3- нұсқа
1.Палеолит дәуіріне жататын еңбек құралдары
жататын еңбек құралдары
табылған өңір:
А) Алтай өңірі
В) Алатау өңірі
С) Орталық Қазақстан жері
Д) Алматы облысы
Е) Жамбыл облысы
2.Энеолиттік Шебір мекені орналасқан өңір:
А) Маңғыстау
В) Қаратау
С) Солтүстік Қазақстан
Д) Жетісу
Е) Сарыарқа
3.Алғаш әскери-демократияның пайда болған дәуірі:
А) Темір дәуірі
В) Энеолит дәуірі
С) Қола дәуірі
Д) Түркі кезеңі
Е) Неолит дәуірі
4.Антрополог ғалым О.Смағұловтың пікірі бойынша сақ,сармат, үйсін
тайпаларының келбеттері осы тайпаға ұқсас болған:
А) Скифтерге
В) Ғұндарға
С) Парсыларға
Д) Қаңлыларға
Е) Андрондықтарға
5.Массагеттер туралы дерек қалдырған:
А) Марцеллин
В) Диадор
С) Геродот
Д) Прииск
Е) Полибий
6.Бір қабат тас құралдардың жүзін ұсақ кертік ойықтар жасау арқылы
өткірлеу әдісі:
А) Егеу әдісі
В)Қашау әдісі
С) Ретушь әдісі
Д)
Кесу әдісі
Е) Қайрау әдісі
7.Парсы патшасы Кир сақ жеріне жорыққа шықты:
А) Б.з.б. V ғасырда
В) Б.з.б. VІІІ ғасырда
С) Б.з.б. VІ ғасырда
Д) Б.з.б. ІХ ғасырда
Е) Б.з.б. VІІ ғасырда
8.Қытай елінен алғаш рет жібек артқан керуендер Батысқа қарай жолға
шыққан ғасыр:
А) Б.з.б.IV ғасырдың басы
В) Б.з.б.IІІ ғасырдың аяғы
С) Б.з.б.I ғасырдың ортасы
Д) Б.з.б.VІ ғасырдың басы
Е) Б.з.б.V ғасырдың басы
9 ) Геродот шығармаларында Орталық Қазақстанды мекендеген
тұрғындар:
А) Массагет,Дайлар
В) Аргиппей,Аримаспылар
С) Аргиппей,Исседондар
Д) Исседондар,Тиграхаудалар
Е) Массагет,Аримаспылар
10.Солтүстік ғұндардың Чжи-Чжи шаньюйдің басқаруымен тәуелсідігін
сақтау үшін батысқа жылжыған уақыты:
А) б.з.б. V ғ. аяғы
В) б.з.б. І ғ. аяғы
С) б.з.б. ІІІ ғ. аяғы
Д) б.з.б. ІV ғ. аяғы
Е) б.з.б. ІІ ғ. аяғы
11.Ежелгі грек тарихшысы Геродоттың хабарлауынша савроматтардың
тілі өте жақын болған:
А) Скиф тіліне
В) Парсы тіліне
С) Грек тіліне
Д) Үйсін тіліне
Е) Ғұн тіліне
12.Алғашқы адамдар еңбек құралдарының жаңа түрлері-
дәнүккіш,келі,балта,т.б. ойлап тапқан уақыт:
А) Ерте тас ғасыры
В) Мезолит
С) Қола дәуірі
Д) Неолит
Е)
Энеолит
13.1970 жылы дүние жүзі тарихшыларының назарын аударған жаңалық:
А) Есік қорғанынан алтын киімді сақ жауынгерінің табылуы
В) Шілікті қорғанынан алтын киімді сақ патшасының табылуы
С) Аралтөбе қорғанынан алтын киімді сармат адамының табылуы
Д) Отырар экспедициясының басталуы
Е) Түркістан қаласына тайқазанның қайтарылуы
14.Қоғамда алғаш ірі еңбек бөлінісін туғызған жағдай:
А) шаруашылықтың егішілік пен мал шаруашылығы болып бөлінуі
В) аңшылықтың пайда болуы
С) темірді пайдалану
Д) тобырдың қалыптасуы
Е) терімшіліктің дамуы
15.Б.з.б. ІІ-І ғасырларда Қытай елімен сауда байланысын жасаған:
А) Қарлұқ қағанаты
В) Қарахан мемлекеті
С) Оғыз мемлекеті
Д) Соғды елі
Е) Үйсін мемлекеті
16.Қазақстан аумағындағы қола дәуірінің ерекшелігі:
А) Садақ пен жебе пайда болды
В) Отты пайдалана бастады
С) Егіншілік пайда болды
Д) Кен өндіру мен металл өңдеу ісі өркендеді
Е) Еңбек бөлінісі пайда болды
17.Қаңлыларда басым болған егіншіліктің түрі:
А) Үш танапты
В) Қос танапты
С) Ағаш соқалы
Д) Тәлімді
Е) Теселі
18.Қазақстанда еуропеидтік андрон тайпалары өмір сүрген кезең:
А) б.з.б. 140-40
мыңжылдық
В) б.з.б. 2-1 мыңжылдық
С) б.з.б. 15-5 мыңжылдық
Д) б.з.б. 10-7 мыңжылдық
Е) б.з.б. 5-3 мыңжылдық
19. Парсы патшасы І Дарий сақ жеріне жорыққа шықты:
А) Б.з.б. V ғасырда
В) Б.з.б. VІІІ ғасырда
С) Б.з.б. VІ ғасырда
Д) Б.з.б. ІХ ғасырда
Е) Б.з.б. VІІ ғасырда
20. Мәтінде сипатталған тарихи үрдіске тән емес белгі:
"Алғашында ұжымдағы барлық жұмыстарды аналар атқарды.Үңгірлерді
тазалап күтті,тамақ дайындады, жеуге қажетті жеміс-жидектерді
терді.Бұл ұжымдағаналардың беделін арттырды... Әрбір қауым өз аумағында мекен
етті.Ұжымның барлық мүшелері өзара тең есептелінді.Жер,баспана,еңбек
құралдары бәріне ортақ саналды.Барлығы бірлесіп,орманда аң
аулады,балық ұстады,ортақ жайылымда мал жайды.Қауымның ішкі
жұмысын теңдей бөлісті.Әйелдер мен балалар жеміс-жидек
жинады,еркектер ор қазды,егістік жерді тазалады,жыртқыш аңдарды
аулады.Қауымның жеке мүшесіне тиісті мүлікті,мысалы,найзаны кез
келгені пайдалана алды"
А)Аналық ру үстемдігі
В) Қауымның меншігі ортақ болды
С) Жеке меншіктің үстемдігі
Д) Қауым мүшелерінің жас ерекшеліктеріне қарай міндеттерін бөлісуі
Е) Қауым мүшелерінің құқығының тең болуы
4-нұсқа
1.Сақ мәдениетінің өркендеуіне әсерін тигізген мемлекет :
А) Иран
В) Ресей
С) Рим
Д) Египет
Е) Византия
2.Ерте темір дәуірінде Қазақстанның батысында шөлді аудандарда көп
өсірген малдың түрі:
А) Жылқы
В) Қой
С) Түйе
Д) Ешкі
Е) Сиыр
3.Савроматтар туралы дерек қалдырған:
А) Ксенофонт
В) Полибий
С) Помпей Трог
Д) Арриан
Е) Ктесий
4.Қола дәуірінің Петровка қонысы орналасқан аумақ:
А) Оңтүстік Қазақстан
В) Солтүстік Қазақстан
С) Орталық Қазақстан
Д) БатысҚазақстан
Е) ШығысҚазақстан
5.Б.з.б 200 -35 мың жыл аралығында өмір сүрген адам атауы:
А)
Епті адам
В) Кроманьон
С)
Синантроп
Д) Неандерталь
Е) Австролопитек
6.Сақ дәуірінің ерте кезеңіне жататын қоныс:
А) Кеңөткел
В) Пеньки
С) Сексеуіл
Д) Дәндібай
Е) Ботай
7.«Жерлері тегіс, жаңбырлы ,әрі суық келеді» деп үйсін мемлекетінің
табиғатына сипаттама берілді:
А) Кушан мәліметтерінде
В) Парсы жазбаларында
С) Араб хроникаларында
Д) Қытай деректерінде
Е) Грек еңбектерінде
8.Сармат қоғамында әскери-демократия қатысты болды:
А әскерге жарамды ерлерге
В) ерлер мен әйелдерге
С) қауым мүшелеріне
Д) лауазымды адамдарға
Е) тек әйелдерге
9.Қола дәуірінен жалғасып келе жатқан салт- дәстүрдің бір түрі:
А) Қойға табыну
В) Отқа табыну
С) Балбал тастарға табыну
Д) Аңыз кейіпкерлеріне сену
Е) Көк бөріге сыйыну
10.Орталық Қазақстанда б.з.б.VІІІ-V ғасырларда «аң стилімен қатар
дамыған өнер түрі:
А) «Андрондық стиль»
В) «Петроглифтік стиль»
С) «Геометриялық стиль»
Д) « Сыналық стиль»
Е) « Полихром стиль»
11.Қаңлылардың жаздық жайылымдары жетті:
А) Каспий теңізіне дейін
В) Орталық Қазақстан далаларына дейін
С) Моңғолия аумағына дейін
Д) Есіл өзеніне дейін
12.Неолиттік Сексеуіл тұрағы орналасқан аймақ:
А) Солтүстік
Қазақстан облысы
В) Батыс Қазақстан облысы
С) Ертіс өңірі
Д) Қызылорда облысы
Е) Қостанай облысы
13.Алтын бесжұлдыз табылған сақ обасы:
А) Аралтөбе
В) Бесшатыр
С) Есік
Д) Шілікті
Е) Берел
14.Ежелгі адамдар болып табылатын питекантроптар мен
синантроптардың атауы:
А) «Епті адам»
В) «Саналы адам»
С) «Тік жүретін адам»
Д) « Бақташылар»
Е) «Егіншілер»
15.Неандерталь адамы өмір сүрген кезең:
А) Қола
В) Мезолит
С) Палеолит
Д) Энеолит
Е) Неолит
16.Қазақстан территориясында энеолит тұрақтары:
А) Арыстанды,Пеньки
В) Шебір,Ботай
С) Зеленая Балка,Нұра
Д) Шақпақата,Шабақты
Е) Пеньки,Секскуіл
17.« Жер дегеніміз- мемлекеттің негізі,оны қалай береміз ? »,- деген ғұн
басшысы:
А) Чжи-Чжи
В) Мөде
С) Аттила
Д) Руғила
Е) Баламер
18.Қазақстан жерінде қола дәуірін түбегейлі зерттеуді бастаған ғалым:
А) Массон
В) Ақышев
С) Алпысбаев
Д) Марғұлан
Е) Гумилев
19.Тасмола мәдениеттінің ерекшелігі:
А) Қызыл боямен мәйітті бояған
В) Өлген адамды биік тауларға жерлеген
С) Қыш ыдыстаоды обаға қоймаған
Д)
Тау шатқалдарында орналасқан
Е) Адам мен жылқыны қатар жерленген
20. Мәтінде сипатталған тарихи үрдістің шамамен орын алған уақыты.
«Алғашында ұжымдағы барлық жұмыстарды аналар атқарды.Үңгірлерді
тазалап күтті,тамақ дайындады,жеуге қажетті жеміс-жидектерді терді.Бұл
ұжымдағы аналардың беделін арттырды.Әрбір қауым өз аумағында мекен
етті.Ұжымның барлық мүшелері өзара тең есептелінді.Жер,баспана,еңбек
құралдары бәріне ортақ саналды.Барлығы бірлесіп орманда аң
аулады,балық ұстады,ортақ жайылымда мал жайды.Қауымның ішкі
жұмысын теңдей бөлісті.Әйелдер мен балалар жеміс-жидек
жинады,еркектер ор қазды,егістік жерді тазалады,жыртқыш аңдарды
аулады.Қауымның жеке мүшесіне тисті мүлікті,мысалы,найзаны кез
келгені пайдалана алды»:
А) Алғашқы еңбек бөлінісінің пайда болу уақыты
В) «Мұз дәуірінің» басталу уақыты
С) Өндіргіш шаруашылыққа көшу уақыты
Д) Саналы адамның шығу уақыты
Е) Тобырдың қалыптасу уақыты
5-нұсқа
1.Қаңлы көсемдерінде биліктің берілу жүйесі:
А) Әскери демократия жүйесінде
В) Ру кеңесінде шешті
С) Тайпа жиналысында шешті
Д) Мұрагерлік жолмен
Е) Сайлану жолмен
2.Геродот жазбаларында «Олардың әрқайсысы қыста ағашты қалың ақ
киізбен жауып соның астына паналайды:
А) Массагеттер
В) Аримаспылар
С) Дайлар
Д) Аргипейлер
Е) Исседондар
3. Ғұндарда 24 руды басқарған:
А) онбасы
В) елубасы
С) түменбасы
Д) мыңбасы
Е) жүзбасы
4.Қола дәуірінің соңғы кезеңіне жататын кесене:
А) Ақсүмбе
В) Беғазы
С) Көккесене
Д) Түгіскен
Е) Тасақыр
5.« Құдайлардың арасынан күнге табынады,оған
жылқыны құрбандыққа
шалады» деп сақтар туралы жазған ғалымдар:
А) Геродот,Страбон
В) Марцеллин,Ксенофонт
С) Вергилий,Прииск
Д) Помпей Трог,Ктесиий
Е) Полибий,Арриан
6.Көкшетау жерінде жерінде зерттелген қола дәуірінің қонысы:
А) Алексеев
В) Шағалалы
С) Шебір
Д) Степняк
Е) Арқайым
7.Жазба деректерде Қаңлылардың астанасы:
А) Битянь
В) Чигу
С) Шаш-Илақ
Д) Көк-Мардан
Е) Алтын-асар
8.Қаңлылар жерінен Қытай теңгелері табылған Мардан қорымы
орналасты:
А) Жетісуда
В) Қаратау маңында
С) Отырар алқабында
Д) Ташкент төңірегінде
Е) Талас бойында
9.Орал өзенінен Енисей өзеніне дейін,Батыс Сібір жерінен Памир
тауларына дейінгі аумақты алып жатқан қола дәуірінің мәдениеті:
А) Атасу
В) Ұлыбай
С) Беғазы-Дәндібай
Д) Тасмола
Е) Андрон
10.Қауыншы мәдениетінде жақсы дамыған металл өңдеу ісінің түрі:
А) Зергерлік ісі
В) Қола құю
С) Ағаш ұсталығы мен қола құю
Д) Темір өңдеумен балқыту
Е) Ағаш ұсталығы
11.Ғұндардың билеушісі Еділ (Аттила) өмір сүрген ғасыр:
А)
VІ ғасыр
В) V ғасыр
С) VІІ ғасыр
Д) ІV ғасыр
Е) ІІІ ғасыр
12.Неандерталь адамының сүйегі алғаш табылған табылған ел:
А) Германия
В) Индонезия
С) Франция
Д) Қытай
Е) Кения
13.Шілікті патша қорғандары зерттеле бастаған мерзім:
А) 1940 жылдары
В) 1950 жылдары
С) 1980 жылдары
Д) 1970 жылдары
Е) 1960 жылдары
14. Томирис пен Кир шайқасы туралы жазған рим тарихшысы:
А) Страбон
В) Арриан
С) Помпей Трог
Д) Полиэн
Е) Цицерон
15.Қаңлылар туралы жазба дерек:
А) «Худуд – ал –алам» қолжазбасы»
В) Ирандықтардың «Авеста» кітабы
С) Страбонның «География» кітабы
Д) Геродоттың «Тарих» кітабы
Е) Түріктердің «Сына жазулары»
16.Ежелгі сақ тайпасы аргипейлер жөнінде жазған:
А) Помпей-Трог
В) Диадор
С) Страбон
Д) Геродот
Е) Ктесий
17.Қабірхананың ішінен бұғының суреттері салынған тақтайлар табылған
сақ обасы:
А) Бесшатыр
В) Берел
С) Бесоба
Д) Шілікті
Е) Есік
18.Франциядан табылған « саналы адам» атауы:
А) Австролопитек
В) Кроманьон
С) Синантроп
Д) Епті адам
Е) Неандерталь
19.А.Македонскийдің сақтарға шабуылы туралы жазған грек тарихшысы:
А) Ктесий
В) Арриан
С) Ксеркс
Д) Геродот
Е) Ксенофонт
20 .Мәтінде сипатталған тарихи үрдісті анықтаңыз:
«Алғашында ұжымдағы барлық жұмыстарды аналар атқарды.Үңгірлерді
тазалап күтті,тамақ дайындады,жеуге қажетті жеміс-жидектерді терді.Бұл
ұжымдағы аналардың беделін арттырды.Әрбір қауым өз аумағында мекен
етті.Ұжымның барлық мүшелері өзара тең есептелінді.Жер,баспана,еңбек
құралдары бәріне ортақ саналды.Барлығы бірлесіп орманда аң
аулады,балық ұстады,ортақ жайылымда мал жайды.Қауымның ішкі
жұмысын теңдей бөлісті.Әйелдер мен балалар жеміс-жидек
жинады,еркектер ор қазды,егістік жерді тазалады,жыртқыш аңдарды
аулады.Қауымның жеке мүшесіне тисті мүлікті,мысалы,найзаны кез
келгені пайдалана алды»:
А) Көршілес қауымның шығуы
В) Алғашқы еңбек бөлінісінің пайда болуы
С) Өндіргіш шаруашылықтың қалыптасуы
Д) Ертедегі адамдардың ұжымы
Е) Рулық қауымның шығуы