Қазақстан Республикасы білім және министрлігі



бет10/10
Дата07.07.2016
өлшемі0.54 Mb.
#183417
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Тапсырма

Берілген келесі мәліметтер бойынша тапсырмаларды орында:

1) Әр түрлі еңбек ақы бойынша еңбек ақы есептеу;


  1. Мерзімді еңбек ақы есептеу;

  2. Кесімді еңбек ақы есептеу.



Есеп орындау үшін берілгені





  1. Мерзімді еңбек ақы төлеу жүйесін есептеу

Кәсіпорында 200 адам жұмыс істейді, оның 150-і жұмысшы, 50-і қызметкер, Кәсіпорынның қырықтай еңбеккері мерзімді белгіленген айлықпен жұмыс істеген:

– Он адам – 9 – шы разрядпен;

– Он бес адам –12-шы разрядпен;

– Бес адам – 14 шы разрядпен;

– Бес адам – 18 шы разрядпен;

– Үш адам – 19 шы разрядпен;

– Екі адам – 21 шы разрядпен жұмыс істеген.

Айлық жалақысын есептеу үшін әртүрлі разрядтар бойынша мына формуланы пайдаланады:

– Айында толық күн жұмыс істеген (21 күн):

– Айлық жалақысы «окдад» – Ұйымның 1 разрядқа белгіленген мөлшермесі * Тарифтік коэффициенттің 1 разрядқа қатынасы « Бірынғай тарифтік сеткасының разрядына сәйкес»* адамнын саны

Айында толық емес күн жұмыс істеген:

– Айлық жалақысы «окдад» – (Ұйымның 1 разрядқа белгіленген мөлшермесі * Тарифтік коэффициенттің 1 разрядқа қатынасы « Бірынғай тарифтік сеткасының разрядына сәйкес») / 21 * Нақты жұмыс істеген күні* адамнын саны.

1– ші разрядтың мөлшермесін ұжымдық келесім – шартта 15000 теңге мөлшерінде бекіткен. Кәсіпорынның жұмыс тәртібі бойынша аптаның бес күнін жұмыс күні етіп белгіленген « ағымды айда 21 күн жұмыс күні болған». Кәсіпорынның 14 – ші разряды бар үш маманы ағымдағы айда 18 – ақ күн жұмыс істеген.

Ағымдағы айдағы еңбеккелердің жалақысын есептеу:

9 – шы разрядтағы мамандардың жалақысы – 15000*1,78*10 = 267000 теңге.

Мерзімді еңбек ақы нысаны кезінде, еңбеккелерге есептелген жалақысынынң жиыны = ?




  1. Кесімді еңбек ақыны есептеу

Сату бөлімінің он жұмыскеріне келесі еңбек ақы белгіленген: 100 тауар бірлігінее 1000 теңгеден және одан әрі сатылатын 100 тауар бірлігіне 200 теңгеден төленетін бес жүмыскері 230 тауар бірлігін, үш жұмыскері – 190 тауар бірлігін және екі жұмыскері – 160 тауар бірлігін сатқан.

Шешім:


–230 тауар бірлігін сатқан еңбеккелердің жалақысы = (1000 + (230 –100)*200)*5 = 135000 теңге.

Тауар сатумен айналысқан еібеккелердің жалақысының жиыны анықтау.


3 Тікелей кесімді төлем ақысының жүйесі

Негізгі өндіріс цехында жұмыс істейтін еңбеккерлерге (100 адам) тікелей кесімді төлем ақысы бойынша әрбір әзірленген 100 өнім бірлігіне 850 теңгеден жалақы есептелген. Әзірлеген өнім бірлігінің есебі әрбір еңбеккер бойынша жеке жүргізілген және солардың әрқайсына жеке жалақы есептелген.

Мысалы: Ағымдағы айда еңбеккерлер 300000 өнім бірлігін әзерлеген, олардың жалпы жалақысы: « 300000/100*850 = 2550000 теңге құрраған.»

Ағымдағы айда еңбеккерлер 580560 өнім бірлігін әзерлеген, олардың жалпы жалақысың есептеу.




  1. Аккорды төлем жүйесі

Жөндеу цехында жұмыс істейтіндерге аккорды төлем жүйесі бойынша еңбек ақы төленген. Негізгі өндіріс цехының жалпы жалақысы 300000 теңге құраған, жөндеуді орындауға жұмсалған уақыты 140 адам/сағатты болғанғ оның ішінде: 40 адам/ сағаты – екі ағаш ұстасына; 30 адам / сағаты – бес дәнекерлеушіге, 10 адам/ сағаты – үш энергетике; 50 адам / сағаты жиырма бес сылақшы майлаушыға; 10 адам/ сағаты – бес слесарьға кеткен. Топтпғы жұмысшылардың әрқайсысы бірдей жұмыс ұақытын жұмсаған деп шартты түрде аламыз.

Жалақысы = Жалпы жалақысы / жөндеуді орындауға жұмсалған уақыты -«адам/сағаты»* Топтағы жұмысшылардың жұмыс уақыты «адам/сағаты»



  1. Бөлім Қосымша тапсырмалары


5.1 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.1– шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны



Сома


Дт


Кт

Кассаға саылған тауар үшін дебиторлық қарыздары түсті

8000







Ағымдағы шотынан кассаға ақша түсті

16000







Жумыскерлерге кассадан есеп сомасы берілді

5000







Жұмыскерлердің ұсталынбаған аванс түсті

4000







Кассадан жұмыскерлерге еңбекақы берілді

7300







Кассаға қысқа мерзімді банктегі несие түсті

4300







Қызмет жасаған үшін қысқа мерзімді аванс берілді

1000







Кассаға ұзақмерзімді аванс түсті

3800








5.2 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.2 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны


Сома


Дт


Кт

Ағымдағы шотына сатылған тауар үшін дебиторлық қарыздары түсті

8000







Ағымдағы шотына кассадан ақша түсті

16000







Кассаға жумыскерлерге еңбекақы төлеу үшін кассаға ақша аударылды

5000







Қысқа мерзімді аванс ағымдағы шотына түскен кезде

4000







Кассадан жұмыскерлерге еңбекақы берілді

7300







Кассаға қысқа мерзімді банктегі несие түсті

4300







Қызмет жасаған үшін қысқа мерзімді аванс берілді

1000







Кассаға ұзақмерзімді аванс түсті

3800







5.3 Жумыскерлермен басқа да тулғалардың борышына корреспонденциясың шот қурастыру

Кесте 5.3 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны


Сумма



Дт


Кт

Жумыскерлермен іс сапарға бару үшін есеп ақшалары кассадан алынды

45870







Жумыскерлердің есеп ақшалары әкімшілік шығындарына жатқызылды

45870







Жумыскерлер есеп берудің ақшасына сатып алды:

кеңес тауары

– тауар

– шикізат



– босалқы болшектер

– қосылған құн салығы сомасына


12300


15000

4580


2500

?








Жұмыскерлер ұсталынбаған ақшаларды қайтарылған кезде

?








5.4 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.4 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны



Дт


Кт

Қысқамерзімді аванс шетел валютамен шетелдік валютасының кассасына түсті.







Кассадан қысқамерзімді заем тенгемен берілді.







Кассадан еңбекақы төленген кезде








Есептелген пайыздар бойынша қарыздары аударылды.







Көлік салығы есептелген кезде







Ағымдағы шотынан көлік салығы аударылды









5.5 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.5 – шаруашылық операцияларының мазмұны





Шаруашылық операциясының мазмұны

Сумма

Дт

Кт

Корпоративтік салығы есептелген кезде










Жеке табыс салығы есептелген кезде










Ағымдағы шотынан корпоративтік салығы төленген кезде










Ағымдағы шотынан жекетабыс салығы төленген кезде










Әлеуметтік салығы есептелген кезде










Ағымдағы шотынан әлеуметтік салығы төленген кезде











5.6 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.6 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны



Дт


Кт

Еңбекақы есептеленді:

– негізгі өндіріс жұмыскерлеріне;

– сатушыларға және басқа жұмыскерлерге, өнім сату мен айналысатындар;

– әкімшілік-техникалык персоналға;

– материалдарды жеткізетін жұмыскерлерге тису – түсіру жұмыстарын қоса








Еңбекақыдан ұсталымдар ұсталымды:

– зейнетақы қорларына;

– жеке тұлғалардан жеке табыс салық








Әлеуметтік салық алынды:

– көмекші өндіріс жұмыскерлерінең;

– жалпы өндірістік жұмыскерлерінең;

– әкімшілік – басқармалық персоналдардан










5.7 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.7 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясы



Сумма


Дт


Кт

Кассаға қысқамерзімді банктегі несие түсті

196000







Банктегі несие бойынша жабдықтаушыларға қарыздары төленді

39600







Банктегі несие бойынша:

– тауарлады

– шикізаттарды сатып алды

– қосылған құн салығы сомасына


11800


5960

?








Декларация бойынша жер салығы есептелінді

5529







Декларация бойынша көлік салығы есептелінді

2789







Декларация бойынша мүлік салығы есептелінді

2279







Кассадан есептелген жер салығы бюджетке аударылды

?








5.8 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.8 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны



Дт


Кт

Еңбекақы есептелген кезде








Еңбек ақыдан алиментері ұсталынды








Еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды








Еңбек ақыдан зейнетақы қорына ұсталынды








Кассадан еңбек ақы берілген кезде








Еңбекақыдан есеп берудін сомасы ұсталынды








5.9 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.9 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны




Сома


Дт


Кт

Сатып алушылардан сатып алынған тауар үшін ақшалар шетел валютасымен кассаға түсткен кезде

20000







ЖШС “Мир” фирмасына кассадағы валюта шотынан қызметжасаған үшін ақша қаражаттарын кассадан аударылды

1900







ЖШС “Мирас” фирмасына кассадағы валюта шотынан тауарлар үшін ақша қаражаттары аударылды

1692







Жұмыскерлерден ұсталынбаған аванс валюта түрінде кассаға шетел валютасымен түсті

1392







Кассадан есеп сомасы іс сапарға бару үшін валюта түрінде берілді

4180







Жолдағы валюта ақша қаражаттары кассаға түсті

4000








5.10 Шаруашылық операциялар мазмұны бойынша коррепонденттік шоттарың құрастыру

Кесте 5.10 – шаруашылық операцияларының мазмұны






Шаруашылық операциясының мазмұны



Сома


Дт


Кт

1

2

3

4

Іс сапар шығындарына кассадан есептесу берілді

45870







Іс сапар шығындары бойынша әкімшілік шығындар есептен шығарылды

45600







Іс сапарға байланысты тұлғалардың қарыздары кассаға енгізілді



270







5.10 кестенің жалғасы

1

2

3

4

Есеп беру тұлғаларымен алынды

– кеңсе тауарлары

– тауарлар

– шикізат

– запастың бөлімшелері

– ҚҚС

1230

1500


4580

2500








Есептесу тұлғаларының еңбек ақынан борышы ұсталынды











5.11 Өнімнің өзіндік құнын анықтау

Картоп өсіру шығулданатын шаруашылығы. Шығындары 2154352 теңге құрастырылды:

– Стандарт картоп 1000 ц, аудару коэффициенті 1,1;

– стандарт емес картоп 600 ц, аудару коэффициенті 0,8;

– жемшептік картоп 250 ц, аудару коэффициенті 0,4.
5.12 Берілгені бойынша аванс есебін толтыру және корреспонденттік шот анықтау

№ 316 Аванс есебіне берілген мәліметтер, аванс есебі Герасимовқа В.К. фирмасының бас инжинерға келесі құжаттар жатқызылған:

– іс сапары бойынша № 16 іс сапарының құжаты. Астана қаласындағы АО “Роза” келесім шарт жасау мақсатымен бару үшін.

Келесім-шартында келесі ақпараттары берілген:

– 6.01.07.Павлодар қаласынан шығуы.

– 7.01.07 Астана қаласына келуі.

– 12.01.07 Астана қаласынан шығуы.

– 12.01.07 Павлодар қаласына келуі.

– Ж/Д билеті Павлодар-Астана – 6930 теңге тұрады.

– Төсек орыны 263 теңге.

– Қонақ үйінде тұру үшін шоты 7.01. – ден бастап 11.01. – ке дейін – 910 теңге бір түн үшін.

– Авиа билеті Астана – Павлодар –13181 теңге.

– Басқа шағыстар – 2630 теңге.

Бухгалтериямен Герасимовқа іс сапарға бару үшін 26700 теңге берілген.

Есеп беруге тиісті тұлғалары бойынша барлық шаруашылық операцияларды шоттарда көрсету және аванс есебің толтыру.
5. 13 Жылдық және ай сайынғы амортизация камулятивтік әдіс бойынша есептеу

Жүк автокөлігінің бастапқы құны 250000 тенге. Жыл мерзімі өткеннен кейін оның жойылу құны 10 000 тенге тең болады.


5. 14 Жылдық және ай сайынғы амортизация орташа өлшенген әдіс бойынша есептеу

Жүк автокөлігінің бастапқы құны 250000 тенге7 жыл мерзімі өткеннен кейін оның жойылу құны 10 000 тенге тең болады.


5. 15 ААҚ “Прима” кәсіпорын бойынша жұмыскерлердің еңбек ақыдан жеке табыс ұстау
кесте 5.11 – берелгені


Аты –жөні

Еңбек

ақы

Сыйақы

%

Зейнет ақы қоры

Жеке табыс салығы







10

%





?




Каримов Р.Н.

45000

25




10




?




Акимова Л. О.

42000

20




10




?




Жакипов П. Р.

35000

15




10




?





Әдебиеттер

1 Нидлз Б., Андерсон Х., Колдуэлл Д. Бухгалтерлік есебінің ерекшелері. – М. : Қаржы және статистика, 2005. – 496 б.

2 Родостовец В.К. Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп. – Алматы : Қазақстан – аудит орталығы, 2003. – 452 б.

3 Сейдахметова К.К. Бухгалтерлік есеп. – Алматы : Қазақстан аудит орталығы, 2006. – 452 б.

4 Рахимжанова Г., Бойцун О., Карпачев А. Бухгалтерлік есеп. Алматы : аудит орталығы, 2007. – 238 б.

Мазмұны

Түсінік хат……………………………………………………….. 3

1 Бөлім Кассадағы қолма қол ақша қаражаттарының есебі……. 4

2 Бөлім Банктегі есеп айырысу шотындағы есебі………………11

3 Бөлім Сатып алушылармен есеп айырысу есебі …………….18

4 Бөлім Жабдықтаушылармен есеп айырысу есебі…………...23

5 Бөлім Еңбек ақы бойынша есеп айырысу есебі ……………...28

6 Бөлім Қосымша тапсырмалар………………………………….30



Әдебиеттер………………………………………………………37






Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет