Адам биологиясының негізгі бөлімдері Гигиена грекше «дені сау»
жүктеу/скачать 15.43 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Анатаомия
- Адам биологиясының дамуының қысқаша тарихы Гиппократ
- Кладвий Гален
- Леонардо да Винчи
- Вильям Гарвей
- В.М.Бехтерев
- И.И.Мечников
|
Адам биологиясының негізгі бөлімдері Гигиена(грекше «дені сау»)- адамның денсаулығын сақтау және нығайту, соныен қатар ағзаға түрлі қоршаған орта факторларының әсері, аурулардың алдын алу туралы ғылым. Анатаомия(грекше «бөлшектеу»)- дененің ішкі құрылысын, мүшелерін, ұлпалары мен жасушаларын зерттейтін ғылым. Физиология(грекше «табиғат»)-ағзаның және оның жеке м.шелері мен жүйелерінің тіршілік әрекеттері туралы ғылым. Адам биологиясының дамуының қысқаша тарихы Гиппократ(б.з.д. 460-377жж.), көне грек дәрігері, медицинаның негізін салушы.Анатомия, физиология және эмбриологияны зерттеді. Аристотель(б.з.д. 388-322жж.), көне грек ғалымы және философы.Алғашқы болып салатамыр қанының жүректен, ал көктамыр қанның жүрекке ағатынын айтты. Ақыл-ойдың орталығын жүрек деп санады. Жануарларды қандылар және қансыздар деп бөлді. Кладвий Гален(130-201) жануарларға анатомияялық зерттеулер жүргізді. Тамырлар бойымен қанның ағатынын дәлелдеді. Бұлшық еттер мен сүйектерді нақты сипаттады. Авиценна(980-1037) «Дәрігерлік ғылымның ережелерін» жазды. Көздің құрылысын зерттеп білді. Леонардо да Винчи (1452-1519)- Қайта өрлеу дәуірінің суретшісі және ғалымы. Тірек қимыл жүйесінің жұмысын механикалық тұрғыдан түсіндірді. Андрей Визалий(1514-1564)- анатомияның негізінқалаушы. «Адам денесінің құрылысы» еңбегінің авторы. Вильям Гарвей(1578-1657) қан айналымды ашты. Физиологияның негізін салушы. Н.И.Пирогов(1810-1881) топографиялық анатомияның, әскери-далалық хирургияның негізін салушы, алғашқы болып сүйектердің сынуы кезінде гипстаңғышты және ота жасағанда эфирлі наркозды қолданды. В.М.Бехтерев(1857-1927)- невропатолог, психиатр. Орталық жүйке жүйесінің анатомиясы мен физиологиясын зерттеді. И.М.Сеченов(1829-1905) қажу, тыныс алу, жүйке жүйесінің физиологиясын зерттеді.1862 жылы орталық жүйке жүйесіндегі тежелу және қозу құбылыстарын ашты. Рефлекс түсінігін қолдана отырып адам мен жануарлардың мінез-құлық әсердеріне талдау жасауды алғашқы болы ұсынды. «Ми рефлекстері» атты еңбегін жазды. И.П.Павлов(1849-1936)- физиолог, адам мен жануарлардың шартты рефлекторлық әрекеттері туралы ілімді енгізді. Мінез-құлық физиологиясы негізін салушы болып табылады(асқазанда сөл бөлінуінің нейрогуморальдық реттелуінің рөлін түсіндірді). Жүйке удерістерінің қасиетіне сүйене отырып, жоғарғы жүйке қызметін төрт типке ажыратты. И.И.Мечников(1845-1916)- орыс ғалымы, иммунитет жайлы білімді енгізді, ағзаның иммундық жауап қайтару әрекеттерін зерттеді. Нобель сыйлығының лауреаты. А.А.Ухтомский(1875-1942) «Қозғалыс аппаратының физиологиясы» кітабын жазды, жүйке жүйесінің қызметі зерттеді, қаңқа мен бұлшық еттің қызметтік анатомиясын зерттеді. П.К.Анохин(1898-1974) эмоция физиологиясын, жоғарғы жүйке қызметінің нейрофизиологиясының мәселелерін зерттеп білді. Жануарлар мен адамдар қозғалысы реттелуінің, акцепторлық әсердің қалыптасуы мен функционалдық сақинаның бар екендігі жайлы қазіргі теориялық тусініктерін жетілдірілді. жүктеу/скачать 15.43 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|