем бірлігі бар сан мәні.
Өлшеу жабдығы – өлшеу экспериментін жасауға арналған мөлшерленген нақтылық сипаттамасы бар техникалық құрылғы.
Cигнал – ақпараттың материалдық тасымалдаушысы.
СИ – халықаралық бірліктер жүйесі – SI (System International).
Өлшеу нақтылығы – өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың ақиқат мәніне жуықтық дәрежесі.
Достарыңызбен бөлісу: |
