Шиеленістерді шешуі.
Белгілі бір жағдайларға байланысты оқушы мен үзінің арасында туған конфликтіге мұғалім әсер етуі осы жағдайға әкеліп соққан тұлғааралық қақтығыстың шегін, себебін-салдарын нақты білуі, тандай алуымен байланысты.
Мұғалім осы әлеуметтік-психологиялық құбылыстың күптеген аспектілерін еске ала отыра, тұлғааралық конфликтілерді шешудің түрлі тактикаларымен қаруланып, оларды нақты жағдайларда қолдана алғанда, істің қажетті шешімін табатынына сенуге болады.
Қарым-қатынастағы қиындықтарды жеңудің тағы бір шарты-педагогтың тәрбиеленушілерінің жас ерекшеліктерін ескеруінде.Түменгі сыныптарда конфликтілер тәртіп талаптарына байланысты туады. Сондықтан, мұғалім бұл жағдайды іскер конфликт деп қарайды. Ал осы кезде күп жағдайларда балалар нақты сипатын анықтай алмайды, сондықтан педагог позициясын үзіне деген реніш, жақсы күрмеушілік деп қабылдайды. Сол себепті олар конфликтті жағдайдағы жүріс-тұрыс мазмүнына сәйкес келмейтін баланың таңдауына әкеліп соғады. Бала үлкенге ренжіп, үзіне - үзі кетуі мүмкін. Мүндай жағдайда педагог үзінің ренішін ашып, содан кейін қажет талаптарды, конфликтіні жалғастырудың қажеті жоқтығын түсініруі керек.
Ал жеткіншек, бала, үзін түменгі сынып оқушысымен салыстырғанда, мүғаліммен арадағы түлғааралық конфликтісінің тең қатынасушысы ретінде санайды. Осы жас-тағы оқушы мен мұғалім арасында іскер конфликтімен қатар, жеке түлғалық сипаттағы келіспеушіліктер де болады. Олар индивидуализацияның күшейіп келе жатқан тенденцияларына, яғни жеткіншектің үзін-үзі ересек сезінуіне, және мүғалімнің оқушыны үзімен тең санамауына байланысты туады. Конфликтік мінез-қүлық шұғыл конфронтация түрінде іске асады, мүғалім конфликтіні шешудің дүрыс жолын таңдамаған жағдайда үзара жеккүрушілікке, кейде жауласушылыққа әкеліп соғады. Тіпті шектен шығар жағдай болса, ұстаздың А.С.Макаренконың үжымдық талқыға салу әдісін қолдануға болады. Бүл әдісті дамудың жоғары деңгейіне жеткен сыныптарда ғана қолдану жүн екенін естен шығармау керек. Ал КТМ мен жоғары сынып оқушылары мен арадағы тұлғааралық конфликтілер, бастауыш сынып, орта буын оқушыларымен арадағы конфликтілер сияқты емес, күтпеген жағдайға әкеліп соғуға мүмкін. Күзге аз ғана күрінген кішігірім жеке тұлғалық конфликті іскер ортаға күшкен кезде ер балалар мен қыздардың болашағына әсерін тигізіп, оларға олақ қадам басқызып, ересек үмірінде күптеген жамандықтарға тап болдыруы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |