БІР ЖАСТАН БАСТАП 2 ЖАСҚА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРҒА ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН
ОҚУ ІС-ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
Өздігінен қозғалу әрекеті:
Бір жастан - бір жас алты айлық балалар үшін:
Жүру және тепе-теңдікті сақтай білуге үйрету: жолмен (жолақшамен) еңкіш тақтаймен жоғары-төмен, жіпті таспалар мен еденге қойылған таяқшалардан аттау арқылы көздеген жеріне жету. Жәшіктің үстіне көтерілу (10-15см) және одан қайта түсу.
Еңбектеу, өрмелеу: орындықтың, жіптің, доғаның астымен өту. Бөренеден аттап өту.
Лақтыру, сырғанау, қағып алу: түрлі өлшемдегі шарлар мен доптарды, ойыншықтарды алып тасымалдау. Допты бір қолмен және екі қолмен алға қарай, төменге лақтыру, себетке салу. Допты ылдиға домалату.
1 жас 6 айдан бастап 2 жасқа дейінгі балалар үшін:
Жүру және тепе-теңдік жаттығулары: үлкендермен (5-7 адам) бір-бірімен, екі-екіден қол ұстасып; айнала таяқшалар мен жіптерден аттап өту, гимнастикалық орындықтар мен жәшікке көтеріліп, түсу (тәрбиешінің көмегімен қол ұстасып), (10-15 см).
Жүгіру: тура бағытта ойыншықтарға дейін жүгіру.
Жалпы дамыту жаттығулары:
Қолды жоғары көтеру және түсіру, қолды алға созу, артқа жасыру; алақанды жұмып ашу; отырып тұру. Заттарды бір-біріне беру арқылы оңға, солға бұрылу.
Еңбектеу, өрмелеу: бөрене арқылы екі қатар жатқан жіптің ортасымен төртаяқтап еңбектеу, шығыршықтан ортасынан, орындықтың үстімен жүру, (биіктігі 1,5м) сатыға өрмелеп шығу.
Лақтыру, сырғанау, қағып алу: допты жоғарыға(қағып алмай) лақтыру, екі қолмен сырғанату, допты бір-біріне беру, әртүрлі құралдарды гимнастикалық орындықтан, керілген жіптен (баланың көз деңгейімен) асырып тастау, лақтыру.
«Таным» білім беру саласы:
Баланың белгілі бір объектіге, затқа немесе кітапқа көңілін аудартып, қызығушылығын туғызу үшін бет-жүзін түрлендіреді (гримасничать). Заттарды, адамдарды, жан-жануарларды бөлек сөздермен атап, көрсетеді.
«Қатынас» білім беру саласы:
Дауысын түрлендіре отырып, қысқа тақпақтар айту. Дидактикалық ойындар ұйымдастыру: «Бетіңде не барын ата да көрсет», «Кім қалай айқайлайды?», «Даусынан таны».
«Шығармашылық» білім беру саласы:
Ойыншықтарды құтыларға, қораптарға салуға және одан шығарып алуға үйрету. Әртүрлі түрдегі және пішіндегі сақиналарды жіпке кіргізу. Пирамида мен кубиктерді соғу. Фланелеграфада жетіспейтін объектілер бөліктерімен толықтыру (тостаққа алмаларды сал, арбаға сәбізді қой, тауықтың қасына балапандарын жина). Кубиетерден орындық құрастыру. Киім трафареттерінде (жемпір, кеудеше, пәлте) түймелерін қадау. Сазбалшықты қолына алып, алақандарының арасында домалатып, «домалақтар» жасау. Сол сияқты тағы «табақша», «шұжық» тәріздес, пішіндес түрлерді мүсіндеу.
Музыка;
М.Раухвайгердің музыкасына жазылған «Көңілді көжектер» көңілді әуеніне сәйкес кимылдарды орындау. Г. Вихареваның сөзі мен муз. «Что умеют наши ножки», Е. Тиличеевтің музыкасына жазылған «Птицы и птенчики» әні. Қазақтың халық әні «Еркемай», «Маленький хоровод» украин халық әуені.
Бір жастан бір жас алты айға дейінгі балалар үшін:
Баланың нысанға, затқа, ойыншықтарға баланың қызығушылығын қолдау. Заттардың, адамдар мен жануарлардың аттарын атау арқылы оларды көрсету. Бірыңғай заттарды бір белгісіне (көлемі, пішіні) қарай топтастыруға үйрету. Кубиктерден орындық, пирамида құрастыру. Дидактикалық ойындар: «Балық аулау», «Сақина салмақ», «Мұнара, пирамида соғамыз».
«Әлеуметтік орта» білім беру саласы:
Сергіту ойындарын ұйымдастыру: «Қайда тығылып қалғанын тап», «Қоянға киінуге көмектес», «Анамызға қалай көмектесуге болады?», «Бұйрықты тыңда» және т.б.
2 ЖАСТАН БАСТАП 3 ЖАСҚА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРҒА ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ІС-ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
«Денсаулық» білім беру саласы
Дене шынықтыру
Жалпы дамыту жаттығулары: қол, дене, аяқ үшін.
Жүру: жайлап, жылдам. Аяқтың ұшымен жүргізу – жіп, тақтайша, текшелерден аттап жүру.
Жүгіру: шеңбер бойымен асықпай, шашырап жүгіру.
Негізгі қимыл қозғалыстар: бір уақытта кем дегенде үш негізгі қимылдарды орындау ұсынылады.
Еңбектеу: затқа дейін, доға астынан, гимнастикалық орындықтан, тақтайдың астымен.
Өрмелеу: биіктігі 10 см 50х50 см көлемде
Лақтыру (диаметр 10-15 см) допты 50х60 см. Қашықтыққа 2 қолмен бастан асыра және кеудеден.
Түсіру: ұсақ доптарды қашықтағы 50 см. қақпаға.
Секіру: бір орында 2 аяқпен және екі аяқпен алға қарай.
Қимылды ойындар: «Допты қуып жет», «Шарды ұста», «Күн мен түн», «Түрлі-түсті көліктер», «Аю апанында», «Паравоз», «Маймылдар».
Мәдени-гигиеналық дағдылар
Ойындар ұйымдастыру: «Қуыршақты жуындырайық» - жеке гигиеналық заттармен таныстыру және оларды қолдануға үйрету. Ұсақ қол қимылдарына арналған ойындарды ұйымдастыру: «Бәтеңкенің бауын байлаймыз», «Гүлдерді түстеріне қарай таңдап, панноға түймелеу». «Қуыршақты ұйықтатайық» деген ойыны төсек-орын және киімдерді қолдану дағдыларын дамытады.
Дербес қимыл-қозғалыс әрекет
Дербес қимыл-қозғалыс әрекетін дамытуға арналған «Дыбыс арқылы тап», «Шарға дейін созыл», «Кедергілерден өт», «Затты ал», «Күн мен түн» ойындарын өткізуге болады.
«Қатынас» білім беру саласы
Балалармен «Кім қалай дабыстайды?», «Кім шақырды, тап!» тіл дамытуға арналған ойындар, «Шарды үрле» атты дем алу жаттығуларын ұйымдастыру. Пейзаж, натюморт, портрет жанрларымен суреттерді қарастыру. Үлкендердің көмегімен «Төлдерін тап және ата» дидактикалық ойынын ойнау. Балаларға арналған: дүкен, ойыншық, отбасы, бақша жемістері, орман, көл, бассейн, үй және дала жануарлары мен олардың төлдері, үй құстары, гүлдер, сонымен бірге құмырсқа, көбелек, ара сияқты жәндіктер туралы кітапшаларды қарастыру.
«Алақай», «Бесік жыры», «Әлди-әлди», «Түлкі», «Шырша», «Қыс», «Қоян», «Қонжық», «Доп», «Жаңбыр» өлеңдерін жатқа айтуға үйрету.
«Бауырсақ», «Шұбар тауық», «Шалқан», «Түлкі мен тауық», «Үш аю» атты ертегілерді тыңдап сахналауға баулу.
«Таным» білім беру саласы
Заттардың қасиеттерін бағдарлау
Түрлі пішіндер мен пирамидаларды құрастыру. Саңырауқұлақ, түрлі пішінді дөңгелек, үшбұрыш, шаршы, тіктөртбұрыштардың жапсырмаларын қолдану. Қораптағы тиісті саңлауларға заттарды орналастыру.
Моторлық үйлесу, заттармен әрекет
М. Монтессоридің ұсақ қол қимылдарына арналған материалдармен жұмыс істеуге үйрету, жеке бас гигиенасына қажетті заттарды қолдануға үйрету сулық, сүлгі, сабын, тарақ және т.б. Заттардың көлемі мен түсіне қарай: қызыл кесе, ақ табақ, сары кесе байланыстырып айту дағдыларын қалыптастыру.
Қоршаған ортаны тану
Көкөністер, жемістер, үй және жабайы жануарлар мен құстар, ойыншықтар, өсімдіктер, ауа-райы, көңіл-күй туралы қима қағаздарының топтамаларымен таныстыру. Үлкендердің басшылығымен бала «Жұбын тап», «Қай ағаштың жемісі», «Түстерді таңдап ал», «Ұқсас ыдысты, киімді, ойыншықты тап», «Ауа-райына, мезгілге қарай қуыршақты киіндір» атты дидактикалық ойындарда белгілі тапсырмаларды орындайды.
Құрастыру
Үлкендердің көмегімен және өздігінен түрлі пішіндегі шығыршықтардан мұнара құрастырады, ұсақ және ірі материалдардан көліктерге арнап көпір, ұсақ және ірі қуыршақтарға арнап жиһаз, түрлі қақпалар мен жолдарды құрастырады.
«Шығармашылық» білім беру саласы
Қарындашпен сурет салу: ұзын жолдар, түрлі-түсті жіптер, табақтағы құрт, вазадағы шиелер.
Саусақпен сурет салу: құмның бетіне доптар мен адамның бейнесін салу. Қағазға жүзімнің бұтағын, үлкен қарбыз бен мандариндерді салу.
Бояумен және қылқаламмен сурет салу: егістіктегі бақбақтар, пияз, әдемі орамал, сүйікті табақ, қуыршақтың көрпесіндегі ою, күртедегі түймелер, машинаның дөңгелектері, шие мен шетеннің бұтақтары, жаңғақтар, түрлі-түсті моншақтар мен шарлар.
Мүсіндеу: Азық-түлік тағамдарын мүсіндеу: жаңғақтар, құрт, таба нан, ойықтар, бауырсақтар, сәбіз, тоқаштар, чупа-чупс, түрлі жидектер, үлкен және кіші доптар; ертегі кейіпкерлері: бауырсақ пен аққала; қуыршаққа арналған әшекейлер: білезік, жүзік, қол сағаты; тұрмыстық заттар – шыбықтардан тоқылған себет; жиһаздар: орындық, үстел, диван.
Фланелеграфтағы жапсыру: Көлікті, үйді, ұшақты, гүлдерді (түймедақ пен бақбақ гүлдері), қазақтың ұлттық бас киімдерді (бөрік пен тақия) геометриялық пішіндерден (үшбұрыш, шаршы, дөңгелек, сопақша, төртбұрыш) құрастыру.
Дайын пішіндерден жапсыру: жеке немесе кішігірім топпен дайын пішіндерден пирамиданы, вагондары бар паровозды, түрлі пішіндегі машиналарды, арбаны, құстың ұясын, анама арналған орамалға «Құс тұмсық», «Көз» симметриялы оюларын, жаңа жылдық шыршаны, үлкен және кіші жалаушаларды, ыдыстағы жемістерден әзірленген сусынды, қазақтың «құрақ» ұлттық ою-өрнегімен безендірілген алашаны, алаңқайдағы балапандарды құрастыруға үйрету.
Музыка
Музыкалық репертуарларды тыңдау: Г. Греневич әуеніне және С. Прокофеваның сөзіне жазылған «Таң» әні, В. Моцарт «Қоңыраулар үні», Л. Хамиди «Маршы», Д. Кобалевскийдің әуеніне жазылған «Алғашқы вальсі».
Ән айту: музыкалық репертуарлар: Н. Луконинаның әуеніне және Л. Чадованың сөзіне жазылған «Күннің көзі қыздырады» әні, Л. Фасхутдинованың «Жаз» әні, Балящеваның сөзіне жазылған «Күзгі ән», М. Еремееваның «Етік» әні, Е. Шаломонованың «Шырша туралы әні», А. Филепенконың әуеніне және С. Мокшанцеваның сөзіне жазылған «Күзгі жапырақтар биі» әні, Васильеваның әуеніне және Митличенконың сөзіне жазылған «Бақалар әні» әні, қазақтың ұлттық әні «Айгөлек», М. Норданскийдің өңдеуіндегі орыстың халық әні «Алма» әні.
Музыкалық ырғақтық қозғалыстар: қол қимылдары «хлоп-хлоп». Аяқ қимылдары «Топ-топ». Денені оңға және солға бұру. Басты оңға және солға еңкейту. Қолды сермеп шеңбер бойына жүру. Би қимылдары: аяқты өкше мен басына ауыстыру, аяқты бір орнында, шеңбер бойында және шашыраңқы тарсылдату.
Музыкалық репертуарлар Степаненконың әуеніне жазылған «Айнал», Вилькорейскийдің әуеніне жазылған «Достас», Г. Вихареваның «Күнді мен саламын» және «Біздің аяғымыз не істей алады?» әндері.
«Әлеуметтік орта» білім беру саласы
Балалардың жеке ықыластарын, көңіл-күйлері мен қабілеттерін ескере отырып күннің бірінші және екінші жартысында «Орманда», «Алаңқайда», «Поезда», «Қонақта» сюжеттік-рөлдік ойындарын ұйымдастыру. Тұрмыстық сипаттағы ойындарды ойнау: ас үй, емдеу орталығы, сұлулық салоны, сауда қатары.
Серуендеу кезінде құстарға, олардың балапандарына қамқорлығына бақылау жүргізу. Жатын бөлмесінде балалардың бір-біріне өзара көмек жағдайларын құру: киімдерін кию және шешу, түймелерін тағу, бау байлау, төсек орындарын жиыстыру. Жұппен, қатар және кіші топтарда ойын дағдыларын қалыптастыру.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. РҚ МЖЖБС 1.001-2009. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпы міндетті білім беру стандарты. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту. Негізгі ережелер.
2. Типовая программа воспитания и обучения в детском саду. Алма-Ата: «Мектеп». 1988
3. Б. Баймұратова, М. Сәтімбекова, Ф. Ниязбекова және т.б. Балбөбек. Қазақ балабақшаларына арналған бағдарлама. Алматы, 2006.
4. Г.Г. Григорьева, Н.П. Кочетова, Д.В. Сергеева и др. – 4-е изд., перераб. – М.: Просвещение, 2001.-253 с.
5. Журнал «Дошкольное воспитание». №2/2009.
6. С. Кенжеахметұлы. Традиции и обряды казахского народа. Алматы: 2004
7. В.А. Шишкина, М.Н. Дедулевич. Двигательное развитие детей раннего возраста. –– 2006.
8. Е.А. Панько, Т.В. Поздеева. Дошкольное учреждение – семья: вместе развиваем способности и одарённость ребёнка. - М.: Издательство «Белый ветер», 2004.
9. Н.М. Аксарина. Воспитание детей раннего возраста. – М.: 1997.
10. Т.Г. Визель. Аномалии речевого развития ребенка. – М.:1995.
11. Г.Г. Григорьева, Г.В. Груба и др. Педагогика раннего возраста. – М.: 1998.
12. Г.И. Доман и др. Как развить интеллект ребенка. – М.: 1998.
13. О.С. Жукова. Как вырастить умного ребенка. СПб.: Издательский дом «Нева», 2004.
14. Л.М. Козырева. Развитие речи детей до 5 лет. Ярославль. Академия Развития.
15. М.Д. Ковригина. Сестра-воспитательница яслей и младших групп детских садов. М.: Медицина. 1977
16. Л.Н. Павлова. Раннее детство: развитие речи и мышления. – М.: 2000.
МАЗМҰНЫ
|
Түсінік хат....................................................................
|
3-5
|
|
Бір жастан бастап 3 жасқа дейін балалардың тіршілік әрекетін ұйымдастыру
Ата-аналармен жұмыс
|
6-7
8-9
|
|
Бір жастан 2 жасқа дейінгі балаларға арналған бағдарлама
Балалардың жас ерекешеліктері мүмкіндіктерінің сипаттамасы
Күн тәртібінің үлгісі
|
10-11
12-13
|
|
Бір жастан бастап 2 жасқа дейінгі ерте жас тобының базистік оқу жоспары
«Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұны
«Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны
«Таным» білім беру саласының базалық мазмұны
«Шығармашылық» білім беру саласының базалық мазмұны
«Әлеуметтік орта» білім беру саласының базалық мазмұны
|
13
|
|
13
14
15
16
16
|
|
І Кіші топтағы 2 жастан бастап 3 жасқа дейінгі балаларға арналған бағдарлама
БАЛАЛАРДЫҢ ЖАС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ МҮМКІНДІКТЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
|
17-18
|
|
Балалардың жас ерекшеліктері мүмкіндіктерінің сипаттамасы
|
17-18
|
|
Күн тәртібінің үлгісі
Бір жастан бастап 2 жасқа дейінгі ерте жас тобының базистік оқу жоспары
|
19
20
|
|
.Баланың ойын іс-әрекетіндегі дамуы
Баланың еңбек іс-әрекетіне баулу
|
20
20
|
|
«Денсаулық» білім беру саласының базалық мазмұны
«Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны
«Таным» білім беру саласының базалық мазмұны
«Шығармашылық» білім беру саласының базалық мазмұны
«Әлеуметтік орта» білім беру саласының базалық мазмұны
|
21-22
23-24
24-25
26-28
28-29
|
|
Қосымша: 1 жастан бастап 2 жасқа дейінгі балаларға ұйымдастырылған оқу іс-әрекеттерінің тақырыптары
2 жастан бастап 3 жасқа дейінгі балаларға ұйымдастырылған іс-әрекеттерінің тақырыптары
|
30-31
32-36
|
|
Қолданылған әдебиеттер
|
37
|
Достарыңызбен бөлісу: |