1. Оңалту туралы түсінік. Оңалтудың негізгі принциптері мен түрлері
жүктеу/скачать 57.57 Kb.
|
|
1. Оңалту туралы түсінік. Оңалтудың негізгі принциптері мен түрлері. Оңалту – бұл сырқаттың, жарақаттың немесе физикалық, химиялық және әлеуметтік факторлардың әсерінен бұзылған денсаулықты, функционалдық күй мен еңбекке қабілеттілігін қалпына келтіру.Оңалтудың мақсаты — науқастар мен мүгедектерді тұрмыстық және еңбек процесстеріне, қоғамға тиімді және тез арада қайтару; адамның жеке басының қасиеттерін қалпына келтіру, егер бұл мүмкін болмаған жағдайда, біртіндеп қалпына келтіру мақсаты қойылады немесе бұзылған не жойылған функцияны өтеу және қандай жағдай болмасын – аурудың шырқатылуын баяулату. Оларға қол жеткізу үшін емдік қалпына келтіру құралдарының кешені қолданылады, олардың ішінде мейлінше сауықтыру әсері бар келесілері болып табылады: физикалық жаттығулар, емдеудің физикалық әдістері, массаждың әртүрлілігі, жаттығу құрылғыларында шұғылдану, сонымен қатар ортопедиялық құралдар, еңбек терапиясы, логопедпен жұмыс. 2. Медициналық оңалтудағы мейірбикелік процесс. Медициналық оңалтудағы мейірбике процесінің кезеңдері. Медициналық мейірбике – жан-жақты қызмет атқаратын, реабилитация сатысынан өтіп жатқан әрбір пациенттің дұрыс ем алуын қадағалайтын басты тұлға. Диагностикалық сатыда мейірбике аурудың негізгі себептерін анықтап, одан кейінгі емдеу тәсіліне, үйде емдеу кезінде үлкен роль атқарады. Келесі кезеңде оның жұмысы артады: емдік дене шынықтыру, уқалау (массаж) физиотерапия – осылардың барлығын мейірбике атқарады. Дәрігер өз ісінің білгір маманы болса, аурумен тіл табысып дұрыс ем қолданса, мейірбике қалған жұмысты түгелімен мойнына алады. Мейірбике – тек қызмет емес, стационарлы емдеу кезіндегі басты адам. Ол тек творчествалық ұйымдастырумен ғана емес, барлық аурулармен, коллективпен тіл табыса алатын мейірімді де ақжарқын, білімді, сыпайы, қасиетті жан. Дәрігерді реабилитация орталығындағы аурумен кездесу 5-10% ғана құраса, мейірбикенің мәпелі алақанында науқастар ұзақ болады.1 кезең - қалпына келтіру терапиясы 2 кезең - реадапция 3 кезең - реабилитация (дәл мағынада) 1 кезеңнің мақсаты – науқасты болашақ қиын жағдайға психологиялық дайындау. 2 кезеңнің мақсаты - науқастың қоршаған ортаны қабылдауы. 3 кезеңнің мақсаты – тұрмыстық ортаға, қоғамға үйрену, (қарым-қатынас). 3.Оңалту потенциалы, оңалту мақсаттары, оңалту диагнозы дегеніміз не? Оңалту потенциалының, оңалту мақсаттарының түрлерін атаңыз. Реабилитация мақсаты – ағзаның мүмкіндігі жоғалған, сезіну қабілеті жойылған жерін қалпына келтіру, бұл мүмкін болмаған жағдайда ауруды бәсеңдету, кейбір жерді біртіндеп емдеу. Мұның ішінде негізгі рольді дене шынықтыру жаттығуы, табиғи факторлар, әртүрлі уқалау, тренажерда жаттығу, ортопедиялық құралдарын пайдалану, еңбек терапиясы, психотерапия және аутотренинг (Аутотренинг – қиындыққа мойымау, науқастың өзін-өзі тәрбиелеуі). Медициналық және физикалық реабилитациясының қағидалары. Негізгі қағидалар мыналар: 1) қалпына келтіруде ерте бастау, 2) қалпына келтіру шарасын ауқымды қолдану, 3) реабилитация программасын (жоспарын) жекеше жүргізу, 4) реабилитацияны сатылау, 5) реабилитацияның өң бойында үздіксіз емдеу, 6) реабилитацияны әлеуметтік бағытта шешу, 7) реабилитация салмағын дер кезінде бақылау. Реабилитация жұмысын дер кезінде жүргізу ағзадағы кері өзгерістерді (неврологиялық ауруда) болдырмау үшін маңызды. Реабилитацияны ерте бастау көп жағдайда мүгедектікке ұрынбау үшін аса маңызды. Реабилитациялық процесті қашан қай кезде бастау керек? Ол - әр аурудың жеке диагнозына байланысты. Дегенмен, мед реабилитацияны өте ауыр жағдайдағы науқасқа қолдануға болмайды: қызу жоғары, қатты ағза улануы, жүрек-тамырмен өкпе қабынуында; Бірақ операциядан кейін өкпеге ірің мен су толмас үшін ауруға шар үрлеуге тура келеді, сол үшін реабилитация мәселесіне біржақты қарауға болмайды. Комплексті емдеу. Мед реабилитация мәселесі өте күрделі, оған терапевтер, хирургтар, травматолог пен физиотерапевтар, ЛФК метолистері, массажистер, психолог пен психиаторлар ат салысады. Науқас түріне қарап емдеуші дәрігерлер де бөлінеді. 1. Реабилитацияның жеке-дара бағдарламасы. Науқастың жасына, ауру түріне, жынысына, қимыл қозғалысына, дене құрылымына қарап әрбіріне жеке ем қолданылады. 4с4. Емдік дене шынықтыру туралы түсінік. ЕДШ жүргізуге көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер. іп, аурудың тез сауығып қатарға қосылуын қамтамасыз ету. ЛФК негізі биологиялық тәсіл, қимыл-қозғалысты дамыту. ЛФК дене шынықтыру болып табылады, гимнастикалық, спорт ойындары кең қолданылды. Жалпы шынығу емделу мен шынығуға бағытталады. Арнаулы – белгілі бір дене мүшесін дамытуға арналады. ЛФК – таңертеңгі гигиеналық гимнастика, емдеу гимнастикасы, әр түрлі спорт ойындары, жүгіру, секіру, жүру, туризм т.б. негізі болып табылады. ЛФК құралы: массаж, жүгіру, еңбек терапиясы, табиғи факторлар. Сабақты медицина бикесі жүргізеді: әр адамның дене қозғалысын, жаттығу орындауын қадағалайды. Механотерапия – арнаулы аппараттарда дене дамуын, шынығуын, буындар қозғалуын бақылайды. Механотерапия ЛФК көмегінсіз жүзеге аспайды. Механотерапия аппаратында жаттығу негізгі қозғалыс тірегін қалпына келтіру, алған жарақат зардабын жою. Еңбек терапиясы – еңбекпен емдеу. Жеке ағзаның жарақат зардабын жоюға арналған реабилитацияның негізгі бөлігі. Еңбекпен емдеу медициналық емдеумен қатар жүреді. Басты ем алатын жер қимыл қозғалыс мүшесі (бел, аяқ, қол). Еңбек терапиясын жалпы дене бітімін жоғарылатуға да қолданады, емдеу әдісін алған жарақатына қарай белгілейді. Еңбек терапиясын ЛФК (дене шынықтыру емі) толықтырады. Суда дене шынықтыру. Су – жүзу, шомылу кезінде арнаулы емдік гимнастикасын дамытады. Ол ауаға қарағанда тығыз, сол үшін қозғалыстың биомеханикасына әсері зор. Суда қозғалыс, шапшаңдық төмендейді, денені бір қалыпты ұстауға мүмкіндік береді. Қауыздағы (бассейн) жаттығу бұлшықеттің қатаюына жағдай жасайды. «Дене салмағын жою» суда болады, адам денесі 9\10 арасалмағымен судан шығып қалады, яғни су өте тығыз, сол үшін кейбір заттар суға батпайды. Бұл аяқ қол, бет, неврологиялық аурулар үшін өте пайдалы. Су тереңдігі жерде жүру әсерінен өзгеше болған соң науқас ағзасына әлдеқайда пайдалы. Судың сыртқа тебу заңдылығы қимыл қозғалысы төмендеген аурулар үшін пайдасы зор. Емдеу бассейнінде тері жарқырайды, өзгереді, су өткізгіш қасиеті артады, бұлшықет қатаяды, кислород алу өкпе желдеуінен (вентиляция) кейін көбейеді, газ араласу өседі; Гидрокинезотерапия пайдасы осындай зор. 5 сұрақ.Дене жаттығулары - емдік дене шынықтыру (жаттығу терапиясы) әдісінің негізі ретінде, дене жаттығуларының жіктелуі. Емдік дене шынықтыру - бұл өзіндік медициналық пән, теориялық негіз бен денешынықтыруды пайдаланып, әртүрлі ауруды емдеу мен алдын-алуды оқытады.Бұл емдеу әдісі, дене шынықтыру жаттығудың және табиғаттыі факторларын қолдану науқас адамға емдік-алдын-алу мақсаттарынан тұрады. Бұл әдістің негізінде, негізгі биологиялық ағзаның функциясы – қозғалыста жатыр. Емдік денешынықтыру терминін әртүрлі түсінікте көрестеді.Бұл ауыр операциядан кейінгі тыныс алу гимнастика, және жарақаттан кейінгі жүруді үйрету, және гипсті таңғышты шешекеннен кейінге буындағы қозғалысты келтіру.Емдік денешынықтыру бәрінен бұрын медицинаның бөлімі, емдеу мен аурудың алдын-алу денешынықтыру әдісі арқылы екендігін оқытады. ( әдетте физиотерапевтикалық шаралар және массаж бен сәйкестендіріп).ЛФК-ның құрам бөлігі механотерапия, еңбектерапия және емдік массаж болып табылады. ЕДШ-ның заттары кез-келген қозғалыс белсенділігі, жүзу, жүру, монша шаралары, тіпті ойындар, егер оны емдік мақсатта қолданса.Емдік денешынықтыру тек дәрігер нұсқайды және дәрігердің нұсқауымен жүргізіледі, көбіне денсаулық сақтау мекемелерінде-емхана,аурухана, шипажай, диспансерлерде. ЕДШ күшті дамытады, төзімділікті, қозғалыс координацияны, гигиена тәжірибесін өсіреді, ағзаны жаттықтырады. Емдік физикалық денешынықтырудың түрлері. 1. Гигиеналық (таңғы) гимнастика ағзаны күндізгі белсенділікке дайындайды, ұйқыдан кейін , ол жүйке үрдісінің белсенділігі мен бұлшықетке күш түсуін төмендетеді. Ұйқы кезінде пульс пен тыныс алу сирек болады, жүйке үрдісінің белсенділігі төмендейді, ішек перистальтикасы жай болады, асқорыту үрдісі тежеледі, зат алмасу төмендейді.Гигиеналық гимнастика барлық үрдісті белсенді қылу үшін арналған.Сабақ таңғы асқа дейін жүргізіледі, қарсы көрсеткіш болмаса (дәрігер анықтайды) желдетілген жеңіл бөлмеде, қозғалғанда қоспайтын киіммен, 15-20 минут бойы, музыка аккомпонементімен қаласа.Гимнастика комплексі 10-15 жаттығудан тұрады.Әртүрлі бастапқы жағдайдан барлық бұлшықет тобына, координация жаттығуымен қоса, бүгілу, босаңсуы, осанканы дұрыстайтын, өзіне массаж. Күш түсіру денсаулығына, жасына, жынысына, физикалық дамуына сәйкес келу керек.Еркектерге күшті жаттығулар қосылады: гантельдермен, эспадер, әлсіз статикалық қысымен, бүгілуге іш пресс бұлшықетін қатайту, жамбас түбі, егде жастағыларға күш түсіретін жатығулар керегі жоқ, тыныс алу және бұлшықетті босаңсыту, өзіне массаж басына және мойнына, бас миына қанмен қансыздандыруды жақсартуға арнал,ан; балаларға арқасын түзетуге, бүгілуді дамыту, қозғалу координациясы және тепе-теңдік. 2. Емдік гимнастика – негізгі түрі, қосатын және өзіндік науқастармен сабақ, гимнастикалық жаттығулар, емдік алдын-алу мақсатында қолданады. 3. Жүзу ( жаяу, шаңғымен, велосипедпен, қайықпен. 4. Жақын туризм-1-3 күнге көкке шығу, жүйке жүйесінің вегетативті функциясын жақсартады. 5. Сауықтыру жүгірісі- бұл уақытта барлық қаңқа бұлшықеттері жұмыс жасайды және жүйке жүйесіне белгілі күш түсуі. 6. Жүрек - тамыр жүйесі аурулары бар науқастарды оңалту (көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер, емдік дене шынықтыру құралдары мен нысандары). ЖYрек - кантамыр ауруымен ауыратын наукастарды оналту жэне калпына келтiруге медициналык бакылау шаралары кiредi, олар инфаркт алган немесе ауыр кардиологиялык ауруы бар, сонымен катар кардиохирургиялык операция жасалган наукастарга физикалык активтiлiгiн максимальдi калыпка келпруге арналган ю-шаралар жиынтыгы. Реабилитациялык шаралардыц ец басты максаты - жYрек ауруларыныц алдын алу. кардиологиялык реабилитация багдарламасы эр наукаска жеке дара даярланады, оныц узактыгы ккптеген факторларга байланысты. ЖYрек - кантамыр ауруымен ауыратын наукастарды оцалту жэне калпына келтiру пайдасы: мYгедектiктiц алдын алу, кэдiмгi калыпты eмiрге оралу, келесi жYрек устамаларыныц алдын алу жэне баска жYректiц ауруларыныц алдын алуга кeмектеседi. Кардиологиялык проблемаларга байланысты кайта госпитализациялау мYмкiндiгiн тeмендетедi, жYрек ауруларынан eлу каушн тeмендетедi, наукастыц физикалык кондициясын жаксартады, дэрiлiк препараттардыц кажеттшгш азайтады, артериальдi кан кысымын тeмендетедi. наукастыц жеке ерекшелжтерше байланысты, жаттыгулардан, Yйрету ю -шараларынан туратын, жYректiц кез келген ауруына кейiн немесе жYрек - кан тамыр жYйесiне ота жасалганан кейiнгi агзаны кайта калпына келтру жагдайы. 7. Тыныс алу жүйесі аурулары бар науқастарды оңалту (көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер, емдік дене шынықтыру құралдары мен нысандары). 8. Тірек-қимыл аппараты аурулары бар науқастарды оңалту (көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер, оңалту бағдарламасының мазмұны). 9. Әртүрлі кезеңдердегі оңалту шараларын ұйымдастырудың ерекшеліктері (стационар, емхана, санаторий). 10. Физиотерапия туралы түсінік және әдістері. Емдік физикалық факторлардың жіктелуі. 11. Гальванизация және дәрілік электрофорез әдістерінде тұрақты ток және оны емдік профилактикада қолданылуы. Гальванизация - токтың аз күшімен (50 мА) өз шамасын өзгертпейтін тұрақты төмен кернеулі (80 в дейін) электр тоғын емдеу мақсатымен қолдану. Гальванизация жасау үстінде десенсибилизациялық дәрілер мен иммунодепрессанттардың мөлшерін азайтуға болады, себебі гальваникалық ток олардың әсерін күшейтеді, иммунологиялық үрдістері мен жалпы реакция туғызу қабілетіне жақсы әсерін тигізеді. Гальванизацияны қолдану: инфекциялық, уландырғыш және жарақатты жаратылысы бар перифериялық жүйке жүйесінің әр түрлі бөлімдерінің аурулары мен зақымдануы (радикулиттер, плекситтер, невриттер, түрлі локализациялы невралгиялар), ми мен жұлынның, ми қабығының аурулары мен зақымдануының салдары, жарақатты, ревматикалық және айырбас жаратылысы бар вегетативті-тамырлық зақымдану, буындардың созылмалы қабынуы (артриттер) ж.б. Дәрілік электофорез – бұл тұрақты, жиірек қолданылатын гальваникалық токтың және бірнеше емдік дәрі-дәрмектен тұратын токпен бірге организмге баратын дәрілік заттың немесе коктейльдің әсері. Дәрілік электрофорез кеңінен қолданылады. Олар тұрақты тоқты қолдануға көрсеткіштерін міндетті түрде есептей отырып, енгізілетін препараттың фармакотерапиялық қасиеттерімен белгіленеді. Дәрілік электрофорез орталық және перифериялық жүйке жүйесінің , тірек-қимыл аппаратының, гинекологиялық ауруларында қолданылады. Дәрілік электрофорездің емдік әсерінің ерекшеліктеріне мыналар жатады: 1) дененің үстінгі жағында орналасқан жеріне әсерін тигізу мүмкіндігі, мысалы буында; 2) шаралар әрекетінің ұзақтығы- дәрілік заттың депосы бірнеше күннің ішнде сақталады; 3) ас қорыту мүшелеріне дәрілік заттың әсерін тигізуді жою; 12. УЖЖ-терапиясына (ультра жоғары жиілікті терапия) анықтама. УЖЖ-терапиясының емдік әсерлерін атаңыз. УЖЖ-терапия ең көп таралған, электроемдеу әдісі болып табылады. Ол ауру адамның ағзасына ультрадыбыс жиілігіндей электр өрісімен әсер етуге негізделген. Мұндай электр өрісі УЖЖ тербелістері генераторына өткізгіш сымдармен жалғанған екі конденсаторлық электродтардың көмегімен алынады. Әсер етуге қойылған дене бөлігі электродтардың арасына орналастырылады. Электродтардың біреуі ағзаның сәйкес қуыс бөлігіне, екіншісі — дене бетінде орналастырылады. Жоғары жиілікті тербелістердің емдік әсерінің механизмі, заттарға, яғни ағза тіндегі атомдар мен молекулаларға бастапқы әсер етуіне байланысты болады. Жоғары жиілікті тербелістер әсері – екі негізгі эффект топтарына бөлінеді: жылулық эффект және спецификалық эффект. УЖЖ-терапия – электрмен емдеу әдісінің кең тараған түрі. Ауру адам денесінің тініне (УЖЖ) ультражоғары жиілікті электр өрісімен әсер етеді. УЖЖ-терапия кезінде (25-50МГц) иондық өткізгіш арқылы тінде біршама шығындармен қатар, дипольдік белоктық молекулалардың ориентациялық тербелісі әсерінен диэлектрлік шығындарға ұшырайды. УЖЖ-терапия келесі жағдайларда қолданылады: Тірек-қимыл аппаратының ауруларында; Перифериялық нерв жүйесінің ауруларында; Жұлын жарақатында; Өкпенің қабынбалы ауруларында; Терінің және теріасты талшықтарындағы қабыну, іріңді процестерде. 13. Лазерлік терапия. Анықтама. Емдік әсерлері. Біздің Орталықта тірек – қимыл аппаратының ауруларын және үшкіл нерв қабынуын емдеуде қолданылатын лазерлік терапия тиімділігі ең жоғарғы әдістердің бірі саналады. Лазерлік сәулелеудің терапиялық әсер етуі шартты түрде әсер етудің үш әсеріне бөлінуі мүмкін: 1. Бастапқы әсер. Бұл жарық фотондары, жасушаішілік компоненттер және жергілікті қызудан бөлінетін энергияны сіңіру. 2. Екінші әсер. Бұл жасушаішілік деподан кальций иондарын босату, кальций иондарының жоғарғы шоғырланған толқынының таралуы. 3. Соңғыәсер. Тіндерде, мүшелерде туындайтын бейімделуші және компенсациялық реакция кешені дамиды. Жасушалар зат алмасуының жандануы және олардың функциялық белсенділігі артады. Сонымен қатар қалпына келтіру процестері ынталандырылады, қанның микроайналысы күшейтіледі, тіндердің оттегімен қанықтырылуы артады, иммунитет күшейеді. Оттегі алмасуының күшейтілуі оттегі жеткіліксіздігін төмендетеді, тін жасушаларындағы қабыну процестерін азайтады. Тірек – қимыл аппаратының аурулары кезінде лазерлік терапияны кешенді қолдану омыртқаның, омыртқааралық дисктердің және буындардың жалғаушы аппаратын коллагеннің жинақталуы, капиллярлардың тез өсуі, зақымдалған сегмент аумағындағы қабынудың жойылуы есебінен қалпына келуіне ықпал етеді. Остеохондрозды және омыртқаның басқа да ауруларын емдеу кезінде лазерлік терапия қанайналымын жандандырушы ретінде тиімді. Остеохондроз кезінде омыртқааралық дисктердегі дегенеративтік процестер көбіне осы аумақтағы қанайналымының бұзылуына байланысты, ал лазерлік сәулелеу зақымдалған аумақтардағы қанайналымын нәрлендіруді қамтамасыз етуге ықпал етеді, осындай жолмен аурудың одан арғы дамуын тежейді. Лазерлік терапия әсері тіндердегі ісінулерді, ауырсынуларды жою, иммундық жүйеге әсер етуге ықпал етуші қабынуға қарсы іс-әрекеттерден, аллергияға қарсы әсер, репаративтік іс-әрекеттерден (жазылу процестерін жақсарту) тұрады. Лазерлік терапия сонымен қатар омыртқа мен буындардың дегенеративтік - дистрофиялық аурулары кезінде алмасу процестерін ынталандырады. Лазерлік терапия: омыртқаның дегенеративтік аурулары (омыртқаралық жарықтар, диск протрузиялары, остеохондроз, радикулиттер); буын мен сүйек тінінің аурулары (иық сүйегі эпикондилиті, бурситтер, артриттер және артроздар, буындық сіресімдер); байлам және буын аурулары мен жарақаттары; бұлшықет аурулары (миозиттер); сіңір аурулары (тендиниттер); хирургиялық аурулар: операциядан кейінгі және ұзақ уақыт жазылмайтын жаралар, трофикалық ойықжара, келлоидты тыртық (жеделдеу сатысындағы), жарақаттар (механикалық, термиялық, химиялық), остеомиелиттер, аяқтағы тамыр аурулары; нерв жүйесі аурулары: перифериялық нервтердің невралгиясы және невриттер, үшкіл нерв невралгиясы, бет нервісінің невриті, ми-тамырлық жетіспеушілік, ұшықты симпатоганглиониттер, перифериялық нервтердің жарақаттық зақымдануы, симпатикалық адреналдық криздермен ВТД, бас сақинасы, БЦС, шашыраңқы склероз, жарақаттанудан кейінгі сипаттағы аурулар сирингомиелиясы; тірек-қимыл аппаратының аурулары - өзгеріске ұшыраған остеоартроз, артрит, құздамалық артрит, периартрит, өкше сүйек сүйелі, эпикондилит кезінде ұсынылады. Қарқындылығы төменгі лазерлік терапия басымдықтары: терапиялық әсер етудің кең диапазоны; фармокологиялық препараттардың әсер етуіне тән жанама әсерлердің, аллергиялық реакциялардың іс жүзінде болмауы; лазерлік терапия жүргізуге қарсы көрсетімдердің аз болуы; лазерлік терапияны әдеттегі емдеу әдістерімен (жергілікті және жалпы әсер етуші) кешенді қолдану мүмкіндігі; жанасусыз, қолданудың зарарсыздығы. 14. Емдік массаж. Массаждың жіктелуі және түрлері. Массажды тағайындауға көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер. Массаж бірнеше топқа бөлінеді. Олар емдеу, гигиеналық, косметикалық және спорттық массаждар. Сондай-ақ осыларға қосылатын массаждың тағы бір түрі — адамның өзіне-өзі массаж жасауы (самомассаж). 1)емдік массаж – бұл түрдегі массаж физиотерапияда қолданылады; олардың мақсаты - аурулар мен жарақаттардың белгілерін, әсіресе тірек-қимыл аппаратының, бұлшықет спазмын, буындар мен бұлшықеттердің проблемаларын азайту; қан ұйығаннан кейін және тыныс алу проблемаларынан кейін де ұсынылады. Орындау техникасы классикалық массажға ұқсайды; 2)Гигиеналық массаж Массаждың бұл түрі сау адамдардың денсаулығын сақтау үшін, аурудың алдын алу үшін, ерте қартайып — тері солып қалмау үшін қолданылады. Ол барлық денеге немесе жеке бір мүшеге жасалады. Сол сияқты оны маман, әйтпесе әркім өзіне - өзі жасай алады. Гигиеналық массаж, ертеңгі жаттығулар сияқты таңертең орындалады. Қай мезгілде жасаса да оның артықшылығы жоқ, дегенмен таңертең ұйқыдан оянған сәтте денені сергітуге арналған. 3)Нүктелі массаж. Массаждың бұл түрі басқалардан өзгеше. Нүктелі массаж организмнің биологиялық активті нүктелеріне әсер етеді.Нүктелі массаж инемен емдеу әдісіне ұқсас, нерв ұштарын тітіркендіреді. Нүктелі массаж жасағанда әр түрлі тәсілдер қолданылады. Оның екі түрі бар: қоздыру және тежеу. Тежейтін нүктелі массаж бұлшық етті босатуға және ауырған жерді басуға бағытталады.Қоздыратын нүктелі массаж Бұлшық етті қатайту үшін (әлсіреп босап кеткенде) колданылады.Қазіргі кезде ғалымдардыд айтуынша, адам бойынан 695 нүкте табылған. Олардың тек 140— 150-ін ғана массажға колданып жүр. 4)спорттық массаж – бұл түрдегі емдеу дененің күйі мен жарамдылығын сақтауға, сондай-ақ жарақаттар мен жарақаттардың алдын алуға арналған; физикалық белсенділікке дейін де, кейін де қолдануға болады; ынталандырушы массаж – бұл классикалық массаждың қарама-қарсы мақсаты – босаңсудың орнына ынталандырады, тіндердің қоректенуіне көмектеседі және бұлшықет кернеуін арттырады; Қарсы көрсетілім: варикозды веналар және тамырлардың қабынуы, жүктілік немесе етеккір кезеңі, экзема немесе аллергологиялық өзгерістер сияқты тері өзгерістері, гипертония, дене температурасы 38 градустан жоғары. 3 дәрежелі жүрек жеткіліксіздігі. Кез келген қан ауруы. Тағайындауға Көрсеткіштер: ортопедиялық жарақаттар, яғни созылулар, дислокациялар, сынықтар мен көгерулер, инсульттан кейінгі жағдайлар және параличтің басқа түрлері және бұлшықет контрактуралары, омыртқаның деформациясы, профилактикалық – қарқынды спорттық жаттығулар және басқа да қарқынды дене жаттығулары. 15. Курорттық медицина негіздері. Курорттық істің міндеттері. Курорт дегеніміз – климаты ыңғайлы жерге орналасқан және табиғи емдік факторлары бар емдік-профилкатикалық мекеме. Курорттарды әртүрлі комплексті емдік профилактикалық мекемелер болады. Олар санаториилер, пансионаттар, курорттық емханалар монша орындары, лаймен емдеу орындары. Олардың ішінде бастысы санаторий болып табылады. Санаторий – бұл мамандандырылған емдік – профилактикалық мекеме, ол жерде келесі емдік комплекстер қолданылады: климаттық терапия, больнеологиялық терапия, лаймен емдеу, аппараттық физиотерапия, емдік денешынықтыру, активті демалу және активті өмір сүруі. Арнайы климаттық курорттарда санаториилардан басқа дем алу үйлері, пансионаттар, турбазалар, кемпингтер, сонымен қатар дәстүрлі жиындар, мұхит пен өзендерде шомылу, туризм, денешынықтыру және спортпен айналысу климатпрофилактиканың арқасында іске асырылады. Курортта емдеудің созылмалы болатын, немесе әртүрлі даму фазасындағы, жедел аурулардан айыға бастаған (толық немесе жартылай клиникалық ремиссия), кеселінің активтілігі жоқ немесе төмен активті, аллергиялық көріністері шағын, өзі қозғала алатын ауруларды жібереді. Курортты таңдағанда негізгі ауруынан басқа қосалқы ауруларды және олардың активтілігін, аурудың жалпы жағдайын, патологиялық процесстің сатысын, аурудың жасын, оның қызметін ескереді. 16. Климаттық терапия. Анықтама. Климаттық курорттардың жіктелуі. Қазақстанның климаттық курорттары. Климат терапиясы ( климат және терапия ) – ауруды емдеу және алдын алу мақсатында жыл сайынғы ауа райы факторларын қолдану. Климатотерапияда жылдық метеорологиялық кешендердің элементтеріне жердің теңіз деңгейінің биіктігі, барометрлік қысым, ауа температурасы, жауын-шашын мөлшері, ылғалдылық, жел күші немесе бағыты, күн сәулесінің күші, бұлттылық, сонымен қатар ландшафт ерекшеліктері, т.б. б. факторлардың әсері де ескеріледі. Организмнің әртүрлі климаттық жағдайларға бейімделуі әртүрлі климатқа сәйкес жүзеге асырылады. Сұр климат пен қымызбен емдеу туберкулезді емдеуге, ал жартылай шөлді климат бүйрек ауруына жақсы. Теңіз климаты тыныс алу, жүйке жүйесі ауруларын және зат алмасу бұзылыстарын емдеуде қолданылады. Тым климат тыныс алу жолдарына, қан тамырлары жүйесіне қатты әсер етіп, зат алмасуды тездетеді. Климатотерапияның негізгі әдістері - ауамен емдеу, күнге қыздыру, теңізге бару. Климатотерапия курорты, санаторий, демалыс үйлері, пансионат, пионер лагері, лагерь және т.б. б. жерлерде кеңінен қолданылады. 17. Психологиялық оңалту. Психологиялық оңалтудың түрлері мен әдістері. )Психологиялық оңалту үйреншікті дене қабілеттерін ауыр жарақат, алып қою немесе шығын кейін әрбір адам үшін қажет. , Сөйлей жүре, көру қабілеті, немесе басқа да қалыпты дене функцияларын жаңа ортада өмір сүруге үйрену оңай емес. дәрігерлер зардап шеккен адамдарға көмек көрсету тиімді әдістері сыртқы әлеммен әлеуметтік өзара іс-қимыл деңгейін төмендету, бар ма. Психологиялық оңалту түрлі салалардағы көмек 3 түрге бөлінеді: Медициналық. көмек ауруды бастан, психикалық жарақат кейін қалпына, операциялар үшін науқастарды дайындау негізделген. мүгедектік кейін сәйкестілік сақтау. Кәсіби. ересектер жүзеге жоғалған дағдыларды жиі сақтау және қалпына келтіру. Бірақ балалар хат қалпына келтіру үшін психологиялық әдістерін ұштастыра жүзеге асыру үшін, дене жарақат аяқтарын қолмен қозғалыс жұмыс істеді. Әлеуметтік. дене жұмысының жоғалуы психологиялық жайсыздықты қамтиды. қалпына келтіру кезеңін жеңілдету үшін, топ балалардың психологиялық оңалту жүргізіледі. зардап шеккендерге көмек көрсету маңызды бөлігі бордюрлер және басқа да кедергілерді жеңу жолдарын зерттеп, мүгедектер арбасында органының функцияларын жүзеге асыру құралы болып табылады 18. Ингаляциялық терапия. Ингаляцияның емдік әсері. Көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер. 18) ИНГАЛЯЦИЯЛЫҚ ТЕРАПИЯ Ингаляция – емдік мақсатта биологиялық активті заттарды не дәрі-дәрмектерді дем арқылы ағзаға енгізу әдісі. Бұл суықты және жоғарғы тыныс алу жолдарының ауруларын емдеуге арналған тамаша құрал. Ингаляция емі тыныс алу жолдары ауруларында, суық тигенде және созылмалы өкпе қабынуы сынды ауруларды емдеу және алдын алу үшін қолданылады. Процедураның негізгі мақсаты – қақырықты сұйылту және оны өкпе мен бронхтан шығару. Ингаляция емдік шөптер немесе эфир майларын қосу арқылы да жасалады. Ағзаға енгізілген дәрі-дәрмекке байланысты келесі емдік әсерлерге қол жеткізуге болады: қабынуға қарсы; антимикробтық; қақырық түсіретін; бронхолитикалық; иммунитетті күшейтетін; тыныштандыратын әсер. қарсы көрсетілім:Температура тела выше 37,5; ● Различные заболевания сердца; ● Заболевания кровеносной системы; ● Гипертония; ● Легочная недостаточность; ● Аллергия на препараты 19. Гидротерапия (сумен емдеу). Гидротерапияның емдік әсері. Көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер. Гидротерапия (сумен емдеу) – тұщы суды (су құбыры, өзен, көл, жаңбыр сулары) ванна, душ, шайыну, ысқылау, бүрку арқылы сыртқы пайдалану.Гидротерапия денеге сумен механикалық, температуралық және химиялық әсер етуге негізделген. Теріде орналасқан жүйкенің шеткі талшықтарын тітіркендіріп, жүйке импульсінің (қозуына) пайда болуына әкеледі.Жылу әсері денедегі зат алмасуды арттырады, метаболизмді жақсартады, қан айналымын белсендіреді, ұйқы безінің, асқазанның сөл бөлуін күшейтеді. Жылы немесе ыстық су адам ағзасын тыныштандырады және ауырсынуды басады, бұлшықеттерді босаңсытады, без жүйесінің қызметін ынталандырады және ауруға қарсы тұрушылық қабілетін жоғарылатады. жүктеу/скачать 57.57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|