ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3-деңгейдегі СМЖ құжат
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-15.1.22/01-2014
|
ПОӘК
«Публицистік шығармашылықтың негіздері» пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы
|
2014 жылғы
№2 басылым
|
5В050504 «Журналистика» мамандығына арналған
«Публицистік шығармашылықтың негіздері» пәнінің
ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2014
Кіріспе
1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Құрастырушы _________ «___» _______ 2014 жыл.
қолы
Каримова Бибігүл Жұмашқызы, Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының аға оқытушысы.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының мәжілісінде қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ «___» _______ 2014 жыл.
Кафедра меңгерушісі: ___________ Жұмағұлова Ә.М.
2.2 Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар факультеттің оқу- әдістемелік бюро мәжілісінде талқыланып, бекітілді.
Хаттама №___ «___» _______ 2014 жыл.
Төрағасы: ___________ Тойкин С.Х.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде мақұлданып, бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________2014 жыл.
ОӘК төрайымы _________________ Искакова Г.К.
4 «___» _______ 20 ж. шыққан ПОӘК-нің
№2 БАСЫЛЫМЫ
Мазмұны
1 Қолданыс аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль бойынша)
5 БӨЖ тақырыптары
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНУ АЯСЫ
«Публицистік шығармашылықтың негіздері» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы 5B050400 «Журналистика» мамандығының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы «Публицистік шығармашылықтың негіздері» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
- 5В050400 «Журналистика» мамандығының 1080-23.08.2012 бекітілген ҚР МЖМБС мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты;
- 5В050400 «Журналистика» мамандығының эликтивті пәндер катологы бойынша жүзеге асады. Эликтивті пәндер катологы ОӘК-тің __________ жылғы №____ хаттамасымен бекітілген;
- СТУ 042-ГУ-4-2014 Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2014 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен құрылымы» құжаттық іс-жосығы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
Қоғам дамуының қазіргі сатысында мерзімді баспасөз және электронды ақпарат құралдарының маңызды міндеті – тәуелсіз мемлекетіміздің ішкі және сыртқы саясатын білікті саралай білу, нарықтық экономика проблемаларын халық зердесіне жеткізе алу, ел санасына руханилықтың, адамгершіліктің ізгі дәнін сіңіру. Осы мәселеге қазіргі қазақ публицистикасы насихаттық, реттемелік, гедонистік, ғылыми-танымдық, ақпараттық тұрғыдан белсене араласады. Информациялық және мәдени кеңістікте көсемсөз үлгілерінің таралуын, оның жанама ықпалын тап баса білу теориялық және практикалық сауаттылыққа, біліктілікке және шалымдылыққа тікелей байланысты. Яғни, практикалық журналистикаға теориялық қағидалар мықты таяныш.
3.2 Осы курстың мақсаты:
«Публицистік шығармашылықтың негіздері» пәнін студенттерге оқытудағы негізгі мақсат:
-
Қазіргі ақпараттық кеңістікте қалыптасқан тенденцияларға баға беріп, теориялық жағынан байыптама жасау;
-
Қалыптасқан жанрлар жүйесінің өзіндік заңдылықтарын зерделеу;
-
Жекелеген жанрлардың өзіне тән эволюциясы мен ерекшеліктерін ажырата білу;
-
Әр жанрдың атқарар міндетін теория және практика жүзінде ұғыну;
-
Дәстүрлі жанрлар модельдерін толысу, даму процесінде көрсету;
-
Баспа өнімдерін рецензиялау және жарнамалау ісіне теория және практикалық істе үйрету.
3.3 Курстың негізгі міндеттері:
Бүгінгі таңда дәстүрлі журналистика жанрлар жүйесі елеулі өзгеріске ұшырап, публицистика кеңістігіне бірсыпыра жаңа пішіндер дүниеге келді. Дей тұрғанмен оның ұзақ тарихи мерзімде түбегейлі өзгеріске ұшырамайтын, өмір шындығын бейнелейтін құрылымдық- композициялық сипаты сақталып қалды.
Теориялық дәріс оқу барысында осы мәселелердің бәрі оқу бағдарламасына, бөлінген уақытқа сай толық қамтылады.Студенттер «Публицистің шығармашылық негіздері» теориялық сабағынан алған білімін іс жүзінде тиянақтай, пысықтай түсу үшін семинарлық жұмыстар жүргізіледі. Әрбір семинарлық сабақ қазіргі отандық, шетелдік газет, журналдарынан алынған нақты мысалдармен дәйектеліп, көрнекілендіріліп отырылады. Студентке семинар кезіде жеке тапсырма беріліп, ол орындалып біткен сәтте көпшілікке ұсынылады.
Студенттерге баспагерлік жаңа өнімдерге байланысты арнайы тақырып беріліп, сол тапсырманы лайықты деңгейде орындағандарға қосымша тапсырма балл қойылады, сонымен қатар көңілден шыққан жұмыстар тиісті басылымдарға ұсынылады.
3.4 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
Пәнді оқыту нәтижесінде студент мыналарды білуі керек:
-
Журналистикадағы стильдік ерекшеліктер мен олардың өзіндік
табиғатын меңгереді;
-
БАҚ-ғы стильдердің қалыптасу, даму кезеңдері жайлы толық
мағұлмат алады;
-
Баспасөздің тілі мен стилінің өзіндік ерекшеліктері, оларға
қойылатын типтік талаптар туралы терең білім алады;
-
Бүгінгі таңдағы БАҚ-тың тілі мен стилі туралы нақты мысалдар
арқылы олардың құндылықтары туралы өзіндік нақты көзқарастар қалыптастырады;
-
Теориялық білімдерін тәжірибеде қолдана білуді үйренеді;
-
Кәсіби зерттеу жұмыстарына дағдылары қалыптасады.
3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1 Қазақ журналистикасының тарихы
3.6 Курстың постреквизиті:
3.6.1 Журналистік шеберлік
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
1 Кесте
Курс |
Семестр
|
Кредит
|
ДС (сағ)
|
СПС (сағ)
|
Лаб. (сағ)
|
ОСӨЖ
(сағ)
|
СӨЖ(сағ
|
Бар
(сағ)
|
Бақылу түрі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
2
|
4
|
3
|
15
|
30
|
-
|
22,5
|
67,5
|
135
|
емтихан
|
4 ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ БОЙЫНША)
2 Кесте
Сабақтың тақырыбы
|
Сағат саны
|
1
|
2
|
Дәріс сабақтары
| -
Модуль Публицистика туралы түсінік
1 Публицистика табиғаты. Публицистиканың пайда болуы.
|
1
|
2 Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
1
|
3 Қазақ публицистикасының тарихи негіздері.
Көне түркі жазба ескерткіштері- публицистика бастаулары
|
1
|
2 - Модуль Публицистиканың негізі
1 Батырлар жыры- ауызекі публицистика үлгісі.
|
1
|
2 Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
1
|
3 Шешендік сөзердегі публицистикалық белгілер
|
1
|
3 - Модуль Қазақ публицистикасының қалыптасуы
1 Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы.
Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы.
|
1
|
2 «Түркістан уалаяты газетінде» публицистиканың қалыптасуы
|
1
|
3 «Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
1
|
4 «Айқап» журналындағы публицистика
|
1
|
5 «Қазақ» газетіндегі публицистика
|
1
|
4 - Модуль Публицистикадағы шығармашылық даралық
1 Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
1
|
2 Қазақ публицистикасының жаңашылдық түрі ретінде дамуы.
Кеңес дәуіріндегі публицистика.
|
1
|
5 - Модуль Қазақ ғалымдарының публицистикалық еңбектері
1 Публицистика типологиясы
|
1
|
2 Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақыпытық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
1
|
Практикалық (семинар) сабақтары
| -
Модуль Публицистика туралы түсінік
1 Публицистика табиғаты. Публицистиканың пайда болуы
|
1
|
2 Ақпараттың, жаңалықтың қайнар көзі
|
1
|
3 Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
1
|
4 Хабарлама жанрларының талдамалық сипатқа ұмтылуы
|
1
|
5 Қазақ публицистикасының тарихи негіздері.
Көне түркі жазба ескерткіштері- публицистика бастаулары
|
1
|
6 Газет жаңалықтарына қойылатын басты талаптар
|
1
|
2 - Модуль Публицистиканың негізі
1 Батырлар жыры- ауызекі публицистика үлгісі
|
1
|
2 Хабарлама жанрлары
|
1
|
3 Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
1
|
4 Талдамалы жанрлар тобы материалдарының негізгі белгілері
|
1
|
5 Шешендік сөзердегі публицистикалық белгілер
|
1
|
6 Проблемалық мақалалардың сипаты
|
1
|
3 - Модуль Қазақ публицистикасының қалыптасуы
1 Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы.
Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
|
1
|
2 Аралық бақылау жұмысы
|
1
|
3 «Түркістан уалаяты газетінде» публицистиканың қалыптасуы
|
1
|
4 Қамтудың түрлері, оның кеңістік пен уақытқа тәуелділігі
|
1
|
5 «Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
1
|
6 «Баспасөзге шолу» ұғымы
|
1
|
7 «Айқап» журналындағы публицистика
|
1
|
8 Саяси портреттің портреттік очерктен айырмашылығы
|
1
|
9 «Қазақ» газетіндегі публицистика
|
1
|
10 Журналистік тексеріс және журналистік зерттеу
|
1
|
4 - Модуль Публицистикадағы шығармашылық даралық
1 Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
1
|
2 Көркем-публицистикалық жанрлардың гедонистік бедерлері
|
1
|
3 Қазақ публицистикасының жаңашылдық түрі ретінде дамуы.
Кеңес дәуіріндегі публицистика
|
1
|
4 Қазіргі баспасөздегі памфлет
|
1
|
5 - Модуль Қазақ ғалымдарының публицистикалық еңбектері
1 Публицистика типологиясы
|
1
|
2 «Жас алаш» газетінің суреттемелері
|
1
|
3 Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақыпытық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
1
|
4 Аралық бақылау жұмысы
|
1
|
5 БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1 Қазіргі публицистика жанрларын топтастыру мәселелері
5.2 Батырлар жырындағы репортаждық сарындар.
5.3 Орхон-Енесей бәдіздеріндегі хронотоп мәселелері.
5.4 Сұхбаттың эволюциясы және қазіргі түрлері.
5.5 Ж.Ауыпбаев очерктерінің өзіндік ерекшеліктері.
5.6 Ақпараттағы тепе-теңдік принципінің көрінісі.
5.7 Көркем әдебиеттегі зиялылар өмірі мен журналистикадағы зиялылар хроникасы.
5.8 Фельетон жанры бәсеңдеуінің әлеуметтік астарлары.
5.9 Очерк жанрының трансформациясы.
5.10 Қазақ эссесінің тарихи негіздері.
5.11 Ақпаратты топтастырудың жаңа принциптері.
5.12 Ой ағымы мен уақыт ағымы категориялары.
5.13 Публицистика жанрын зерттеудің қазіргі жағдайы.
5.14 Журналистік «мен» және лирикалық «мен» мәселелері.
5.15 Журналистік тексерістің құқықтық және моральдық жақтары.
5.16 Памфлеттің атқарар қызметі, оның негізгі белгілері.
5.17 Очерктің түрлері.
5.18 Фелетон формасының ерекшеліктері, оның бағдары, композициясы, сюжеті, тілі мен стилі.
5.19 Репортаждың дәстүрлі моделі.
5.20 Ресми сұхбат.
5.21 Есептің өзіне тән белгілері.
5.22 «Дала мен қала» газетінің идеалық ұстанымы.
5.23 Қамту неге тәуелді?
6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3-Кесте
Тақырып
|
Көрнекі құралдар,
ОТҚ
плакаттар, стендтер
|
Өз бетімен дайындалу сұрақтары
|
Бақылау түрі
|
Дәріс сабағы
|
Тәжірибелік сабағы
|
Зертх. жұмыс
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1 Публицистика табиғаты. Публицистиканың пайда болуы
|
1 Публицистика табиғаты. Публицистиканың пайда болуы
2 Ақпараттың, жаңалықтың қайнар көзі
|
|
Дәріс тезисі, бақылау тапсырмалары
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
2 Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
3 Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
4 Хабарлама жанрларының талдамалық сипатқа ұмтылуы
|
|
Дәріс тезисі, кесте
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
3 Қазақ публицистикасының тарихи негіздері.
Көне түркі жазба ескерткіштері- публицистика бастаулары
|
5 Қазақ публицистикасының тарихи негіздері.
Көне түркі жазба ескерткіштері- публицистика бастаулары
6 Газет жаңалықтарына қойылатын басты талаптар
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
4 Батырлар жыры- ауызекі публицистика үлгісі
|
7 Батырлар жыры- ауызекі публицистика үлгісі
8 Хабарлама жанрлары
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
5 Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
9 Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
10 Талдамалы жанрлар тобы материалдарының негізгі белгілері
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Ауызша
|
6 Шешендік сөзердегі публицистикалық белгілер
|
11 Шешендік сөзердегі публицистикалық белгілер
12 Проблемалық мақалалардың сипаты
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
| 7 Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы.
Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
| 13 Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы.
Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
14 Аралық бақылау жұмысы
|
|
Дәріс тезисі, бақылау тапсырмалары
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Ауызша
|
8 «Түркістан уалаяты газетінде» публицистиканың қалыптасуы
|
15 «Түркістан уалаяты газетінде» публицистиканың қалыптасуы
16 Қамтудың түрлері, оның кеңістік пен уақытқа тәуелділігі
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
9 «Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
17 «Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
18 «Баспасөзге шолу» ұғымы
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Ауызша
|
10 «Айқап» журналындағы публицистика
|
19 «Айқап» журналындағы публицистика
20 Саяси портреттің портреттік очерктен айырмашылығы
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
11 «Қазақ» газетіндегі публицистика
|
21 «Қазақ» газетіндегі публицистика
22 Журналистік тексеріс және журналистік зерттеу
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
12 Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
23 Публицистикадағы шығармашылық даралық
24 Көркем-публицистикалық жанрлардың гедонистік бедерлері
|
|
Дәріс тезисі, кесте
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
13 Қазақ публицистикасының жаңашылдық түрі ретінде дамуы.
Кеңес дәуіріндегі публицистика
|
25 Қазақ публицистикасының жаңашылдық түрі ретінде дамуы.
Кеңес дәуіріндегі публицистика
26. Қазіргі баспасөздегі памфлет
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Жазбаша, ауызша
|
14 Публицистика типологиясы
|
27 Публицистика типологиясы
28 «Жас алаш» газетінің суреттемелері
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Ауызша
|
15 Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақыпытық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
29 Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақыпытық, проблемалық пішіндік ізденістер
30 Аралық бақылау жұмысы
|
|
Дәріс тезисі
|
Баспасөз материалдары, ғылыми еңбектер
|
Ауызша
|
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
Кесте 4
Оқулықтардың, оқу құралдарының атауы
|
Саны
|
Студенттердің саны
|
Қамтамасыз ету пайызы
|
1. Амандосов Т. Публицистика – дәуір үні
|
2
|
10
|
14,2%
|
2. Бекхожин Қ. Қазақ баспасөзінің даму жолдары
|
7
|
10
|
70%
|
3. Жақып Б.Ө. Қазақ публицистикасының қалыптасу, даму жолдары
|
10
|
10
|
100%
|
4. Бекжігіт С. Камал Смайылов – публицист
|
5
|
10
|
50%
|
5. Нұртазин Т. Шеберлік туралы ойлар
|
5
|
10
|
50%
|
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер:
8.1.1 Амандосов Т. Публицистика – дәуір үні. – Алматы: Қазақстан, 2012.
8.1.2 Бекхожин Қ. Қазақ баспасөзінің даму жолдары. – Алматы: Қазмембас. 2012.
8.1.3 Омашев Н. Қазақ журналистикасы. – Алматы: Қазақ университеті, 2011.
8.1.4 Елеукенов Ш.Р. Замандас парасаты. – Алматы: Жазушы, 2011.
8.1.5 Қабдолов З. Сөз өнері. – Алматы: Жазушы, 2011.
8.1.6 Жақып Б.Ө. Қазақ публицистикасының қалыптасу, даму жолдары. – Алматы: Білім, 2011.
8.1.7 Майтанов Б. Суреттеу және мінездеу. – Алматы: Қазақ университеті, 2011.
8.1.8 Бекжігіт С. Камал Смайылов – публицист. – Алматы: Қазақ университеті, 2010.
8.1.9 Жұмалиев Қ. Әдебиеттер теориясы. – Алматы: Мектеп, 2010.
8.1.10 Нұртазин Т. Шеберлік туралы ойлар. – Алматы: Жазушы, 2010.
8.1.11 Майтанов Б. Көркемдік нәрі. Романдағы психологизм арналары. – Алматы: Жазушы, 2011. 46-47 бб.
8.1.12 Серғалиев М. Сөз сарасы. – Алматы, 2011. – 134 б.
8.1.13 Основы журналисткого мастерства. – Москва, Высш. Школа, 2011.
8.1.14 Проблемы журналисткого мастерства. – Москва, Изд-во МГУ, 2011.
8.1.15 Аграновский А. Уроки мастерства. – Москва, 2011.
8.2 Қосымша әдебиеттер
8.2.1 Байтұрсынов А. Ақ жол. Өлеңдер мен тәржімелер, публицистикалық мақалалар және әдеби зерттеу. – Алматы: Жалын, 2011.
8.2.2 Қожакеев Т. Көксеңгірлер. – Алматы, 2011.
8.2.3 Жақып Б.Ө. М.Әуезов – публицист. – Алматы: Ана тілі, 2011.
8.2.4 Шәріпов А.С. Қожанұлы - әдебиетші. – Алматы: Ердәулет Қазақстан, 2010.
8.2.5 Агроновский А. Уроки мастерства. – Москва, 2010.
8.2.6 Виленский М. Как написать фельетон. – Москва, 2010.
8.2.7 Кольцов М. Писатель в газете. – Москва, 2010.
Достарыңызбен бөлісу: | 
