7 нче сыйныфта татар теле дәресләрен тематик планлаштыру 7 нче сыйныф Укытучы: Гайнетдинова Фирүзә Кәрим кызы татар теле һәм әдәбияты укытучысы

(Казан Татарстан китап нәшрияты 2014)

Эш программасы ” РФда Мәгариф турында” Федераль Закон(№293,2012ел,29 декабрь), ” РФда Мәгариф турында” Федераль Законның “Уку- укыту программалары” дип исемләнгән 12нче маддәсе(5,7 пунктлар)нигезендә төзелә.

Программа татар теленә өйрәтү буенча түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

1.РФ Конституциясенең 26нчы маддәсенең 2нче пункты .

2.ТР Конституциясенең 8нче маддәсе.

3.РФ халыклары телләре турында”гы РФ Законының 3нче маддәсенең 3нче пункты.

4. ” РФда мәгариф турында” Федераль Законның 14нче маддәсе.

5.”Татарстан Республикасында мәгариф турында”гы ТР Законы.

6.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).

7.“2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” .

8. Татар телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре өчен (V- IXсыйныфлар) ана теленнән үрнәк программа

Төзүче авторлары Г.Р.Галиуллина, М.М.Шәкүрова Казан, 2013нче ел

9. Татар телендә урта гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программа (5-11 нче сыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010нчы ел

10.ТР Мамадыш муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Дүсмәт урта гомуми белем мәктәбенең”нең 2015-2016 нчы уку елына укыту планы.

11.Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Дүсмәт урта гомуми белем мәктәбенең”нең 2015-2016 нчы уку елына укыту программасы

12. Белем бирү учреждениеләренә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлеге;

13.Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе “Дүсмәт урта гомуми белем мәктәбенең”нең 2015-2016 нчы уку елына төзелгән укыту планы

14. Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесенең “Дүсмәт урта гомуми белем мәктәбе” нең 2015-2016 нчы уку елына эш программасы төзү нигезләмәсе.

1) коммуникатив максат: укучыларны ана телендә иркен сөйләшергә һәм аралашырга, логик эзлекле итеп уйлый белергә, фикерне төгәл, ачык итеп җиткерә белергә өйрәтү; туган телнең аралашуда, рухи-әхлакый нормалар формалашуда һәм дөньяны танып белүдә төп чара булуын, аның эстетик кыйммәтен аңлату;

2) фәнни максат: татар теленең фонетик, график, орфографик, орфоэпик, лексик, сүз төзелеше һәм ясалышы, грамматик, стилистик нигезләре турында теоретик мәгълүмат бирү;

3) тәрбияви максат: туган телгә ихтирам һәм ярату хисләре тәрбияләү; укучыларда гуманлылык хисләрен тәрбияләү; әти-әниләргә, инвалидларга, ятим балаларга шәфкатьлелек хисләрен тәрбияләү; матурлыкны күрә, тоя белергә өйрәтү; туган як табигатен яратырга өйрәтү; туган илең белән горурлану, аны саклау; сәламәт яшәүнең бер төре булган спорт белән кызыксындыру һ.б.

●укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик, график, орфографик, орфоэпик, лексик, сүз ясалыш, грамматик, стилистик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру, катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү һәм телне тулы бер система буларак күзаллауны булдыру;

●укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

●телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;

● язма һәм сөйләмә тел чараларын дөрес куллана белергә, аларны чагыштыра һәм кирәклесен сайлый, бәяли белергә өйрәтү;

●татар әдәби теле нормаларын һәм стилистик мөмкинлекләрен ачык күзаллауга, аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;

●телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын, тел һәм тарих бердәмлеген аңлату; татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү; татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү;

●татар халкының этник төркемнәре һәм диалектлары, төрки телләр, татар теле, татар язуы, татар халкының рухи, әхлакый, мәдәни мирасы турында мәгълүмат бирү;

●татар телен иҗтимагый күренеш буларак аңлау, тел нормаларын саклап, тормышның төрле ситуацияләренә бәйле рәвештә тел чараларын дөрес кулланып, аралаша-аңлаша белү;
Эш программасы ,программа материалын 105 сәгатькә бүлеп, атнага 3 сәгать хисабыннан төзелде.
Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр:
1.Ел дәвамында үткән синтаксик күренешләрне текст эчендә таный һәм аларга аңлатма бирү, төрле калыптагы гади җөмләләр (ике яки бер составлы җөмләләр, эндәш һәм кереш сүзле җөмләләр, тиңдәш кисәкле яки аерымланган иярчен кисәкләре булган җөмләләр һ.б.) төзү, дөрес интоция белән уку, гади җөмлә синтаксисында өйрәнелгән тыныш билгеләрен дөрес куеп язу.

2.Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау, бәйләнеш чараларын күрсәтү.

3.Җөмлә төрләрен аеру, алар янында тыныш билгеләрен дөрес кую.

4. Гариза яза белү.

5. Татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү.

6.Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау.

2Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова Татар теле.Кагыйдәләр,күнегүләр.»Мәгариф» 2007

4 М.З.Зәкиев. Татар синтаксисы «Мәгариф» 2005

5 Ф.М.Хисамова. Татар теле морфологиясе. «Мәгариф» 2006.

6. Н.В.Максимов,Э.В.Шәйхразиева.Урта мәктәптә татар теле укыту.Гади җөмлә синтаксисы. «Мәгариф», 2008.

7. З.Х.Хәбибуллина,Г.Ш.Нәбиуллина.5-11 сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы.Казан, «Мәгариф», 2001.

8.Хәбибуллина З.Н. Диктантлар җыентыгы. «Мәгариф», 2001.

9.Ч.М.Харисова.Татар теле: теория, күнегүләр, тестлар. “Мәгариф” 2006.

10.Н.В.Максимов Татар теленнән тестлар. «Мәгариф» 2008.

11. Р.Шәмсетдинова Татар теле: күнегүләр, анализ үрнәкләре, тестлар.

12.Ф.Ф.Харисова, Ч.М.Харисова. Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар. «Яңалиф» 2006

13.З.Н.Хәбибуллина, И.Г.Гыйләҗев Изложениеләр җыентыгы. “Мәгариф”.

14. З.Н Хәбибуллина, Р.С.Мәҗитова Диктантлар җыентыгы. “Мәгариф”.

15. Ф.С.Сафиуллина.Хәзерге татар әдәби теле. “Мәгариф”2002.

7 нче сыйныфта татар теленнән язма эшләр.

1. Уку күнекмәсен тикшерү һәм бәяләү:

5 нче сыйныфта – 100 - 110 сүз,

6 нчы сыйныфта – 110 – 120 сүз

7 нче сыйныфта – 130 – 140 сүз

8, 9 нчы сыйныфларда – 140 – 150 сүз

1. 
   Хатасыз яки бер тупас булмаган хата җибәргән эшкә (орфографик, яки грамматик, пунктуацион) “5”ле билгесе куела.
   
2. 
   2 хатага “4” ле билгесе куела.
   
3. 
   5 хатага “3” ле билгесе куела.
   
4. 
   12 хатага кадәр “2” ле куела.
   
5. 
   12 хатадан да артып китсә, “1” ле билгесе куела.
   

Изложение һәм сочинениене бәяләү

1. Эчтәлек дөрес һәм эзлекле итеп ачылса; җөмләләр грамматик яктан дөрес төзелсә; хаталар булмаса яки 1 хата (орфографик, грамматик, пунктуацион, стиль, фактик, логик) җибәрелсә, «5» ле куела.

2. Эчтәлек дөрес ачылып та, эзлеклелек сакланмаса, текстның башлам өлешендә төгәлсезлекләр китсә, 3 хата булса, «4» ле куела.

3. Текстның төп эчтәлеге бирелеп тә, эзлек­лелек сакланмаса, текстның башлам һәм бетем өлешләрендә төгәлсезлекләр китсә, 5 хата (мәсәлән, бер орфографик, бер грамматик, бер пунктуацион, ике стиль хаталары) изложениедә, 6 хата сочинениедә җибәрелсә, «3» ле куела.

4. Эчтәлек дөрес һәм эзлекле ачылмаса, текстның күләме бик кечкенә булса, 12 хата китсә, «2» ле куела.

Менә кояш чыга. Урман уяна башлый. Яфракларга, аллы-гөлле чәчәкләргә төшкән чык тамчылары иртәнге кояш нурларында энҗе бөртекләредәй ялтырыйлар. Борынга чәчәкләрнең хуш исе килеп бәрелә. Чәчәкләр! Аларның ниндиләре генә юк биредә: аллары, сары, кызыл, зәңгәрләре. Шуларга гына карап торасы килә. Сылу каен кызлары, баһадир имән егетләре, биек наратлар – барысы да, салмак искән җил белән тирбәлеп, иртәнге кояшны сәламлиләр.

Бөтен җан ияләре уяна башлый. Кайдадыр сандугач сайрый, еракта кәккүк кычкыра. Берсен берсе уздырырга теләгәндәй, күңелле безелдәшеп, эшчән бал кортлары, төклетуралар оча.

Тар сукмак буйлап түгәрәк аланга килеп чыгам. Алан уртасындагы күлдә иртәнге кояш нурлары уйный. Каршы ярдан, таллар арасыннан үрдәкләр килеп чыга. Алар, яңа туган көнгә шатланып, бер-берсен сәламлиләр, суга чума-чума коеналар.

Саумы, кояшлы иртә! Сәлам сиңа, тыныч тормыш таңы!

(В. Нуриев) (129 сүз)