№2 практикалық жұмыс
Сфералық линзалар көмегімен әртүрлі заттардағы жарық жылдамдығын анықтау.
Құралдар:: Түбі дөңгелек суы бар колба; өсімдік майы немесе глицерині бар дәл сондай колба; милиметрлік бөліктері бар сызғыш; экран (ақ қағаз беті); жіп.
Жұмыстың мазмұны мен жасау тәсілі:
Сыну көрсеткішіне байланысты ортада жарық жылдамдығы әртүрлі жылдамдықтармен өтеді
,осында c = 3 • 108 м/с – вакуумдегі жарық жылдамдығы.
Егер сфералық линза ретінде мөлдір сұйықпен толтырылған түбі дөңгелек колбаны алса, онда колбаның қисықтық радиусын біле тұра, оның фокустық қашықтығын анықтауға
формуланы қолданамыз және жарықтың осы ортада сыну кқрсеткішін формуласымен табамыз.
Заттағы жарық жылдамдығы формуласымен есептеледі.
Жұмыс барысы:
1. Өлшеулер мен есептеулерді енгізу үшін дәптерге кесте сызыңдар.
2. Линза (суы бар колба) көмегімен экранда терзенің кескінің алыңдар. Линзаның центрінен кескінге дейін арақашақтақты өлшеңдер. Осы арқашықтық F фокустық қашықтық болады.
3. Колбаның енді жерінің l ұзындығын жәппен өлшеп l = 2πR формуласынан R колбаның қисықтық радиусын есептеңдер.
4. Формула (1) арқылы судық сыну көрсеткішін және (2) формула көмегімен ортадағы жарық жылдамдығын есептеңдер.
5. Тәжірибені глицерин (май) үшін қайталаңыз.
6. Кестелік мәндермен тәжірибе жүзінде алған мәндерді салыстырып, өлшеулердің қателігін есептеңдер.
7. Жарық жылдамдығының ортаның оптикалық тығыздығынан тәуелділігі туралы қорытынды жасаңдар.
Зат
|
F,м
|
L,м
|
R,м
|
n
|
V, м/с2
|
Су
|
|
|
|
|
|
Глицерин (май)
|
|
|
|
|
|
Бақылау сұрақтары:
Линза деген не? Линзаның қандай түрлері болады?
Жинағыш линзаның 3 F нүктесіне орналасқан дененің кескінің салыңдар.
Жинағыш линзаның 2 F нүктесіне орналасқан дененің кескінің салыңдар.
Достарыңызбен бөлісу: |