ПРАКТИКАЛЫҚ, СЕМИНАРЛЫҚ, ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТАРҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

1.Құран мәліметтері бойынша тұрғындардың негізгі кәсібі.

2.Құрандағы қылмыстық, сот істері және олар бойынша жазалану..

3.Мұрагерлікке ие болу құқығы.

4.Құрандағы неке және отбасы..

Әдістемелік нұсқаулар: Алғашқы сабақты ауызша сұрау.
2. Тақырыбы: Исламдағы ерте діни саяси ағымдар.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар:

1.Дінм ағымдардық қалыптасу тарихы

2.Хариджизм.

3.Шиизм.

4.Суннизм.

3. Тақырыбы: Бағдад халифатындағы әлеуметтік-экономикалық қатынастар.

2.Араб қалаларының әлеуметтік құрылымы.

3.Халифаттағы әйелдердің жағдайы.

Әдістемелік нұсқаулар: Ауызша сұрау.
4.Тақырыбы: Орта ғасырдағы араб мәдениеті.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар:

1.Архитектураның дамуы.

2.Ғылымның дамуы.

3.Орта ғасырлық араб әдебиеті.

1. Крестшілерге қарсы күрес.Салах ад Дин.

2 .Египет пен Сириядағы мамлюк мемлекеті

3. IX- XI ғ.ғ. Магриб.

1. Аравия елдеріндегі діни жағдай.

2. Неждаға бірігу.

3. Парсы шығанағы, Хиджаз, Ирак, Сирия үшін вахаббиттердің күресі.

2.Сирия мен Ливанға шетел капиталының енуі.

3.Англия позициясының Аравияда күшеюі.

Әдістемелік нұсқаулар: топтау әдісі бойынша сабақ сұрау.
8. Тақырыбы: Шетел капиталының араб елдеріне енуі.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар: 1.IXғ 50-60жж. Египет.

2.Сирия мен Ливанға шетел капиталының енуі.

3.Англия позициясының Аравияда күшеюі.

Әдістемелік нұсқаулар: топтау әдісі бойынша сұрау.
9.Тақырыбы: XIX ғасырдың басындағы арабтардың қоғамдық ойы.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар: 1.Исламдық бағыттар

2.Аль Кавакиви ілімі.

3.Аль Афгани ілімі.

4.Мухамед Абдо ілімі.

2. Палестина мен Ирактың жартылай отарға айналуы.

3. Аравиядағы ағыршын империалистерінің позициясының күшеюі.: 1. Иран.

Әдістемелік нұсқаулар: Хронологиялық ойын ұйымдастыру.
11.Тақырыбы: Франция езгісіндегі Алжир.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар: 1.1871ж.ұлт-азаттық көтеріліс.

2. Француз империалистері езгісіндегі Алжир.

2. Мұхаммед Әли кезіндегі Египет.

3. Англияның Египетті оккупациялауы.

Әдістемелік нұсқаулар: Студенттер топшаларға бөлініп, жеке сұрақтар бойыша өз бағдарламаларын әзірлеп, талқылап, келісім жасауы қажет.

13.Тақырыбы: Жас түрік революциясы және араб елдер.

Мақсаты: Тақырыпты талдау.

Негізгі сұрақтар: 1.«Араб-осман» ағайындығы.

2.Жас араб қоғамы және реформалары.

1.Мандаттық жүйе және оның мәні.

2. Араб елдеріндегі саяси өзгерістер.

3.Дипломатиялық байланыстардың орнатылуы.

1.Араб Израиль қақтығыстарынын себебі.

2.1967ж. Араб-Израиль соғысы.

3. 1973ж. Араб-Израиль соғысы.

4.ХХғ. 80-90 ж.ж. Араб әлемінің Израильмен қарым-қатынасы

Әдістемелік нұсқаулар: ауызша журнал түрінде өткізу. Ол үшін студенттер рубрика бойынша топшаларға бөдініп, корреспонденттер ретінде материалдар әзірлеуі керек.
С) ОЖСӨЖ өткізу жөніндегі методикалық нұсқау

1 апта

Тақырып: Мұхаммед пайғамбардың өмірі мен саяси қызметі.

Мақсаты: Мұхаммед пайғамбар туралы мәлімет беру.

Өткізу формасы: баяндау әдісі.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

1. 
   Мұхаммед пайғамбардың балалық және жастық шағы.
   
2. 
   Мұхаммед пайғамбардың діни қызметі туралы баяндама әзірлеу.
   

1. 
   Араб мемлекетінің сыртқы экспансиясы туралы баяндау.
   
2. 
   Басқыншылық кезеңдерінің хронологиялық кестесін құру.
   

1. 
   Салыстырылған оқиғалардың қоғамдық көріністерінің негізгі белгелерін ашып көрсету, олардың салыстырмалы белгілерін тауып, салыстыру тәртібін орнату (алдымен-ең негізгісі, содан кейін келесі дәрежелі).
   
2. 
   Белгіленген жоспар бойынша салыстырылған оқиғаларды, тб. екеуінің алғашқы белгісі туралы айтып беріңіз.
   
3. 
   Қорытынды шығарыңыз: ұқсас және айырмашылық келбеттерін құраңыз, салыстырылған қоғамдық көріністерге өзіңіздің бағаңызды беріңіз.
   

1.Исламдағы діни ағымдар қызметін зерттеу.

2.Діни ағымдардың негізгі бағыттарын анықтау.

Әдістемелік ұсыныстар, үлестірмелі материалдар: ғылыми зерттеу орталығындағы баспасөз конференциясы түрінде өткізу.
4 апта

Тақырып: өтілген тақырыптар бойынша бақылау жұмысы.

Мақсаты: өтілген тақырыптар бойынша студенттердің білімін тест түрінде бағалау.

Өткізу формасы: тест

Тапсырмалар мен сұрақтар:

1. 
   Идрисидтер мемлекетінің астанасы ретінде Идрис негізін қалаған қала?
   

Б. Кайруан.

В. Раккада.

Г.Тарент.

Е. Тахерт.

2. 
   Фатимид халифатының алғашқы билеушісі:
   

Б. Харун ар-Рашид.

В. Муыыз.

Г. Джаухар.

3. 
   Араб географы аль-Бакри: «Олардың көпшілігі өз өмірлерінде егер де мұсылман елдерінің немесе қара ел көпестері ұнды сый ретінде бермесе, нанды жемес те еді» - деп Марокконың оңтүстігінде қоныстанған қандай тайпалар туралы жазды?
   

Б. Бербер

В. Лемтун.

Г. Мурабиттер.

Е. Зинджилер.

4. 
   ХІ ғ. соңында Альморавидтер мемлекетінің территориясы қай жерлерді қамтыды?
   

Б. Египеттен Гана жағалауларына дейін.

В. Аравияның оңтүстігінен Алжирге дейін.

Г. Сириядан Аравияның солтүстігіне дейін.

5. 
   ХІІ ғ. басында барлық мұсылмандық Испания қай мемлекеттің құрамына кірді?
   

Б. Фатимидтер.

В. Альмохадтар.

Г. Идрисидтер.

6. 
   Солтүстік Африкадағы Альморавидтер мемлекетінің өмір сүрген уақыты:
   

Б. 750-1258 ж.ж.

В. 661-750 ж.ж.

Г. 1129-1269 ж.ж.

7. 
   Солтүстік Африкадағы Альмохадтар мемлекетінің өмір сүрген уақыты:
   

Б. 1039-1129 ж.ж.

В. 750-1258 ж.ж.

Г. 661-750 ж.ж.

8. 
   Багдад қаласының негізі қашан қаланды?
   

Б. 772 ж.

В. 752 ж.

Г. 782 ж.

9. 
   1269 ж. Қандай династия өкілдері Марокко қаласын басып алып, Альмохадтар билігіне нүкте қойды?
   

Б. Фатимидтер.

В. Идрисидтер.

Г. Альморавидтер.

10. 
    ҮІІІ ғ. Араб грамматикасы бойынша басты еңбек кімнің қаламынан шықты?
    

Б. Ас-Сагана.

В. Ибн-Манзур.

Г. Абу аль-Атахия.

11. 
    Европада «араб Монтескьесі» деп кімді атаған?
    

Б. Иакуб Иакуби.

В. Аль-Кинди.

Г. Аль-Макризи.

12. 
    970 ж. Джаухар бастаған фатимид әскерлерінің Дамаскіні басып алуы кімдермен арада шиеленіс туғызды?
    

Б. Түріктермен.

В. Аббасидтермен.

Г. Берберлермен.

13. 
    1061-1106 ж.ж. билік құрған Юсуф ибн Ташфин қандай қаланың негізін салды?
    

Б. Каир

Г. Тлемсен.

14. 
    Салах ад-Дин Айюбид қай жылдары билік құрды?
    

Б. 1147-1165 ж.ж.

В. 1109-1135 ж.ж.

Г. 1156-1183 ж.ж.

15. 
    1516 ж. Тамыз айында Халебтің солтүстігінде кімдердің армиясы кездесті?
    

Б. Түрік және моңғол.

В. Мамлюк және моңғол.

Г. Түрік және бербер.

16. 
    Алғашқыда 1,28 гр. теңестірілген, Египетте негізгі айналым бірлігі болған күміс монета қалай аталады?
    

Б. Ардеб.

В. Рибат.

Г. Акче.

17. 
    «Мамлюк» сөзі сөзбе-сөз аударғанда қандай мағынаны білдіреді?
    

Б. «басшы»

В. «ізбасар»

Г. «данышпан»

18. 
    Мұхаммед Али қай жерді «Египет көліне» айналдыру ұмтылысын ұстанды?
    

Б. Корсика аралын.

В. Сицилия аралын.

Г. Қара теңіз жағалауларын.

19. 
    Тарихи әдебиеттерде Испаниядағы халифатты қалай атаған?
    

Б. Магриб.

В. Омейяд.

Г. Аббасид.

20. 
    БҰҰ Бас Ассамблиясы Палестинаға британ мандатын жою және екі мемлекетті – Араб және Израиль мемлекетін құру туралы шешімді қашан қабылдады?
    

Б. 1948 ж.

В. 1945 ж.

Г. 1949 ж.

21. 
    1968 ж. 16 шілдедегі Ирактағы революциялық төңкеріс нәтижесінде қандай партия елге басшылық жасау ісін қолға алды?
    

Б. Коммунистік партия.

В. Социалистік партия

Г. Демократиялық партия

22. 
    «Шөлдегі боран» деген не?
    

23. 
    Египет пен Израиль арасындағы соғысты тоқтатқан Кэмп-Дэвид келісіміне қашан қол қойылды?
    

Б. 1980 ж.

В. 1975 ж.

Г. 1973 ж.

24. 
    Израиль парламенті қалай аталады?
    

Б. Рада.

Г. Парламент

25. 
    Ислам конференциясы ұйымы 2000 ж. Неше мемлекетті біріктірді?
    

Б. 59.

Г. 38.

26. 
    Ислам конференциясы ұйымында бас хатшы қызметін 1975-1979 ж.ж. қай ел өкілі иеленді?
    

Б. Малайзия.

В. Тунис.

Г. Египет

Е. Пакистан.

27. 
    Ара (Парсы) шығанағынан Оңтүстік-Батыс Азия және Солтүстік Африка аудандары арқылы Атлант мұхитына дейін созылған алып кеңістікте қанша араб мемлекеті орналасқан?
    

Б. 15.

Г. 23.

28. 
    Солтүстік Африка аймағына жататын елдерді атаңыз:
    

Б. Алжир, Судан, Нигер, Буркино-Фасо, Египет.

В. Мали, Мавритания, Ливия, Нигерия, Марокко.

Г. Тунис, Алжир, Марокко, Ливия, Мали.

29. 
    Фашод дағдарысы қашан болды?
    

Б. 1888 ж. қазан.

В. 1896 ж. маусым.

Г. 1889 ж. шілде.

30. 
    1897 ж. басында Александрияда құрылған құпия саяси қоғам қалай аталды?
    

Б. «Жас офицерлер».

В. «Жас түріктер».

Г. «Жаңа османдар».

31. 
    Египетте Араби-паша бастаған көтеріліс қашан басталды?
    

Б. 1871 ж.

В. 1879 ж.

Г. 1883 ж.

32. 
    Абд аль-Кадир мемлекеті қай жылы өмір сүруін тоқтатты?
    

Б. 1886 ж.

В. 1854 ж.

Г. 1862 ж.

33. 
    Сенуситтер ілімі қандай ілімге жақын болды?
    

Б. Сунниттік.

В. Шииттік.

Г. хариджиттік.

34. 
    Сенусизмнің негізгі базасы - . . .
    

Б. Египет.

В. Тунис.

Г. Алжир.

35. 
    Европалық державалар мен АҚШ ХҮІІ ғ. соңы – ХІХ ғ. басында қандай сылтаумен Магриб елдеріне қарсы агрессиялық саясат жүргізді?
    

Б. Экономикалық көмек көрсету.

В. Аграрлық реформалар жүргізу.

Г. саяси тәуелсіздікті қалпына келтіру.

1. Араб мәдениетінің негізгі өкілдерінен кімдерді атай аласыз?

2. Араб мәдениетінің негізгі өкілдерінің қызметіне шағын баяндама дайындау.

Әдістемелік ұсыныстар, үлестірмелі материалдар:

Тарихи тұлға мінездемесінің ескертпе-жоспары

1. 
   Тұлғаның өмірі мен қызметінің тарихи шарттары, оның дүние танымының қалыптасуының қайнар көздері.
   
2. 
   Тарихи қайраткерлердің өз алдына қойған мақсаттары, бұл мақсаттарға жетудің әдістері.
   
3. 
   Ол қандай топ өкілі.
   
4. 
   Оның тұлғалық қасиетінің мәні (санасы, ерік-жігері, дүниеге көзқарасы).
   
5. 
   Түлғаның қызметіне баға беру (прогрессивтік, реакцияшыл, біркелкі емес, бұл қалай көрінді және неге?)
   

1. Студенттер топтарға бөліну Бейбарыс сұлтанның өмірі және қызметі туралы баяндама даярлау.

2.Бейбарыс сұлтанның саяси портреті (сипаттама).

Әдістемелік ұсыныстар, үлестірмелі материалдар: топтық жұмыс, баяндама дайындау.
7 апта

Тақырып: №1 Аралық білім бақылауы.

Мақсаты: 1-7 апталарда өткен тақырыптар бойынша студенттер білімін тексеру.

Өткізу формасы: ауызша жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

11 бөлімде көретілген 1-7 апталардағы тапсырмалар бойынша билет түрінде білімдерін тексеру.

2. Вахаббиттік ілімнің негізгі ұстанымдары қандай?

1. 
   Вахаббиттік ілімнің пайда болу уақытын көрсетіңіз (қашан?)
   
2. 
   Ілімнің қалыптасуының тарихи орнын көрсетіңіз (қайда?)
   
3. 
   Ілімнің мазмұнын көрсетіңіз?
   

ә) негізгі ұстанымдары қандай?

б) жинақтау: қоғамның дамуындағы тарихи маңызы.

4. Осы мәселеге байланысты өзіңіздің бағытыңызды немесе тарихшылардың бағытын түсіндіріңіз.

ХІХ ғ. ІІ жартысы – ХХ ғ. басындағы Азияның Араб елдерінің әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуының салыстырмалы кестесін құру.

1. Елдің әлемметтік-экономикалық және саяси дамуы бойынша кесте құру.

2.Елдің дамуына өз үлестерін қосқан саяси қайраткерлердің портретін жасау.

Әдістемелік ұсыныстар, үлестірмелі материалдар: баяндама жасау.
12 апта

Тақырып: Канаданың 2-дүниежүзілік соғысқа кіруі

Мақсаты: Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы маңызды мәселе ретіндегі ІІ майдан мәселесін талдауға үйрету.

Өткізу формасы: Конференция

Тапсырмалар мен сұрақтар: ІІ майдан дегеніміз не?

Оның соғыс барысындағы қажеттілігі неде болды?

Нелікиен ол белгіленген уақытта ашылмады?

Бұл мәселедегі мемлекеттердің көзқарасы қандай болды?

Ф.Рузвель саясатына сипаттама

Әдістемелік ұсыныстар, үлестірмелі материалдар:

Конференцияны өткізу талаптарын сақтай отырып, әртүрлі елдер өкілдері ретінде және тәуелсіз сарапшылар ретінде талдама беру.

1. 
   Египет экономикасында қай елдердің капиталының үстем екендігін анықтау.
   
2. 
   Экономикалық даму ерекшелігін көрсету
   
3. 
   Саяси ұстанымдарын анықтау
   

Мозаика, топтау, эссе әдістерін қолдану.

1. 
   Араб-израиль соғысының жылдары.
   
2. 
   Себептері.
   
3. 
   Жүру барысы.
   
4. 
   Нәтижелері.
   

1. курс бойынша глоссарий құрастыру.

2.негізгі даталармен жұмыс.

3. сөзжұмбақ құрастыру.

1. 
   Ежелгі араб мемлекеттеріндегі әлеуметтік-эономикалық құрылыс және оның даму жолдары.
   
2. 
   Ежелгі арабтардың шаруашылығы.
   
3. 
   Ислам дінінің шығуы және оның мәні.
   
4. 
   Дамаск халифатындағы жер қатынастарының дамуы.
   
5. 
   Дамаск халифатындағы араб әдебиетінің дамуы.
   
6. 
   Бағдат халифатындағы құрылыс.
   
7. 
   Арабтардың басқа шығыс елдермен байланыстары.
   
8. 
   Араб Испаниясының саяси өмірі.
   
9. 
   Кордова халифатындағы қолөнер кәсібінің дамуы.
   
10. 
    Арабтар туралы тарихнама.
    
11. 
    Арабтардың Орта Азияны жаулауы.
    
12. 
    Араб елдеріндегі ғылымдардың дамуы.
    
13. 
    Мұхаммед Әли билігі езіндегі араб елдері.
    
14. 
    XIX ғасырдың ортасындағы Азиялық араб елдері.
    
15. 
    Аравия түбегіндегі Англия позициясының нығаюы
    
16. 
    Таяу Шығыс мәселесі.
    
17. 
    1967және 1973 жылдардағы араб-израиль соғыстары.
    
18. 
    Халықаралық қатынастардағы Араб елдерінің рөлі мен орны.
    
19. 
    Кеңес Одағы және Араб елдері.
    
20. 
    Тәуелсіз Қазақстан мен Араб елдері арасындағы дипломатиялық қатынастардың дамуы.
    
21. 
    Палестин-израиль шиеленісін реттеу перспективалары.
    
22. 
    АҚШ пен Ирак соғысына кім кінәлі?!
    
23. 
    Терроризм – ХХІ ғ. адамзат қаупі.
    
24. 
    Саддам Хусейн.
    
25. 
    Дүниежүзілік саясаттағы Ислам факторы.
    
26. 
    Империализмнің отаршылдық жүйесінің күйреуі.
    
27. 
    ІІ д.ж. соғыстан кейінгі Шығыстағы жаңа тәуелсіз мемлекеттер.
    
28. 
    ХХІ ғ. басындағы ғаламдық проблемалар.
    
29. 
    Дүниежүзілік саясаттағы ислам мәселесі.
    
30. 
    Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақстан.
    
31. 
    АҚШ-тың Иракқа қарсы агрессиясы.
    
32. 
    11 – қыркүйектен АҚЩ-тағы террорлық актіден кейінгі әлем.
    
33. 
    Дүниежүзілік саясаттағы ислам мәселесі.
    
34. 
    Аятолла Хомейни.
    
35. 
    ХХІ ғ. басындағы ғаламдық проблемалар.
    
36. 
    Египетте европалық қаржы бақылауының орнатылуы.