Аналитик химияның мәқсети

Аналитик химияның мәқсети

Аналитик химияның МАҚСЕДИ элементтың ямаса элементлер қоспасының сапа ҳәм муғдарлық қурамын анықлаўдан ибарат. Соған көре аналитик химия сапа ҳәм муғдарлық анализге бөлинеди. Сапалы анализдиң ўазыйпасы элементтың сапа қурамын, яғный бул елемент қандай элементлер ямаса ионлардан ибаратлығын анықлаў болып табылады. Органикалық болмаған елементлардың қурамын үйрениўде көбинесе кислоталар, дузлар ҳәм тийкарлардың суўлы еритпелери менен шуғылланыў керек. Бул элементлер электролитлар болып, еритпелерде ионларға ажралады. Сол себепли анализ бөлек ионлар - катионлар ҳәм анионларни анықлаўға қысқартырылады. Сапалы анализди өткериўде сиз үйренилип атырған элементтың түрли муғдары менен ислеўиңиз мүмкин. Грам усылы деп аталатуғынлар әмелдеги болып, ол жағдайда тексерилип атырған елементтың массасы 0, 5 г дан артық (10 мл дан артық еритпе), тсентиграм усылы (сынақ статясының массасы 0, 05 тен 0, 5 г ге шекем ямаса ) алынады. 1-10 мл еритпе), миллиграмм усылы (тексерилиўши елементтың массасы 10 -6 г ден 10 -3 г ге шекем ямаса 0, 001 ден 0, 1 мл еритпеге шекем) ҳәм тағы басқа.. Ең кең тарқалғаны сантиграм усылы, ямаса ярым микро усыл.

УСУЛЛАРЫ

• Сапалы анализ УСУЛЛАРЫ химиялық, физикалық-химиялық ҳәм фаизикаға бөлинеди. Физикалық усыллар анализ етилетуғын элементтың фаизикалық қәсиетлерин үйрениўге тийкарланған. Бул усылларға спектрал, рентген нурлары дифраксияси, масс-спектрометрик анализлер ҳәм басқалар киреди. Физикалық-химиялық усылларда реакцияның барыўы үйренилип атырған еритпедиң мәлим ўаизикалық өзгешелигин өлшеў жолы менен белгиленеди. Бул усылларға поларография, хроматография ҳәм басқалар киреди. Химиялық усылларға үйренилип атырған элементлердиң химиялық өзгешеликлеринен пайдаланыўға тийкарланған усыллар киреди.

Аналитик реакциялар

• Аналитик реакциялар еритпелерде алып барылатуғын элементтың анализи ызғар анализ деп аталады. Бул элементтың қурамын толық анықлаўдың тийкарғы усылы. Бундай ҳалда, шөкпе пайда болыў, реңли бирикпелер ямаса газ еволютсиясы реакциялары қолланылады. Бул реакциялар әдетде пробиркаларда алып барылады. Шыйше слайдларда бир қатар сапалы реакциялар алып барылады ҳәм пайда болған кристаллар микроскоп астында тексериледи. Булар микрокристалоскопик реакциялар деп аталады. Гейде олар түсириў усылы менен реакцияларды әмелге асырыўға шақырық қылыўады. Оның ушын ўаилтр қағаз сызығына бир тамшы тексерилиўши еритпе ҳәм бир тамшы реактив қөйылады ҳәм қағаз дағы дағыниң реңи есапқа алынады.

Аналитик реакцияларды өткериў шәртлери

• Ҳәр бир аналитик реакцияны әмелге асырыў оны әмелге асырыў ушын мәлим шәртлерге әмел қылыўды талап етеди, олардан ең әҳмйетлиси:
• 1) реакцияға кирисиўиўши элементлардиң консентрациясы,
• 2) еритпе орталығы,
• 3) температура.

КАТИОНЛАР ҳәм АНИОНЛАР

Еритпелер ҳәм Затлардың электр токын өткеретуғын Элементлер
Элементлер
электр өткизгишлиги
Электролитлар
Электролит болмағанлар
эритпелер ҳәм затлардың електр тоқғын өткермейтуғын элементлер
Ион ямаса жоқары полярлы ковалент байланысыў
Тийкарғы кислоталар дузлары
Ковалент полярсыз ямаса төмен полярлы байланыс
Органикалық бирикпелер Газлер Нометаллар
электролитлер
электролит болмағанлар

электролит диссоцоланыў теориясы

С. А. Аррениус (1859-1927)
процесс растворения электролитов сопровождается образованием заряженных частиц, способных проводить электрический ток
Электролитлардиң ериўи ямаса ериў процеси электр тоқғын өткера алатуғын зарядланған бөлекшелердиң қәлиплесиўи менен бирге келеди.
1. Суўда еритилгенде электролитлер оң ҳәм терис зарядланған ионларға бөлекленеди - электролитик диссотсиатсия.
2. Электр тоқғы тәсиринде оң зарядланған ионлар кери полюс - катод (катионлар), кери зарядланған ионлар оң полюс - анод (анионлар) тәреп ҳәрекетленеди.
3. Диссоциация терис процесс болып табылады. Молекулалардың ионларға бөлеклениўи менен бир қатарда ионлардың молекулаларға қосылыўы процеси (ассотсиатсия)

Еритпелерде элементлердың ионларға бөлеклениўи себеплери

Қыздырыў кристалл тордың түйинлеринде ионлардың тербелислерин күшейтеди - кристалл тор жоқ етиледи.

Суўдағы элементлердың диссоциацаланыў себеплери

1. Суў полярлы молекула болып табылады
2. Суў ионлар арасындағы өз-ара тәсирде 81 рет күшсизленеди.
Суў диполлары кристалл тордан ионларды " тысқарына шығарады"
Кристаллы тор бузылады

Ион бирикпелериниң Диссоциаланыўы

электролитлердиң бөлеклениўи нәтийжесинде гидратланған ионлардың пайда болыўы диссоциация теңлемелерин жазыўда саўлеленеди, бирақ көбинесе бул теңлемелер қысқалаў формада жазылады.
Егер электролитлар молекуласында ҳәр қыйлы полярлы байланыс болса, ең полярлы байланыслар биринши болып ажралады.
NaHSO4
Na+ + HSO4-
H++SO4-2

Диссоциация константаси

Ҳәлсиз электролитлердиң ионларға бөлеклениў қәбилетин характеристикалайды

жүктеу/скачать 1.29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: