№6 дәріс
1.Тақырыбы: Жетекші клиникалық синдромдар (қақпақша аппаратының зақымдануы).
2. Мақсаты: Жүрек қақпақшасының зақымдану белгілері мен синдромдарын анықтауға, қосымша
аспаптық зерттеу әдістерінің жоспарын құруға, аускультация нәтижелері мен қосымша зерттеу
әдістерін түсіндіруге, жетекші синдром мен оның белгілерін ажыратуға үйрету.
3. Дәріс тезистері:
Жүрек қақпақшасының зақымдану синдромы симптомдардың 2 тобын қамтиды.
Бірінші топ-патологиялық өзгерген қақпақшаның жұмыс істеуінің бұзылуынан және осының
салдарынан қан ағымының өзгеруінен туындаған қақпақшалық (тікелей) симптомдар. Бұл
белгілерге аускультативті белгілер жатады-бұл жүрек ақауы үшін тонның патогномоникалық
өзгеруі, шу мен қосымша тондардың пайда болуы. Бұл белгілердің болуы жүрек ауруы диагнозын
сенімді етеді. Егер бұл белгілер болмаса, онда ақаулық диагнозы өте күмәнді. Аускультацияны ФКГ
толықтыруы мүмкін, бірақ оны ауыстырудың орнына ғана толықтырады.
Тікелей белгілерге аускультативті эквивалент болып табылатын кейбір пальпациялық белгілер
жатады, мысалы, систолалық немесе диастолалық діріл – шудың баламасы.
Жүрек ақауының тікелей белгілерін ультрадыбыстық зерттеу арқылы анықтауға болады, бұл
жүрек клапанын және тұтастай алғанда жүректің нақты жұмысын визуализациялауға мүмкіндік
береді. Бұл әдіс өте мазмұнды және алынған жүрек ақауларын диагностикалауда жаңа дәуірді ашты.
Екінші топ-жанама, жанама белгілер:
а) дамып келе жатқан компенсаторлық гипертрофиямен және жүрек бөлімдерінің
дилатациясымен;
б) қан ағымының бұзылуы (оның әлсіреуі немесе күшеюі) әр түрлі тамырлы аймақтарда.
Компенсаторлық гипертрофия және жүректің дилатациясы перкуссия, рентген әдісі және
электрокардиография арқылы анықталады. Алайда, перкуссия мен рентгендік зерттеу гипертрофия
мен дилатацияның бастапқы кезеңдерін анықтауға мүмкіндік бермейді. Осыған байланысты ЭКГ
әдісі анағұрлым ақпараттандырады.
Жүректің эко-локациясының ең сенімді әдісі, ол қуыстардың дилатациясының бастапқы
кезеңдерін нақты анықтайды, сонымен қатар миокардтың гипертрофиясын, соның ішінде
интервентрикулярлық септум мен артқы қабырғаны анықтайды.
Сонымен қатар, ультрадыбыстық миокардтың жиырылу ерекшеліктерін диагностикалауға
мүмкіндік береді – гипер және гипокинезия аймақтарын анықтау. Сонымен, эхокардиография
миокардтың жиырылуын бағалауға және гемодинамиканың бірқатар параметрлерін анықтауға
көмектеседі.
Қан ағымының бұзылуына байланысты белгілер клапанның ақаулық дәрежесіне байланысты және
оның ауырлығының өлшемі болып табылады.
Симптомдардың бұл тобына митральды және аорта стенозы кезінде қан айналымының үлкен
шеңберінің артериялық бөлігіндегі қан ағымының төмендеу белгілері жатады. Бұл жалпы сипаттағы
шағымдар (әлсіздік, шаршау) және ми тамырларындағы қан ағымының бұзылуынан туындаған
нақты шағымдар (бас ауруы, әлсіздік, бас айналу, әлсіздік) және коронарлық артериялар (кеуде
қуысының стенокардиясы). Объективті тексеру кезінде терінің бозаруы, қан қысымының төмендеуі
(қан қысымы), импульстің аздығы анықталады.
Қан ағымының бұзылуы оның қанмен толтырылуының ауытқуына байланысты болуы мүмкін
(аорта жеткіліксіздігі).
Кіші қанайналым шеңберіндегі қан ағымының бұзылуы көбінесе артериялық немесе веноздық өкпе
гипертензиясына байланысты. Олардың клиникасы тыныс алу синдромынан, жүрек демікпесінің
шабуылдарынан және өкпе ісінуінен, жүрек соғысының жиырылуынан және өкпе
гипертензиясының рентген белгілерінен тұрады.
Қан ағымының бұзылуынан туындаған белгілердің болмауы тікелей (қақпақша) белгілер болған
кезде ақау диагнозын қоюға кедергі келтірмеуі тиіс.
4. Иллюстрациялық материал: презентация.
5. Әдебиет: Силлабуста көрсетілген.
6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс):
1. Аорта жетіспеушілігімен жүректің қақпақша аппаратындағы морфологиялық өзгерістер қандай?
2. Қос жармалы қақпақшаның органикалық жеткіліксіздігінің себептері қандай?
3. Аорта қақпақшасының салыстырмалы жеткіліксіздігінің себептері қандай?
4. Жүректің қақпақша аппаратындағы қандай өзгерістер оң атриовентрикулярлық тесіктің
стенозына әкеледі?
5. Флинт шуы қалай пайда болады?
Достарыңызбен бөлісу: |