орындаған: :Жамидов Айбек Тіршілік үшін маңыздылығына қарай химиялық элементтерді үш топқа бөледі: - 1.Тіршілікке қажетті элементтер. Олар адам ағзасында үнемі болады және ферменттер, гормондар, дәрумендер құрамына кіреді : H, O, Ca, N, K, P, Na, S, Mg, Cl, C, I, Mn, Cu, Co, Fe, Zn, Mo, V. Олардың жетіспеушілігі адамның қалыпты өмір сүруін бұзады.
- 2.Қосымша элементтер. Бұл элементтер жануар мен адам ағзасында болады: Ga, Sb, Sr, Br, F, B, Be, Li, Si, Sn, Cs, Al, Ba, Cl, As, Rb, Pb, Ra, Bi, Cd, Cr, Ni, Ti, Ag, Th, Hg, V, Se. Олардың биологиялық маңызы осы уақытқа дейін толық зерттелмеген.
- 3.Өте аз элементтер. Адам және жануар ағзаларынан табылған, мөлшері және биологиялық маңызы белгісіз.
Элементтерді тірі ағзалардағы орташа мөлшеріне қарай үш топқа бөледі : - 1.Макроэлементтер (оттек, сутек, көміртек, азот, фосфор, күкірт, кальциий, магний, натрий және хлор); ағзадағы мөлшері 10% — дан жоғары болады.
- 2. Микроэлементтердің (йод, мыс, мышьяк, фтор, бром, стронций, барий, кобальт) ағзадағы мөлшері 10%-15%.
- 3. Ультрамикроэлементтер — сынап, алтын, уран, торий, радий және т.б. Олардың ағзадағы мөлшері 15% — дан төмен.
Тірі ағзаға қажетті тіршілік металдары деп аталатын металдардың жалпы сипаты бойынша шамамен салмағы 70 кг адам ағзасында тіршілік металдарының мөлшері төмендегідей болады : - кальций – 1700 г,
- калий – 250г,
- натрий – 250 г,
- магний – 42 г,
- темір – 5 г,
- мырыш – 3 г,
- мыс – 0,2 г,
- марганец, молибден, кобальт – барлығы шамамен 0,1 г
Ағзаға қажетті негізгі қоректік заттар
Негізгі қоректік заттар
|
Тәуліктің мөлшері
|
Негізгі қоректік заттар
|
Тәуліктің мөлшері
|
Белоктар
Майлар
|
85г
102г
|
Көмірсулар
|
380-400г
|
Негізгі қоректік заттар
|
Тәуліктің мөлшері
|
Негізгі қоректік заттар
|
Тәуліктің мөлшері
|
Кальций
Марганец
Молибден
Магний
Темір
Мыс
|
800 мг
5-10 мг
0,5 мг
400 мг
14 мг
2 мг
|
Минералды заттар
Витаминдер |
В1 (тиамин)
В2 (рибофлавин)
В6 (пиридоксин)
В9 (фолацин)
В12 (цианкобаламин)
|
1,7 мг
2,0 мг
2,0 мг
200 мкг
3 мкг
|
Достарыңызбен бөлісу: |