2-зертханалық сабақ. Күн радиациясы Сабақтың мақсаты
жүктеу/скачать 1.2 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тікелей күн радиациясы
- Диффузиялық күн радиациясы
|
2-зертханалық сабақ. Күн радиациясы Сабақтың мақсаты: студенттерге күн радиациясының сипатын, оның түрлерін түсіндіру. Күннің сәуле шығаруы – Күннің электрмагниттік және корпускулалық сәуле шығаруы. Электрмагниттік радиация (күннің сәулелік энергиясы) электрмагниттік толқындар түрінде, 300000 км/с жылдамдықпен тарап, жер атмосферасына енеді. Жер бетіне дейін тура (жерге бұлтсыз ашық жағдайда атмосферадан көктей өтіп жететін Күн сәулелері) және шашыранды (атмосферадағы шаң-тозаңнан, бұлттан шашыраған Күн сәулесі) радиация түрінде жетеді. Олардың 48%-ы спектрдің көрінетін бөлігінде (0,38 – 0,76 мкм), 45%-ы инфрақызыл сәуле (0,76 мкм), 7%-ы ультракүлгін сәуле (0,38 мкм) спектрінде жатады. Корпускулалық радиация негізінен 300 – 1500 км/с жылдамдықпен қозғалатын әрі түгелімен жер магнитосферасында тұтылып қалатын протондардан тұрады (концентрациясы 5 – 80 ион/см3, ал күн активтілігі артқанда, ол да артады). Күн радияциясы – Жер бетінде және атмосферада болып жатқан экзогендік процестер үшін бірден-бір энергия көзі болып табылады; әдетте оны жылулық әсері бойынша өлшейді. Оның жер бетіне келетін мөлшері уақыт бірлігінде 1 см 2 жерге түсетін калориямен өрнектеледі. Жер әр минут сайын Күннен 2,4·1018 кал сәулелік энергия алады. Метеорологияда сәулелік энергия ағындары толқын ұзындықтары 0,2-ден 5,0 мкм-ге дейінгі қысқа толқынды радиацияға және толқын ұзындықтары 5,0-ден 100 мкм-ге дейінгі ұзын толқынды радиацияға бөлінеді. Қысқа толқынды күн радиациясының ағындары : – тікелей; – шашыранды (диффузиялық); – қосынды. Тікелей күн радиациясы Бұл тікелей күннен келетін және бағыты өзгермейді. Желдің әсер еткенін байқауға болады, бірақ әсері айтарлықтай емес. Желді күндері сіз жылуды жоғалтуды сезінесіз. Жер бетінде қатты жел тұрғанда жылудың әсері онша көп болмайды. Сәулеленудің бұл түрінің негізгі сипаттамасы оны ұстап тұрған кез келген мөлдір емес объектіден жеңіл көлеңке түсіре алады. Диффузиялық күн радиациясы Бұл күн сәулесінің бізге жеткен және бұлтпен шағылысқан немесе жұтылатын бөлігі. Олар барлық бағытта таралатындықтан, оларды диффузиялық шағылысулар деп атайды. Бұл процесс тек бұлттардан ғана емес, сонымен қатар атмосферада қалқып жүретін кейбір бөлшектерден де шағылысу және жұту есебінен жүреді. Бұл бөлшектер атмосфералық шаң деп аталады және олар күн радиациясын тарата алады. Сондай-ақ Оны диффузиялық шағылысу деп атайды, өйткені оны таулар, ағаштар, ғимараттар және жер сияқты заттар бұрады. құрылымына байланысты өзі.жүктеу/скачать 1.2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|