Ахманбетова Перизат Турганалиевна, №49 жалпы орта мектебінің химия-билогия пәні мұғалімі
жүктеу/скачать 59.41 Kb.
|
| Ахманбетова Перизат Турганалиевна,
№49 жалпы орта мектебінің химия-билогия пәні мұғалімі ОҚО, Шымкент қаласы Сабақтың тақырыбы: Ішкі секреция бездері. Гормондар. Гипофиз Сабақтың мақсаты: Сабақта тірек-сызба белгілерін пайдалана отырып, ішкі секреция бездері туралы нақты білім беру, оқушыларды талдау жасауға үйрету, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту. Күтілетін нәтиже: оқушылар өз бетінше ізденеді, ойлау және есте сақтау қабілеттері артады, нақты ғылыми көзқарас қалыптасады. Көрнекіліктер: Ішкі секреция бездерінің функциялары туындайтын аурулар, оларды емдеу жолдары нақтыланған тірек-сызбалар.
денсаулық туралы тілек айтады.
Төмендегі тірек-сызбалар арқылы оқушылар үй тапсырмасын талқылайды. 1-сызба
 
Жүйкелер
Ми 
Жұлын
2-сызба
Гипофиз   
Ұйқы безі Қалқанша без Тірек-қимыл аппараты 3-сызба
Бұлшықеттер  
4   -сызба
Жүрек қантамырлар жүйесі Жүрек
Қантамырлар 5
-сызба
Өкпе  
 
 
Жұтқыншақ Кеңірдек Көмекей
6
Бүйрек 
Несепағар 7
Ішектер 
 
Жұтқыншақ Ұйқы безі    
Өңеш Дарынды, орта және үлгерімі төмен оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беріледі. А: Бұлшықет ұлпасы қандай қызмет атқарады? В: Нейронның ұзын және қысқа өсінділерінің атауларын атап бір-бірінен айырмашылығын талдап түсіндіріңдер. С: Жеке мүшелерді қандай ұлпалар түзетінін мысалмен дәлелдеңдер. Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі:
Гормондар дегеніміз не?
8-сызба
Жыныс безі Гипофиз
Бүйрек үсті безі   
Эпифиз
Ұйқы безі  
  
Қалқанша безі Айырша Қалқанша маңы 9
-сызба  
Аралас бездер Ішкі (эндокринді)
Бауыр, сілекей, қарын, ұйқы, ішек,тер, жас, май сүт бездері Ұйқы, жыныс бездері Гипофиз, эпифиз, қалқанша без, тимус, қалқанша маңы безі, бүйрек үсті бездері 
1
  0-сызба
Тек тірі жасушаларға әсер етеді Өзінен алыс жатқан жасушаларға әсер етеді Аз мөлшерде болғанымен өте белсенді түрде әсер етеді Белгілі мүшелерге ғана әсер етеді 11-сызба
11-сызба Гормондардың қызметі  
Ағзаның қалыпты өсуі мен дамуына ықпал етеді Ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын сақтайды (гонеостаз) Ағзаның сыртқы орта жағдайларына бейімделушілігін реттейді Ағзадағы зат алмасуды реттеп отырады 12-сызба
Гипофиз Қызметі Түрлері Құрылысы 
Аралық мидың астыңғы жағына жіңішке өсінді арқылы бекінеді. Пішіні үрмебұршақ тәрізді, салмағы 0,5-0,6 г жетеді. Безді, жүйке ұлпаларынан тұрады. Өсу гормоны бөлінеді. Ол дененің, ұзын сүйектердің өсуіне әсер етеді, нәруыздың, майдың көмірсудың алмасуын реттейді. Сүт безінен сүттің бөлінуін қамтамассыз етеді. Қандағы темірдің тұрақтылығын сақтайды. 3 бөліктен тұрады. 1. Алдыңғы бөлігі өсу гормоны бөлінеді. 2. Ортаңғы бөлігі пигментті жасушалардың мөлшерімен санын ұлғайтады. Тері пигменті-меланиннің түзілуін күшейтеді. 3. Артқы бөлігі 2 түрлі гормон бөлінеді. 1-сі жатыр бұлшық етінің жиырылуын күшейтеді. 2-сі ұсақ артерия қантамырларының жиырылуын арттырып артерия қысымын жоғарлатады. 1 Гипофиз безінің ауытқуынан болатын аурулар  
Ергежейлілік Сергіту сәті: Матрица әдісі бойынша жасуша, ұлпа, мүше, жүйе, ағза сөздерін қолданып нақты анықтама алу. Қорытындылау: Ішкі секрециялық бездерден бөлінетін гормондар ағзаны гуморальды реттейді. Пысықтау: Топтық жұмыс Сынып 2 топқа бөлінеді. 1-топ: Гормондардың негізгі қасиеттері мен қызметі туралы 9 және 10 сызбаны талдайды; 2-топ: Гипофиз және гипофиз безінің ауытқуынан туатын аурулар туралы 12 және 13 сызбаны талдайды. Үйге тапсырма: §9 Ішкі секреция бездері. Гормондар. Гипофиз. Дарынды оқушыларға тапсырма: Әдетте спортпен шұғылданатындардың көбінің бойы ұзын болады. Олардың гипофиз гормонына қатысы бар ма? Толық түсінік беру (өз бетінше іздену). Оқушыларды бағалау. жүктеу/скачать 59.41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
-сызба
3-сызба