Қалалық көркемсурет лицейі «Жүннен жасалған панно» Фильц әдісімен Әдістемелік өңдеме

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Фильц- арнайы инемен, жүнмен жасалатын қолөнер түрі.Қазіргі күндегі кең матаға немесе өзін тығу,айналдыру процесі «фильц» деген мағынаны білдіреді.

Әдісін бастау үшін келесі құралдар керек: жүн, губка, арнайы астар, сентифон, арнайы инелер.Иненің кесінділері жұмыс жасайтын бағытына қарама-қарсы жасалған, ол жүнді араластырып нығыздау, бастыру, үйлестіру және заттың пішінін шығару үшін.Тереңдету үшін инені тек бір жерге қайталап кіргізу керек. Ине жуан болған сайын жылдам фильц басылады, жүнде тесік тәрізді іздері де қалады. Жұмысты басында жуан инемен бастап соңында жіңішкесімен аяқтаймыз. Әдісті қолданғанда иненің бірнешеуін алған жөн. Себебі инелер нәзік, сынғыш болып келеді. Қауіпсіздік мақсатында құралдарды дұрыс сақтау керек.Осы әдіспен жасалатын әшекейлер: сәнді сақина, сырға, алқалар, тұмар, сәнді тереуіштер. Сондай-ақ әдемі жұмсақ жүннен жасалған панно: «жазғы табиғат», «қазақша натюрморт», «көктем гүлдерін», «күнбағыс шоғырынан панно», «мак гүлі», тағы да басқа коптеген заттар жасауға болады.

Материалдар мен құралдар арқылы жұмысты: Илеу техникасы кәдімгі иірілмеген жүннен кез келген бұйымды жасауға мүмкіндік береді.Фильц әдісінде илеуге, иірілмеген жүнді де пайдалануға болады. Бұл материал сулы және құрғақ илеу техникасында, сонымен қатар аралас техникаға да келеді.

Илеу әдістері мен техникасы: Илеудің екі негізгі әдісі бар:сулы және құрғақ.

Құрғақ илеу әдісі: Құрғақ әдісімен илеу кезінде жүннен басқа арнайы инелер, сентифон, губка жатады. Техникасы өте қарапайым. Өзімізге қажетті кез келген поролонның үстіне жүнді саламыз.Әдемі гүлдің бейнесін сала отырып, және мүмкіндігімізше оған керекті пішінді бере отырып, түрлі-түсті ашық жүнді пайдаланамыз. Жүн бөліктерін бірге жинай отырып, арнайы инемен көп мөлшерде бір рет қадап, жүн қабатының әр төселген қабатын бекітеміз. Мұндай қарапайым тесудің арқасында жүн басылады. Жүннің бір жағы иленген бойда, губканың бетінен жаймен суыра отырып, бұйымды аударамыз және оны екінші жағынан «тесе» бастаймыз. Егер ол мықты, бүтін, біртұтас болса, бұйым дайын болады. Иненің ұшы үшқырлы қима болып келеді. Сондықтанда қырларында, ине қозғалысы кезінде төменнен жоғарыға жүн талшықтарын тартып, шиеленістіретін арнайы сызықтар бар.Үш түрлі өлшемдегі инелер болады: қалың(бастапқы, илеу үшін), орташа(жұмысты аяқтау үшін), жұқа (инемен жол салу үшін).

Илеудің құрғақ әдісімен негізінде әртүрлі ерекше әшекей бұйымдар, қолданбалы қол өнер панно жасауға болады

1. 
   Меринос жүні ақ түсті немесе синтефон - 25 грамм
   
2. 
   Әр түске боялған жүндер: зәйтін түсті, ашық жасыл түсті, күңгірт жасыл түсті, майлы тжәне қоңыр түстер , қосымша бөлшектері үшін қажетті.
   
3. 
   кергіш (20х20см),қатырма қағаз
   
4. 
   поролон
   
5. 
   сабын ерітіндісі
   
6. 
   түкті сүлгі
   
7. 
   тесіп жасайтың құрал \фильцерлеу\ инесі
   
8. 
   қайшы
   

Жаманова Ақмарал,15 жас «Қазақша натюрморт»

Кенжебаева Жамила, 15 жас «Дала керуені»

2.« Ручная работа » журналы, «Жылы түстер». - № 3, 2009 ж.

3.Люцкевич Л. «Сенді әпикей бұйымдар» фильц әдісімен. -

Москва:Аст-пресс, 2009 ж