9 сынып. 1-тоқсан БЖБ№1
“Электролиттік диссоциация”.
«Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы» бөлімдері
бойынша жиынтық бағалау
1-нұсқа
Ұсынылған қосылыстардың мүмкін болатын электролиттік диссоциациялану теңдеулерін жазыңыз:. H2SO4, K2SO4, Ba(OH)2, KHCO3, LiOH, H2SO3, Fe(OH)2 (2б)
Берілген заттардың ішінен реакция нәтижесінде тұнба, газ және су түзілетін реакцияны анықтай отырып, молекулалық , иондық және қысқартылған теңдеулерін жазыңыз:
калий гидроксиді, күкірт қышқылы, темір (ІІІ) хлориді, кальций карбонаты. (5б)
Металл катионы мен жалын түстері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
Катион
|
Жалын түсі
|
Li+
Na+
K+
Ca2+
Ba2+
|
А) Сары
В) Күлгін
С) Кірпіш қызыл
D) таңқурай
Е) Сары жасыл
|
(3б)
4. Берілген топтық реагент көмегімен анықталатын иондардың ішінен артығын анықтаңыз.
Топтық реагент
|
Анықталатын иондар
|
Артық ион
|
Н +
|
SiO32- , PO43- , СО32-, SО32-,
|
|
Ag+
|
Cl- , Br - , I- , NO3-
|
|
(2б)
5. Екі сынауықта мыс (ІІ), темір (ІІІ) тұздарының ерітінділері берілген. Әр сынауыққа
натрий гидроксидінің ерітіндісін қосамыз: Түзілген тұнбалардың түстерін жазыңыз. (2б)
Берілген тұздардың ортасын анықтаңыз: Cu(NO3)2, FeCl3, KBr, MgF2, Li2CO3, АlPO4 (3б)
9 сынып. 1-тоқсан БЖБ№1
“Электролиттік диссоциация”.
«Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы» бөлімдері
бойынша жиынтық бағалау
2-нұсқа
1. Ұсынылған қосылыстардың мүмкін болатын электролиттік диссоциациялану теңдеулерін жазыңыз:. H2SіO4, Li2SO4, Mg(OH)2, NаHCO3, KOH, H2CO3, Cu(OH)2 (2б)
Берілген заттардың ішінен реакция нәтижесінде тұнба, газ және су түзілетін реакцияны анықтай отырып, молекулалық , иондық және қысқартылған теңдеулерін жазыңыз:
натрий гидроксиді, тұз қышқылы, мыс (ІІ) хлориді, магний карбонаты. (5б)
Металл катионы мен жалын түстері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
Катион
|
Жалын түсі
|
Sr+2
Na+
K+
Ca2+
Ba2+
|
А) Сары
В) Күлгін
С) Кірпіш қызыл
D) Шымқай қызыл
Е) Сары жасыл
|
(3б)
4. Берілген топтық реагент көмегімен анықталатын иондардың ішінен артығын анықтаңыз.
Топтық реагент
|
Анықталатын иондар
|
Артық ион
|
Fe +2
|
OH- , F- , PО4-3, S2-,
|
|
Zn+2
|
OH- , Br - , PО4-3, S2-,
|
|
(2б)
5. Екі сынауықта темір (ІІ), мырыш тұздарының ерітінділері берілген. Әр сынауыққа натрий гидроксидінің ерітіндісін қосамыз: Түзілген тұнбалардың түстерін жазыңыз (2б)
6.Берілген тұздардың ортасын анықтаңыз: Bа(NO3)2, FeF3, LiI, MgCl2, Nа2CO3, Zn3(PO4)2 (3б)
(5 балл)
Балл қою кестесі
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Сапалық реакциялар арқылы катиондардың анықтайды.
|
1
|
Металл катионы мен жалын түстері арасындағы 5 сәйкестікті анықтайды.
|
5
|
Сапалық реакция көмегімен аниондарды анықтайды және ион алмасу реакцияларының нәтижелерін сипаттайды
|
2
|
Н+ топтық реагентімен анықталмайтын ионды анықтайды .
|
1
|
Ag+ топтық реагентімен анықталмайтын ионды анықтайды.
|
1
|
3
|
Н+ топтық реагент бойынша бір реакция теңдеуін жазады, реакцияның белгісін көрсетеді.
|
1
|
Ag+ топтық реагент бойынша бір реакция теңдеуін жазады, реакцияның белгісін көрсетеді.
|
1
|
Сапалық реакциялар арқылы катиондарды анықтайды.
|
4 (А)
|
Тұнбалардың түстерін жазады.
|
1
|
4 (В)
|
Бір катионның қысқартылған иондық теңдеуін жазады.
|
1
|
Әрекеттесуші заттардың біреуі артық берілген реакция теңдеулері бойынша есептер шығарады.
|
5
|
Есептін берілгенін жазады;
|
1
|
Реакция теңдеуін жазады.
|
1
|
Артық мөлшердегі затты анықтайды.
|
1
|
Тұнбаның массасын есептейді.
|
1
|
Есептің жауабын жазады.
|
1
|
Барлығы:
|
5
|
|
16
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Сапалық реакциялар арқылы катиондардың анықтайды.
|
1
|
Металл катионы мен жалын түстері арасындағы 5 сәйкестікті анықтайды.
|
5
|
Сапалық реакция көмегімен аниондарды анықтайды және ион алмасу реакцияларының нәтижелерін сипаттайды
|
2
|
Н+ топтық реагентімен анықталмайтын ионды анықтайды .
|
1
|
Ag+ топтық реагентімен анықталмайтын ионды анықтайды.
|
1
|
3
|
Н+ топтық реагент бойынша бір реакция теңдеуін жазады, реакцияның белгісін көрсетеді.
|
1
|
Ag+ топтық реагент бойынша бір реакция теңдеуін жазады, реакцияның белгісін көрсетеді.
|
1
|
Сапалық реакциялар арқылы катиондарды анықтайды.
|
4 (А)
|
Тұнбалардың түстерін жазады.
|
1
|
4 (В)
|
Бір катионның қысқартылған иондық теңдеуін жазады.
|
1
|
Әрекеттесуші заттардың біреуі артық берілген реакция теңдеулері бойынша есептер шығарады.
|
5
|
Есептін берілгенін жазады;
|
1
|
Реакция теңдеуін жазады.
|
1
|
Артық мөлшердегі затты анықтайды.
|
1
|
Тұнбаның массасын есептейді.
|
1
|
Есептің жауабын жазады.
|
1
|
Барлығы:
|
5
|
|
16
|
1-вариант жауаптары
Металл катионы мен жалын түстері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз:
Катион
|
Жалын түсі
|
1) Li+
|
D) Шымқай қызыл
|
2) Na+
|
A) Сары
|
3) K+
|
B) Күлгін
|
4) Ca2+
|
C) Кірпіш қызыл
|
5) Ba2+
|
E) Сары жасыл
|
(5 балл)
Берілген топтық реагент көмегімен анықталатын иондардың ішінен артығын анықтаңыз:
Топтық реагент
|
Анықталатын иондар
|
Артық ион
|
Н+
|
SiO32-, PO43-, CO32-, SO32-
|
SiO32-
|
Ag+
|
Cl-, Br-, I-, NO3-
|
NO3-
|
(2 балл)
Мыс (ІІ) және темір (ІІІ) тұздарының ерітінділеріне натрий гидроксидін қосқанда түзілетін тұнбалардың түстері:
Мыс (II): Көк тұнба
Темір (III): Қоңыр тұнба
(2 балл)
Тұз қышқылы мен күміс нитратын араластырғанда түзілетін тұнбаның массасын есептеу:
Химиялық реакция теңдеуі:
HCl+AgNO3→AgCl↓+HNO3\text{HCl} + \text{AgNO}_3 \rightarrow \text{AgCl} \downarrow + \text{HNO}_3HCl+AgNO3→AgCl↓+HNO3
Молярлық массалар:
HCl: 36.5 г/моль
AgNO₃: 170 г/моль
AgCl (тұнба): 143.5 г/моль
HCl үшін зат мөлшері:
5036.5≈1.37 моль\frac{50}{36.5} \approx 1.37 \, \text{моль}36.550≈1.37моль
AgNO₃ үшін зат мөлшері:
17170=0.1 моль\frac{17}{170} = 0.1 \, \text{моль}17017=0.1моль
AgNO₃ шектелген реагент болғандықтан, реакция барысында 0.1 моль AgCl тұнба түзілетінін есептейміз.
Тұнба массасы:
0.1 моль×143.5 г/моль=14.35 г0.1 \, \text{моль} \times 143.5 \, \text{г/моль} = 14.35 \, \text{г}0.1моль×143.5г/моль=14.35г
Тұнба массасы: 14.35 г
(5 балл)
2-вариант жауаптыр
1-тапсырма: Металл катионы мен жалын түстері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз.
Катион және жалын түсі:
Li+ → D) Шымқай қызыл
Na+ → A) Сары
K+ → B) Күлгін
Ca2+ → C) Кірпіш қызыл
Ba2+ → E) Сары жасыл
(5 балл)
2-тапсырма: Берілген топтық реагент көмегімен анықталатын иондардың ішінен артығын анықтаңыз.
Топтық реагент және анықталатын иондар:
Н+ → SiO32-, BO33-, NО3-, SO32-
Артық ион: NO3-
Ag+ → Cl-, Br-, I-, NO3-
Артық ион: NO3-
(2 балл)
3-тапсырма: Түзілген тұнбалардың түсін жазыңыз.
Темір (II) гидроксиді: Жасыл тұнба
Мырыш гидроксиді: Ақ тұнба
(2 балл)
4-тапсырма: Химиялық реакцияны есептеңіз.
Берілген мәліметтер:
Барий нитратының массасы = 23,5 г
Күкірт қышқылының массасы = 42 г
Реакция теңдеуі:
Ba(NO3)2+H2SO4→BaSO4(тұнба)+2HNO3Ba(NO_3)_2 + H_2SO_4 \rightarrow BaSO_4 (тұнба) + 2 HNO_3Ba(NO3)2+H2SO4→BaSO4(тұнба)+2HNO3
Молярлық массалар:
Ba(NO3)2Ba(NO_3)_2Ba(NO3)2 = 137 (Ba) + 2 × 62 (NO_3) = 261 г/моль
H2SO4H_2SO_4H2SO4 = 2 × 1 (H) + 32 (S) + 4 × 16 (O) = 98 г/моль
BaSO4BaSO_4BaSO4 = 137 (Ba) + 32 (S) + 4 × 16 (O) = 233 г/моль
Барий нитратының мөлшерін есептейік:
23.5г261г/моль≈0.09моль\frac{23.5 г}{261 г/моль} \approx 0.09 моль261г/моль23.5г≈0.09моль
Күкірт қышқылының мөлшерін есептейік:
42г98г/моль≈0.43моль\frac{42 г}{98 г/моль} \approx 0.43 моль98г/моль42г≈0.43моль
Барий нитраты шектелген реагент, себебі оның мөлшері аз.
Түзілген барий сульфатының массасын есептейік:
0.09моль×233г/моль≈20.97г0.09 моль \times 233 г/моль \approx 20.97 г0.09моль×233г/моль≈20.97г
Жауап: 21 г барий сульфатының тұнбасы түзіледі.
(4 балл)
Достарыңызбен бөлісу: |